Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
आर्तनादः
A CRY BEFORE GOD
न्या. न्या. मुनिन्यायविजयकृतः स्वोपज्ञ गुजराती-अंग्रेजी अनुवादसहितः
: प्राश :
શ્રી તપાગચ્છ જૈન સંઘ, भांडल (वीरमगाम )
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
आर्तनादः A CRY BEFORE GOD
न्या. न्या. मुनिन्यायविजयकृतः स्वोपनगुजराती-अंग्रेजीअनुवादसहितः
।
मश:
.
શ્રી તપાગચ્છ જૈન સંઘ,
Hisa (परमान)
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રકાશક : શ્રી તપાગચ્છ જૈન સંધ,
(વીરમગામ)
ભાદ્રપદ વિ. સ. ૨૦૧૮
પહેલી આવૃત્તિ
ગિવિંદલાલ મશીભાઈ શાહ,
શાં ર દ મુદ્રણ લય, પાનકોર નાકા : અ મ દા વાદ
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
आर्तनादः
स्वद्नत्तं भोजन मुजे वदतच मिमि कम् । स्वदाधारण जीवामि देव ! तुभ्यं नमो नमः ॥१॥
ता भाप माY HIG छु, तामा ued પીઉં છું અને તારા આધાર પર જીવું છું. હે દેવ! તને पारा२ नमः॥२.१
Oh God 1 . :: I take food and drink water offered by Thee. I live on Thy support. I repeatedly bow to Thee. I
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
एकत्वमेव सर्वेषामाधारो जगतामसि । त्वदुपास्ति विना विश्वे न कोऽपि लभते सुखम् ॥ २ ॥
એક તુ જ સર્વ જગતાના આધાર છે. તારી ઉપાસના વિના દુનિયામાં કેાઈ સુખ પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી.—ર
Thou alone art the support of all the worlds. Without resorting to Thee no one, obtains happiness in the world.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
क्षेत्रकालेषु सर्वेषु सर्वेषां देहधारिणाम् । त्वमेव शरणं देवः शरण्यः परमेश्वरः ।। ३ ॥
'હે દેવ ! તું પરમ ઈશ્વર છે અને શરણાગતનું રક્ષણ કરનાર છે. સર્વ ક્ષેત્રમાં અને સર્વ કાળે બધા પ્રાણીઓને તું જ એક શરણ છે. - ૩
Only Thou-the Almighty or Supreme Being art the refuge possessing ability to give shelter to all the embodied beings in all the places and at all times.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
निर्बलस्य जगन्नाथ । मनसा वपुषा तथा। रुग्णस्य मम नैवास्ति सामर्थ्य त्वामुपासितुम् ॥४॥.
હે જગન્નાથ ! હું શરીરથી તેમ જ મનથી નિર્બળ છે અને રાગી છું. મારામાં તારી ઉપાસના કરવાનું સામર્થ્ય નથી–૪
કેરી,
Oh Lord of the universe | as I am mentally phyni weak and diseased, I am not at all Able to warahip Thạe.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
- -
-
----
-
-
- - -
-
- -
-
==
_
.
. .
.
.
परन्तु मम वर्तेते श्रद्धानं प्रेम च स्वयिः । કે મરતઃ સુરતથ દેવા મોતે મમ માનસન્
પણ મને તારામાં શ્રદ્ધા છે અને પ્રેમ છે, અને તને ચા કરતાં તેમજ તારા ગુણોનું સ્તવન કરતાં મારું મન આનન્દ્રિત થાય છે.–૫ -
Byt I am possessed of faith in and fove for Thée; and my heart would be delighted while këmembering and praising Thee.***
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
'
इयदल्पा जगद्वन्धो । योग्यता मम यद्यपि । तथापि करुणासिन्धो! नाथ ! नाथामि ते दयाम् ॥ ६॥
હે જગદુબધુ! જે કે મારી ગ્યતા (લાયકાત) આટલી થોડી જ છે, તે પણ હે કરુણાસાગર ! તારી દયા ચારું છું.-૬ 1 Oh universal brother I though my ability is 80 little, oh Master-the ocean of mercy ! 1 beg Thee for Thy mercy.
:
: :
:
, .
