Book Title: Aapni Sachi Bhugol
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Jambudvi Vignyan Research Centre
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005575/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNI sAcI bhUgoLa asaMkhya dvIpa samudra bha ma ra ta kI. . . hA jI 'ANalit durnivAno aMdAjita nakazo prakAzaka : jaibUdvIpa vardhamAna jaina peDhI, pAlItANA-364ra70 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMzodhananAM zIlpI - pUjyapAda paM. gurudeva zrI abhayasAgarajI ma. sAheba - sADA cha varSanI umare dIkSAno svIkAra karI, jaina zAsanarUpI gaganamaMDaLamAM ADaMbarathI so kosa dUra rahenArA A gurUjI sadAne mATe khAkhI bAvA jevuM ja jIvana dedIpyamAna tejasvI tAralA jevA gurUdevazrI e ja A bhUgoLa-khagoLanA saMzodhaka jIvyA. 5. zrI abhayasAgarajI ma. sAheba ! - lokasaMjJAnA pravAhamAM kayAreya kheMcAyA vagara zAstra ane sAmAcArI zuddha jeozrIno janma UnAvAmAM saM. 1981 nA jeTha vada 11 nAM thayela. potAnA jIvana jIvavA TevAyelA A gurUjI kayAreya jamAnAvAdanAM pApomAM kharaDAyA nathI. pitAzrI, mAtuzrI, bhAI ane bahena samagra parivAre saMyama jIvanano svIkAra karI zrI navakAra maMtra to teozrIno zvAsa-prANa ane sarvasva hatuM.. UnAvAnI bhUmine pAvana banAvela. - teozrInAM jIvananuM mukhya lakSya to saMyama sAdhanA hatI. paNa karUNAthI prerAIne - bAlavayathI ja jijJAsA ane saMzodhanavRtti adbhuta hatI. pagapALA gAmegAma dharma-saMskRti bhraSTa thatAM loko para bhAvadayAthI prerAIne A bhUgoLa-khagoLanAM rAhe pharavuM e jainasAdhunI carcA che. je te gAmamAM je kaMI navuM jovA, jANavA mATe ke prAcIna vizvane acaMbAmAM nAkhI dIdhuM. bhaMDAra hAtha lAgI jAya tyAM khAvA-pIvAnuM bhUlI tanmaya banI jAya. A rIte vizvane celeMja karato viSaya ane tenuM saMzodhana, patra-vyavahAra, mulAkAto, teozrI dvArA vizvane zrI sImaMgharasvAmIjI, zrI gautamasvAmIjI, bAdazAha akabara pravacano, saMgoSThIo, seminAro, pustaka prakAzana vigere kAryomAM vyasta rahevA chatAM vigerenAM pUrvabhavanI vigato prApta thaI hatI. potAnAM saMyama jIvananI sAdhanAne AMca Ave tevI pravRtti-vRtti temane sparzI na to A saMzodhana vRttieja pUjyazrIne bhUgoLa-khagoLanAM saMzodhananI dizAmAM hatI. prayANa karAvyuM, jenA kAraNe pUjyazrIne nezanala jayogrAphI sosAyaTI, pUjyazrInAM pU.A.zrI azokasAgarasUrijI ma.sA., pU. paM. (vaoNziMgTana-amerikA) ola InDiyA sAyansa rIsarca esosiezana, (nyu dilhI), zrI nirUpamasAgarajI ma.sA., pU.A.zrI kalyANasAgarasUrijI ma. tathA pU.A. DekakaNa InsTITayuTa opha jayogrophI (haidrAbAda), onjharaveTarI opha gujarAta, zrI jinacaMdrasAgarasUrijI ma.sA., pU.A. zrI hemacaMdrasAgarasUrijI ma.sA. pU.A. (amadAvAda)nI onararI membarazIpa prApta thayela che. uparAMta nAsA (amerikA) zrI ratnazekharasAgarasUrijI ma.sA. Adi 35 zipyapraziSyonAM bahoLA parivArane saMsthAe temanAM rekarDamAM InDiyana sAyanTIsTa tarIke teozrInuM nAma sAmela karela che. samayajIvananI zuddhinAM mArge preraNA ApavAmAM jarAya kacAza na rAkhatAM. duniyAno koI viSaya pUjyazrIthI lagabhaga ajANyo na hato. taMtra, yaMtra, AvA paramatAraka, vizvavikhyAta gurudevazrIe UMjhA mukAme saM. 2043nA jaDIbuTTIo, TucakAo, auSadhionAM prayogothI paNa pote jJAta hovA chatAM sAgara kArtika vada nomanAM vinAzI kAyAno parityAga karI avinAzI paMthe prayANa karyuM.' jevuM gaMbhIra peTa hatuM abhimAnanuM to nAmanizAna nahIM. kUDa, kapaTa ke mAyAjALa ane dhanya AvA tAraka gurUdevazrIne koTiza : vaMdana tuma caraNone.' For Personal & Private Use Only www.alinelibrary.org Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNI sAthI lUgoLa (pAThazALAnA upayogI pAThayapustaka mATe) jai ] paNa A ja kAma karI - saMpAdaka pUjyapAda paM. gurudevazrI abhayasAgarajI ma.sA. nA ziSya pU. A. zrI azokasAgara sUrijI ma.sA. prakAzaka temaja prAptisthAna jaMbUDhIpa vardhamAna jaina peDhI pAlItANA-364270 mUlya rUA. pa0/-, Jain Education Interational Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAsa ha ta... mAlava mevADa uddhAraka, zAsana subhaTa, pUjyapAda UpAdhyAya zrI dharmasAgarajI ma. sAhebanA parama vinaya, pUjyapAda Agama vizArada jaMbudvIpa yojanA darzaka, saMzodhaka gurUdeva zrI abhayasAgarajI ma.sA.nuM jIvana khullI kitAba jevuM hatuM. zizu jevI saraLatA, vidvAna jevI vicakSaNatA ane AcArya jevo AcAraprema, sAthe potAnAM gurUdeva pratyenI aMtaranI garimA, A cAra guNo teozrInA jIvanamAM mukhya hatA. jeozrI adhavacce sAgara vacce nAvanI jema jaMbUdvIpanA kAryane choDI paralokanAM pravAsI banI gayA. teozrInuM A adhUruM virATa kArya kema pUrNa thaze te ciMtA sAthe eka jabarajasta AghAta amArAM tana-manane gherI vaLelAM hatA. paNa pUjyapAdazrInAM paTTadhara vartamAna pUjyapAda A. zrI azokasAgarasUrIzvarajI ma.sA. upara teozrIne pUrNa vizvAsa hato. kyAreka sva-mukhe paNa pharamAvatA ke jaMbUdvIpanuM kArya azokasAgara pUrNa karaze. te mujaba A amArI nAvane umaMga tathA gauravabhera kInAre pahoMcADavAnuM kArya potAnI gurUdevazrI pratyenI parama bhaktithI karI batAvyuM. bIjA tamAma kAryone gauNa karI mAtra jaMbUDhIpa saMsthAno vikAsa kema thAya temAM ja dhyAna kendrita karyuM, jenuM suMdara pariNAma Aje ApaNe garvathI joI zakIe chIe. amArI saMsthA vizvavikhyAta banI cUkI che. A viSayanAM vidvAnuM ane niyAmaka zrI jayendrabhAI 2. zAhano apratima sahayoga ane zrama amArA kAryane saphaLa banAvavAmAM pUrNa sahayogI banyo je kyAreya bhulAze nahi. varSonI amArI A vinaMtI pUjya A. azokasAgarasUrIzvarajI ma.sAhebane hatI ke tamAma