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
ON
यथा प्रकाशं सर्वत्र वितनोति दिवाकरः। तथा निर्बलचित्तेऽपि कृष कुरु मयि प्रभो॥७॥
જેમ સૂર્ય પોતાને પ્રકાશ સર્વત્ર પાથરે છે, તેમ, હે પ્રણ! નબળા મનને હું તે મારા પર દયા કર-૭
____As the sun spreads light everywhere, Bo, oh Lord shave merey upon me though I am weakminded...
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
न करोत्यम्बुदो वर्षन् स्थानास्थानविवेचनम् । .. तथा मध्यतिहीनेऽपि पातय त्वत्कृपाकणम् ॥ ८॥
જેમ મેઘ સ્થાન–અસ્થાનને વિચાર કર્યા વગર વરસે છે, તેમ, હું અતિહણે છું તે યે મારા પર તારી દયાનું એક બિન્દુ પાડ-૮
As rain, while raining, does not think of places -proper or improper, so kindly throw a drop of Thy mercy on me though I am devoid of virtues and power.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
-
-
अयोग्यमपि सन्तोऽत्र कुर्वते योग्यतान्वितम् । . विश्वेशस्त्वं तु मां योग्यं सुतरां कर्तुमर्हसि ॥९॥ .
જગન્ન સન્ત લેકે પણ અગ્યને એગ્ય બનાવી શકે છે, તે તું તે વિશ્વને સ્વામી છે, એટલે તું સહેલાઈથી મને એગ્ય બનાવી શકે છે.–૯
If in this world the good or wise men can make an unworthy person worthy, then Thouthe lord of the universe-canst very easily make me worthy.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
त्वयैव करुणां कृत्वा दातव्या योग्यताकि मे। तद्वारेण च कल्याणभूमी नेता. त्वमेव मे ॥१०॥ .
તારે જ દયા કરીને મને એગ્યતા આપવાની છે અને એ દ્વારા તારે જ અને કલ્યાણભૂમિ પર લઈ જવાને છે– પ્રભુ !—૧૦
And Tlou alone out of courpiterion, art to bestow worthiness on me, and Ohrough it Thor only art to lead me to the ground of welfate. 101
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
ममाश्रयत्वमेवासि त्वमेवासि गतिर्मम । दाछुत्वं निसर्गेण गम दुःखं विदाक्ष्य ११.११
તું જ મારી યાશ્રય છે, તું જ મારી ગતિ છે. તું સદભાવે દયાળુ છે, માટે દુઆમાંથી અને માહાર કાઢ-કુશ
Thoù alone art. my protector and my recourse, Thou art naturally merciful, so please deliver me from my miserable state,
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
नमस्कुर्वेऽभिवन्दे त्वां पतामि तव पादयोः । भूयो भूयोऽर्थये च त्वां नेतुं कुशलवर्म माम् ॥१२॥
હું તને નમસ્કાર કરું છું, વન્દન કરું છું, તારા પગમાં પડું છું અને ફરી-ફરી યાચના કરું છું કે મને કુશલક્ષેમના માર્ગે ચડાવ-૧૨
I bow to Thee, I pay obeisance to Thee and I fall at Thy feet, and frequently request Thee to lead me to the auspicious path.:.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
अपि प्रचण्डपा'मानो भगवन् ! कृपया तव ।
સુમનીય સંગાતા મુસ્લિનઃ ઝુરાજાબ્વ: ||o ૨/
*
મહાપાપી માણસે પણ તારી દયાથી નિમળ મનવાળા અની સુખી થયા છે અને કલ્યાણમાગના પ્રવાસી બન્યા છે પ્રભુ !—૧૩
Oh God through Thy grace even those who had committed very heinous sins, having been pious minded, became happy and followers of the path of welfare.
13
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
अतो मदर्थं मा भूत्वमुदासीनो मनागपि । यादृशं तादृशं वापि त्वद्भक्त मां समुद्रश्वर ॥ १४ ॥
માટે મારી આમતમાં, હે પ્રભુ ! સીનતા ધામ નહિ જેવા તેવા પણ મારા ઉદ્ધાર કર.—૧૪
તું જરા પણ ઉદાહું તારા ભક્ત
So do not be careless about my cbject in the heast. Whatever I may be, I am Thy devotee. Be
kind enough to save me.
14
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
भगवन ! पूर्णधारोग्यं ममास्तु कृपया तव । तथा मनः प्रश्ान्तं च प्रसन्नं ज निरन्तरम् । ॥१५॥
હે ભગવન્! તારી કયાથી મને નિરન્તર પૂર્ણ આરોગ્ય સાડો અને મારું મન પ્રશાન તેમ જ પ્રસન્ન રહે.-૧પ • By virtue of Thy mercy-mary I always be
endowed with full health. and peacefulness at well as joyfulness of mind I
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
I
જ
!!
!