viSayonI chaNAvaTa kare tevuM eka suMdara sacitra pustaka lakhAya to saunI jijJAsA pUrNa thAya, zaMkAonuM samAdhAna thAya. pUjyazrIe suMdara parizrama karyo ane A pustaka ApaNA saunAM hAthamAM AvI gayuM. A mATe amo pUjyazrIno jeTalo upakAra mAnIye teTalo ocho che. pU. gurUdevazrInI kRpA amone vadhumAM vadhu prApta thAya ane A samyagdarzana tIrtha jaMbudvIpano vizeSa vikAsa thAya tema prArthIe chIe.' lI. zrI jaMbUdvIpa vardhamAna jaina peDhI tathA zrI jaMbUDhIpa vijJAna saMzodhana kendranA TrasTI gaNa. pUjyapAda gacchAdhipatizrIne sAdara. bAlavayathI ja jeozrI pUjya gurUdevazrInAM sakhA tarIke sAthae rahyA, bhaNyA-gaNyA ane dareka kAryamAM sAthae rahyA te vinikara vikhyAta pUjyapAda gacchAdhipatizrI sUryodayasAgarasUrIzvarajI ma.sA.ne caraNe A pustaka ratna samarpita karI AnaMda anubhavuM chuM. azokasAgara 'amArI jaMbUdvIpa saMsthAnuM mAhitI ane saMzodhana sabhara sAhitya sUci - je che ke ka >> 0 | amArA saMzodhanamAM upayogI pAyAnuM sAhitya prAcIna arvAcIna (1) zrI jaMbUdIpa prajJapti | (1) vana haDa buksa dheTa dha artha ijha noTa e (2) zrI sUrya prajJapti globa (3) zrI caMdra prajJapti (le. amerikana vidvAna zrI vIlIyama kArpenTara) (4) zrI jyotiSa karaMDaka (2) morDana sAyansa enDa jaina phIlosophI (5) zrI laghu kSetrasamAsa (3) pI.ela. jogrAphI bhA. 1-2-3-4 (4) jaina darzana aura Adhunika vijJAna (6) zrI bRhat kSetrasamAsa (5) bhUgola bhramaNa mImAMsA (7) zrI bRhat saMgrahaNI (6) vizvaracanA prabandha (8) zrI kSetra lokaprakAza (7) jaina bhUgoLa (mahatvapUrNa prAmANika graMtha) (9) zrI kAlaloka prakAza (8) jaina khagola (mahatvapUrNa pramANika graMtha) (10) zrI mahala prakaraNa (9) jaina bhUgoLanI vizALakIya prastAvanA (11) zrI jaMbUDhIpa samAsa (10) pRthvI sthira prakAza (12) zrI dvIpasAgara prajJapti (11) dhI esTrolojIkala megejhIna (13) zrI jaMbUDhIpa saMgrahaNI (12) sanaDe nyujha opha inDiyA (14) zrI tatvArthasUtra (13) ahisANI karAi (15) zrI tatvArthasUtra zlokavArtIkI (3g;&oDhaka thIyarI <Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ( ApaNI sAcI bhUgoLa aMge kaMIka... bhagoLa-khagoLa aMge asatya pracAranI sAme jaMge caDhanAra A sadInA virala vibhUti pUjyapAda paramatAraka gurUdevazrI hatA. 25 uparAMta saMskRta, gujarAtI, hindI ane aMgrejI pustakonA prakAzano sAthe tatvajJAna smArikA jevo daLadAra graMtha teozrInAM satata UMDANapUrvakanAM abhyAsa sAthe teozrInAM sakhata parizramanI pratIti karAve che. A viSaya sakhata parizrama sAthe zuSka ane magajanI kasarata karAvanAro hovAthI "ekalo jAne re" A kavinI paMktine sArthaka karanAro hato. sahAyakano lagabhaga abhAva hato. mAtra saMzodhana nahIM, deza-videzamAM paNa patravyavahAra, tenAM jANakAronI mulAkAto mATe kaoNleja, yunivarsiTI ane saMsthAomAM rUbarU javuM, badhuM thayA pachI pustakonA prakAzana, maoNDelo taiyAra karavA, vizALa jaMbudvIpanI racanA vigere kAryo je kharekhara artha AdhArita bhAre che. ane sAmAnyathI lokonI rUci derAsara, prabhupratimAjI, upAzraya tarapha vizeSa rahe ja jethI A saMzodhananAM pracAra-prasAra ane saMzodhana mATe bhAre jahemata uThAvavI paDe te sahaja che. vaLI, zAstronAM mAdhyamathI samAdhAna ApavA saraLa che. paNa AjanA kahevAtAM buddhijIvIo zAstro karatAM AjanA pracArAtA vijJAna para "brahmavAkya" jeTalI zraddhA rAkhatAM hovAthI pUjyazrIe kamAla e karI ke AjanA kahevAtAM vaijJAnikonI vAto teonI ja mAnyatA, dalIlo ane prayogo dvArA asatya che, mAtra bhrama sivAya kaMI ja nathI tenI vizvane pratIti karAvI. A paramatAraka gurUdevazrInI AjJA ane kRpAthI "zuM ekharuM haze?", "kyAyaha saca hogA?", "ApaNI pRthvI" tathA "bhUgoLa bhramabhaMjanI (saMskRta padyabaddha jevA racanA) bALako tathA prauDhone upayogI sAhityanI racanAmAM nimitta banavAnuM saubhAgya mane prApta thayuM. samyagu darzanane majabUta karanAra evA A mizanane mUkI pUjyapAdazrI acAnaka svarge sIdhAvyA jethI jaMbUDhIpanI tamAma javAbadArIne vahana karavAnuM pUjya gurUdevazrInI icchAnusAra saubhAgya prApta thayuM. vaLI jeozrInAM pitAzrI ramaNabhAIe paNa A viSayamAM sAruM evuM kheDANa karI aneka lekho lakhyA che, teonA suputra jayendrabhAIno A kAryamAM apUrva sAtha maLatAM A kArya Aje vizvavikhyAta banI cUkyuM che, jenuM "jaMbUdvIpa mAsika' cAhakonI cAhanAne prApta karI rahyuM che. varSothI bhAvanA hatI ke eka sacitra, paNa bhUgoLa-khagoLanA tamAma muddAne AvaratuM pustaka taiyAra karavuM A sAla luNAvA cAturmAsamAM samayano avakAza sAro maLyo ane A pustaka sarvAga saMpUrNa taiyAra thayuM. pUjyapAdazrInI parama kRpAnuM A sAkSAt phaLa che. anyathA A kaMI vArtAvinoda ke vairAgyanuM pustaka na hatuM. A aMge chellA 15 varSathI prayatna karyo, ghaNA lekhakone sAhitya mokalyuM paNa chevaTe pAchuM AvyuM. AmAM magaja kasavAnuM hatuM. aneka pustako, repharanso, nakzAonI vAraMvAra jarUrata paDe. joke, A kAryamAM mArA paramavineya muni saumyacaMdrasAgarajI ma. no sahayoge mArA kAryane saraLa banAvavAmAM khUba ja sAtha Apyo. gaNita vigerenA viSayamAM vineya munizrI vivekacaMdrasAgarajI ma. tathA vinaya munizrI maticaMdra sA. no paNa sAro sahayoga rahyo. navasArI cAturmAsa sthita vinayamuni sAgaracaMdra sA. ma. nA sUcano paNa upayogI banyA. taduparAMta amArA jaMbUdvIpa vardhamAna peDhInA niHsvArtha sevAbhAvI zrI zAMticaMda jhaverI (surata), zrI amaracaMda ratanacaMda jhaverI (muMbaI), zrI vasaMtabhAI uttamacaMda vaida (UMjhA phArmasI vALA), zrI azokabhAI sUrajamala (cANasmAvALA) ane zrI vinubhAI saMghavI cazmAvALA (bhAvanagara) tathA