विस्मृत्य विश्वनाथं त्वां परमैश्चर्यसम्पदम् । भूधनं वा धनाढ्यं वा श्रयन् मूर्खशिरोमणिः ॥१६॥
તું જગતને પરમ એશ્વર્યશાલી નાથ છે. તને વીસરી જઈ કઈ રાજાને યા ધનાઢથ માણસને આશ્રય લેનાર ખરેખર મહામૂર્ખ છે.–૧૬
' : He is a great fool' who having forgotten Thee—the lord of the universe possessed of the highest supremacy, resorts to a king or a rich man.
16
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
થાય
છે કે
જો
-
5
-
सम्पद्यते न साफल्यं महसः कीदृशादपि । विना त्वत्कृपया तस्मादुपास्योऽसि त्वमेव हि ॥१७॥
તારી કૃપા વગર ગમે તેવા મેટાની પાસેથી પણ સફલતા મળી શકતી નથી. માટે સમગ્ર વિશ્વમાં તું જ છે, એક ઉપાસના કરવા યોગ્ય છે–૧૭ . ; Without Thy favour a person cannot get success from even a very great man. Hence Thou. alone art worthy of being, worshipped. 17
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
दुर्भाग्यो माग्यशाली स्यात् त्वत्कारण्यप्रभावतः । - વિરમાયોતિ યુથોwત્તા મા ૨૮ . તારી કૃપાથી દુર્ભાભી ભાગ્યશાળી બને છે અને તેને હા મહાસ સાક્ષ આર્યા અપ્ત થાય છે.-૧૮
An unfortunate person turns into a fortunate ne mund AdARMAGEMUT gaad nocasions in ongeimbly approach bim by They kinda gan.. 18
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
78
नरेन्द्रा वा सुरेन्द्रा वा महाशक्तिभृतोऽपि वा । " त्वदाश्रयणहीनाश्चेद् दरिद्रा रंकजीविताः ॥ १९॥
નરેન્દ્રો કે સુરેન્દ્રો અથવા મહાશક્તિધરી પણ તે તારા આશ્રય તેમણે લીધે ન હોય તે સંક અને દરદ્ર છે.- -૧૯
Even kings either human or celestial, and even those possessing extraordinary powers, are, indeed, poor and wretched, if they are with
out devotion to Thee.
19
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
धनमानविहीनोऽपि मन्दधी रोगितोऽपि वा । यद्यस्ति त्वामुपासीनोऽवश्यं भावी सुखर्द्धिभाक् ॥२०॥
માણસ ધન વગરના હાય, આદર વગરના હાય, મન્ત્ બુદ્ધિના હાય અથવા રાગી હાય, પણ જો તે તારી ઉપાસનામાં રત હૈાય તે સુખસમ્પન્ન તથા ઋદ્ધિસમ્પન્ન જરૂર થવાના.~૨૦
A person who is penniless, dishonoured, dullwitted or diseased, if adoring Thee with sincerity as well as persistence, is sure to be elevated and blessed.
20
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
प्रवरं शास्त्रपाण्डित्यं प्रवरं वक्तृता बलम् । प्रबलं गौरवं वापि त्वदुपास्ति विना वृथा ॥ २१॥
પ્રબલ શાસ્ત્રપાંડિત્ય, પ્રખર વકતૃત્વશક્તિ અથવા મહુ ગૌરવ ન્ય છે જો તે તારી ઉપાસનાથી સુવાસિત ન હાય તા.—૨૧
Vast erudition in scriptures, excellent oratory and great dignity are in vain if they have no connection with devotion to Thee.
21
૨૩
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
त्वदुपास्तिरसो विश्वं समग्ररसशेखरः । स्वाध्यायाधखिलं कर्म नारस खलु यं विना ॥२२॥
જગતમાં તારી તરફને રસ (ઉપાસનારસ–ભક્તિરસ) બધા શોમાં શિરમણિ છે. એ રસ વગરનાં સ્વાધ્યાય વગેરે બધાં કર્મો નીરસ છે–૨૨
"The sentiment of worship of Thee is the forepost of all the sentiments in the world. In its absence all the tetigious actions' strob as sucrents study etc., are insipid.
29
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
A
महासोहर्षपूर्णोऽसि महानन्दमयोऽसि च । महाशक्रिययश्चासि महाज्योतिर्मयोऽसि च ॥२३॥
તું મહાસનદર્યમય, મહાનન્દમય, મહાશક્તિમય અને महान्यतिमय छे.-२३
! Thou : art the embodiment of great beauty, great delight, great, power and great lustre. 23
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
परः सहस्रा आदित्याः सुधादीधितयस्तथा ।
पुरस्ते तेजसो मन्दाः शीतत्वस्य च हे प्रभो ! ॥ २४ ॥
પ્રભુ ! હજારા સૂર્યું તારા તેજની આગળ અને હુંજારા ચન્દ્રો તારી શીતલતાની આગળ હીણા છે.—૨૪
।
: 6 lord | before Thee, the suns and the moons more than a thousand, even collected are deficient in light and in coldness respectively. 24
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
स्वदनुस्मरणेनाहं पुनानि स्वस्य मानसम् । તવ સ્તવેન વાર નજાય. નવામત ! ॥૨॥
તને મરતા રહીને, તને સ્તવતા રહીને અને તને પ્રણમન કરતે રહીને હું મારાં મન-વચન-કાયને પવિત્ર અનાવું !—૨૫
Ι
May I purify my mind, speech and body by remembering, enogizing and saluting Thee respe atively !