jaMbUdvIpa vijJAna risarca senTaranA kAryavAhaka zeTha zrI chanAlAla nyAlacaMda kodarAmavALA tathA zrI Ara. DI. zAha, surata vigere.. teone tathA zrI sevaMtibhAI zAMtilAla zAha (chANI) ane zrI kezavalAla jItamala zAha (DIsAvALA) ne kema bhulAya! A pustakanA suMdara prinTIMga mATe ajIta eDajhavALA ajItabhAI zAha (TrasTIzrI, sAdhanA mudraNAlaya TrasTa)no suMdara sahayoga maLyo. jethI TUMkA samayamAM A pustakanI bIjI AvRtti prakAzita thaI zakI. pU. gurUdevazrInAM kAryamAM yatkiMcit RNa adA karavAno umaMga vyakta karI ane kSati mATe kSamA mAgI zivamastu sarvAti nI bhAvanA sAthe A prAstAvika pUrNa karuM chuM. stailla koI ja padamAvatI prakAzana maMdira clo. yuvA saMga manamala ena . 12, mulAvavAd, muMbaI - 400004. 0: 3753680/3753746 saM. 2053, zrA. su. 5, jaina upAzraya, luNAvA (rAjasthAna) ApaNI sAcI bhUgoLa For Personal & Private Use Only www.lainelibrary Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMzodhananA zrIgaNeza sa1954nI A vAta che. pU. munizrI abhayasAgarajI ma.sA.nuM cAturmAsa nAgapuramAM hatuM. che. pRthvI goLa nathI... eka divase tyAMnI kaoNlejamAM pravacana ApavA gayA. dharmanI suMdara vAto yuvAna peDhInAM magajamAM utare te rIte saraLa paddhatithI samajAvI rahyA hatA. temAM hiMsA, jUTha, corI, abrahma, parigraha, jugAra, dArU, mAMsa AdinA pAponI rajUAta sArI rIte karatAM kahyuM ke pApa karavAthI durgati-naraka-mAM javAya ane ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya, aparigraha Adi yukata jIvana jIvavAthI svargamAM javAya. adhyApako ane vidyArthIo masta banI pravacana sAMbhaLI rahyA hatA. adhavacce ja eka kaoNlejIyana Ubho thayo. tenA hAthamAM pRthvIno goLa daDo hato. teNe munizrIne pUchyuM ke Apa kaho cho ke pUNya karavAthI svargamAM javAya ! pApa karavAthI narakamAM javAya ! ApazrI A duniyAno nakzo juo. kyAMya A pRthvI upara svarga naraka dekhAya che? je kaMI che te A ja che. amArA vaijJAnikoe aneka vAra samagra pRthvInI pradakSiNA karI. kyAMya svarga ke naraka jovA na maLyA ! pachI zA mATe svarga-narakanI khoTI kalpanA karI mAnavajAtamAM bhaya pedA karI rahyA cho ! | munizrIe saumyabhAvathI tene svarga narakanI vAto kalpanA nathI, paNa hakIkata che. te aneka dAkhalA dalIlothI samajAvI kahyuM ke Aje to amerikAnI rIbartha saMsthAe pUnarjanmanA kissAonI karela noMdhamAM paNa svarga ane narakamAMthI AvelA kissAo DhagalAbaMdha che. A rIte pUjyazrIe samajaNa ApI. paNa pUjyazrI mATe A prasaMge potAnA jJAnanA pravAhane AjanI bhUgoLa-khagoLanI mAnyatAnAM saMzodhana taraphanI dizAmAM vALavAmAM mahatvanuM kAma karyuM. pachI pUjyazrIe deza-videzanAM tamAma bhUgoLa-khagoLanAM graMtho maMgAvyA. khUba khUba vAMcana ciMtana karyuM ane enA UMDANamAM utaravA vaijJAniko sAthe patravyavahAra ane rUbarU saMparka karyA. yunivarsiTI ane tenA kulapationI sAthe beThako yojI. banI zake teTalA lAkaDAnA, plAsTaranAM, lokhaMDanAM maoNDelo yaMtro banAvarAvI prayogo karyA. kyAreka pahADo upara ane kyAreka samudranA kinAre jaI banne pAsAono tulanAtmaka abhyAsa karatAM teozrIe spaSTa tAraNa kADhyuM ke: * pRthvI goLa daDA jevI nathI, * pRthvI pharatI nathI ane * epolo caMdra upara pahoMcyuM nathI. have ApaNe AgaLa vadhIe ane enA tAraNo, purAvAo kyA kayA che teno citro sAthe abhyAsa karIe. ApaNI sAcI bhUgoLa, org 8 For Personal & Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudramAM dekhAtI saMpUrNa sTImara : DJ phra 23 AjanI skUlomAM pRthvI goLa daDA jevI che te samajAvavA sauthI pahelo purAvo ApaNane zIkhavavAmAM Ave che ke samudramAM dUrathI jahAja AvatuM hoya to prathama tenI Toca -cImanI dekhAze. pachI jema jema te jahAja najIka AvatuM jaze tema tema tenI nIcenA bhAgo dekhAtA jaze ane najIka Avaze tyAre jahAja AkhuM dekhAze. ApaNe sau A rIte skUlomAM bhaNyA chIe ane hajI vidyArthIo bhaNI rahyA che. AnA kAraNamAM ApaNane zIkhavADavAmAM AvyuM che ke jyAre mAtra jahAjanI cImanI dekhAya che te vakhate pRthvInI goLAI ADe AvatI hovAthI jahAjano nIceno bAkIno bhAga dekhAto nathI. pachI jema jema sTImara te goLAIne oLaMgI najIka AvatI jaze tema tema pRthvInI goLAIthI DhaMkAI gayelA bhAgo dekhAtA jaze. chevaTe jahAja saMpUrNa goLAIne oLaMgI najIka Avaze tyAre saMpUrNa jahAja ApaNane dekhAze. A mATe ApaNane zIkhavavAmAM Ave che ke pAMca kilomITare 11 iMcanI goLAI naDe, 10 kilomITare 6 phUTanI goLAI ane 100 kilomITare 587 phUTanI goLAI naDatI hovAthI dUra rahelI sTImara goLAInA kAraNe AkhI dekhAtI nathI. A rIte jatI evI sTImarane joIe to prathama nIceno bhAga DhaMkAze pachI jema jema dUra jatI jaze tema tema upara uparano bhAga DhaMkAto jaze ane chevaTe mAtra cImanI sivAyano bhAga DhaMkAze ane tenAthI paNa dUra jatAM saMpUrNa sTImara pRthvInI goLAInI ADamAM cAlI javAthI dekhAtI baMdha thaI jaze. pRthvI goLa hovAnA je aneka kAraNo ApaNane zIkhavavAmAM Ave che temAM A ja eka kAraNa evuM che ke jene ApaNe samudra kinAre jaI dUrabIna dvArA cakAsI zakIe. Jain ApaNI sAcI bhUgoLa For Personal & Private Use Only www jainelibrary.org u Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munizrIe muMbaI tathA bhAvanagara samudrakinAre A purAvAnI sArAmAM sArA, pAvaraphula dUrabIna dvArA cakAsaNI karI to dUrathI ApaNe jene cImanInI kalpanA karatA hatA te cImanI mAtra na dekhAtA AkhI sTImara spaSTa joI zakAI. pachI A dazya aneka prophesaro, yuvAno vi.ne paNa batAvyuM. tenA phoTAo levaDAvI te paNa batAvyA ane sau Azcaryacakita thayA ke A zuM? jo pRthvInI goLAInA kAraNe sTImara