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
त्वदेकशरणीभूय त्वदाज्ञामनुसृत्य च ।
भवानि सर्वरागादिसंक्लेशच्छेदनक्षमः ! ॥२६॥ '' તારું જ શરણ ગ્રહીને અને તારા ઉપદેશ પ્રમાણે ચાલીને હું મારા બધા રાગાદિ લેશે ને છેવા સમર્થ બનું!—૨૬ " Having resorted to Thee alone and having followed Thy injunction, may I be able to Céradicate all sorts of pains arising from attachiment and aversion 1
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
T Fા
प्रसीद मयि हे स्वामिन् ! समर्थः स्यामहं यः । . कल्याणरूपां सम्प्राप्तुं परमानन्दसम्पदम् ॥२७॥
હે સ્વામી! મારા પર પ્રસન્ન થા, નેણા કલ્યાણરૂપ. પરમ આનન્દસમ્પત્તિને પ્રાપ્ત કરવા સમાન બનું!—૨૭
Ob Master ! be pleased with me so that I may be competent to secure the fupremacy of auspicious pleasure.
T
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
A
/
*
એરોમાથાન, વિયોગમરિન ા. अन तगुणमाहाम्यं त्वम्पनन्तं विभाति च ॥ इत्थं विभूतिमत्त्वं ते पारमेशं विभावयन् । तव पादारविन्देषु को नहि प्रणतो. भवेत् ! ॥२८-२९॥
() કથામાર્ગનું પ્રકાશન કરવાથી તું જગને ઉપકાર છે અને તારામાં અનન્ત ગુણનું અનન્ત મહાભ્ય પ્રકાશે છે. આ તારી ઈશ્વરી વિભૂતિને ખ્યાલ આવતાં કેણ 'તારાં ચરણકમલેમાં નહિ ઝુકે?-૨૮-૨૯
Thou art the benefactor of the world by revealing the path of welfare and Thou art shining by the infinite magnificence of the infinite qualities
Who reflecting on this divine grandeur of Thee, would not bow at Thy lotus-like feet? 28-29
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
सर्वकल्याणकर्तारं दातारं सर्वशर्मणाम् । सर्वसंक्लेशहतारं ज्ञातारं सकलं जगत् : विश्वाच्यै विश्वबन्धुं च विश्वभासनभास्करम् । विश्वम्भरं च विश्वेशं शरणं समाश्रितम् ॥ स्वत्पादपाथ्रोरुहसन्निधाने महाशयाऽऽसीन मशान्तमार्तम् । માં પસ ગાળ્યુંદ મહેશ ! નાથ્ય મેં સાઇનિર્ધનયમ
३०-३१-३२
( ત્રિમિનિશમ્)
તું સનું કલ્યાણ કરનાર છે, તું સર્વાંને સુખ આપ. નાર છે, તુ સનાં કષ્ટાને હરનાર છે, તું સમગ્ર જગ જ્ઞાતા છે. તુ વિશ્વપૂજ્ય છે, વિશ્વબન્યું છે, વિશ્વના સૂ છે, વિશ્વભર છે અને વિશ્વેશ્વર છે. અશાન્ત અને દુઃખી એવા મેં તારું શરણુ લીધુ છે અને તારાં ચરણકમલાની પાસે મેાટી આશા સાથે બેઠા છુ, તે હું મહેશ ! મારી સામું કરુણાદૃષ્ટિથી જો ! આ મારી હાથ જોડીને નમ્ર યાચના
છે.-૩૦-૩૧-૩૨
Thou art the doer of good to all, giver of all kinds of happiness to all, destroyer of all
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
BER
miseries of all and knower of the whole world,
Thou art adored by and kind to the universe, Thcu art the all-enlightening sun, Thou art alle sustaining and Thou art the lord of the universe.
Oh Lord ! please looks at: me-miserable and afflicted with compassionate eyes, me-who have taken refuge with Thee and any sitting with a great hope in the vicinity of Thy lotus-like feet. This is my humble request with folded hands.
30-31-32
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
_