DhaMkAtI hoya to dUrabInanI te tAkAta nathI ke te goLAIne sapATa karI de. A to so kilomITara dUra rahelI sTImara paNa pUrepUrI nIcethI upara sudhI spaSTa joI zakAya che. muMbaI vAlakezvaramAM ame patrakArone celeMja Apela ke pRthvI goLa hovAno ApaNe cakAsI zakIe tevo eka paNa pUrAvo koI paNa Ape to eka lAkha rU.nuM InAma laI jAya ! paNa samudra tyAM ja che. sTImaro roja Ava-jA kare che ane ApaNI pAse pAvaraphula dUrabIna paNa hatuM. chatAM pRthvI goLa daDA jevI che, tene koI sAbita karavA na AvyuM. uparanA citramAM ApaNe joI zakIe chIe ke nIce inseTamAM dariyAmAM rahela je TapakA jevI cImanI jevuM dekhAya che, te kharekhara to AkhI sTImara ja hoya che. tene pAvaraphula dUrabInathI jotAM te ja samaye AkhI sTImara spaSTa dekhAya che. Ano artha e thayo ke pANI haMmezAM samataLa rahe che. je pRthvI goLa daDA jevI nahi hovAno sIdho purAvo che. A prayoga to nAno bALaka paNa dariyAkinAre Ubho rahI karI zake tema che. mahatvanI e vAta paNa samajI zakAya tema che ke gurUtvAkarSaNanA kAraNe pANI goLAImAM rahe che te Aje bhaNAvatI vAta sAcI na TharI. ane pANI goLAImAM rahetuM nathI tema A sAbitI dvArA spaSTa thatAM gurUtvAkarSaNano Akho siddhAMta sadaMtara kAlpanika che te spaSTa thAya che. eka yojanA eTale keTalA mAIla! zAthata padArtho pramANAMgulathI mapAya che ane te UtsadhAMgulathI cAraso gaNuM pramANAMgula hoya. eTale 1 pramANAMgula yojana = 400 UtsadhAMgula yojana. have UtsadhAMgulanAM 1 yojana = 4 gAu thAya. tene pramANAMgulathI gaNatAM 1 yojana= 1600 gAU thAya. have 1 gAU = 2 mAIla gaNIe to 1600 gAU x rA mAIla = 3600 mAIla thAya. (1 gAUnAM 2 mAIla - rA mAIla rA mAIla paNa gaNAya che. ApaNe zA mAIla lIdhA che.) bhAratIya zAstra-graMtho aMge eka abhiprAya ghaNA varSonA abhyAsa pachI huM samajI zakyo ke - hiMdanA prAcIna zAstro keTalAM vividha ane vyApaka che? eka vidvAne sAcuM ja kahyuM che ke bhAratavarSa eTale vijJAnanI sarva zAkhAo, uparAMta tatvajJAna, bhASAzAstra, kAnUna, rAjyanIti, vaidika, jyotiSa ane samAjazAstranI jananI' hiMdanA amogha zAstro ane ajeya saMskRtine mAnya jeo nathI rAkhatA temane mATe mane ciMtA thAya che." jegeliyana (poleDanI vidyApIThanA vidvAna prophesara Sain Education International For Personal & Private Use Only ApaNI sAcI bhUgoLa Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ relvenA pATA bhegA kema dekhAya che ? A relve lAInanuM citra juo. broDageja lAInanA A pATA vacce UbhA rahI ApaNe dUra dUra najara nAkhazuM to dUra rahelA banne pATA bhegA thaI gayA hoya tema spaSTa dekhAya che. A prayoga atyaMta saraLa, game te sTezane ke relave lAIna upara karI zakAya tevo che. ne vaLI bALakone cAra khUNAvALI pataMga uDADatA ApaNe A citramAM joI zakIe chIe. pataMga cagI rahI che. jenA cAre khUNA dekhAya che. jyAre bIjI eka pataMga kapAIne khUba UMce jaI rahI che, te mAtra goLa TapakA jevI dekhAya che. zuM AnI vacce koI goLAI ke avarodha Avyo mATe pataMganA khUNA dekhAtA nathI? nA AkAzamAM to avarodha kyAMthI Ave? - to pachI pATA bhegA thaI gayelA ane pataMga goLa TapakA jevI ja dekhAya che, tenuM kAraNa mAtra ApaNI dRSTinI sImA che. jyAM dRSTinI sImA pUrI thavAno je poInTa Ave tyAM dareka vastu goLa TapakA jevI ja dekhAya che. A dRSTinI khAsiyata che. AkAzamAM ghaNIvAra pAchaLa dhumADAne kADhatuM rokeTa ApaNe joIe chIe, je pensilanA AkAranuM khUba lAMbu hoya che. paNa dRSTinI sImA AvI jatAM te paNa AkAzamAM goLa dekhAya che. pAThyapustakomAM ApaNane bhaNAve che ke pRthvI karatAM sUrya 110 gaNo moTo che. ApaNI pRthvI jevA 13 lAkha goLA dekhAtAM sUryamAM samAI jAya teTalo moTo sUrya batAvyo che. chatAM ApaNane sUrya thALI jevaDo nAno dRSTinI sImAnAM kAraNe dekhAya che. dRSTinI sImAnA kAraNe goLa TapakA jevI dekhAtI cIjane jovA mATe ApaNe dUrabInano upayoga karIe to dRSTinI sImA lAMbI thaze ane dekhAtuM goLa TapakuM ApaNane spaSTa pATA-pataMga ke rokeTane dekhADaze. tenI paNa sImA bahAra padArtha jaze to pAcho te goLa TapakAM jevo ja dekhAze. ApaNI sAcI bhUgoLa Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suejhanI nahera ane pRthvInI goLAI. ba - " jANIne Azcarya thaze ke so mAIla lAMbI eka nahera madhya samudra ane rAtA samudrane dariyAI mArge joDavAnuM kAma kare che e suejha nAmanI nahera briTanamAM hovA chatAM briTIza Ijaneroe na bAMdhatAM pheMca Ijaneroe bAMdhI che. tenI rasaprada carcA gujarAta samAcAra tA. 9-1-1959mAM AvelI hatI, teno sAra A pramANe che. 1855mAM briTananA vaDApradhAna laoNrDa pAlamarTane sIvIla enjanIyaronI saMsthAnA pramukhane kahyuM: suejhanI nahera bAMdhavAnuM kArya briTIza Ijaneroe zA mATe upADI nathI lIdhuM? A to briTananI AbarUne jhAMkhapa lAgI rahI che. briTananA IjaneronI saMsthAnA pramukhe vaDApradhAna samakSa evo khulAso karyo ke, huM ane mArA sAthIdAro evo abhiprAya dharAvIe chIe ke phrAMsanA e IjaneronI yojanA jarUra niSphaLa javAnI che. 100 kilomITara jevA aMtaramAM 580 phUTanI pRthvInI goLAInA kAraNe naheranI divAlo tathA kAMThAo taraDAI javAnA ane phrAMsanI AbarUne jhAMkhapa lAgaze. (juo uparanA inseTa citramAM) paraMtu AkhI duniyA jANe che ke suejhanI nahera taiyAra thaI gaI ane hajAro sTImaronuM Ava-jA hajIya cAlu che. se potAnA be sAthIdAro lInatabe ane mugamabene spaSTa zabdomAM kahela ke ApaNe A nahera pRthvIne goLa nahIM paNa sapATa mAnIne banAvavAnI che. banIne taiyAra thaI gayA bAda 1877mAM briTananI pArlAmenTe agAunA e kAyadAmAM sudhAro karyo ke bhaviSyamAM nahera ane relave jevAM bAMdhakAma mATenA evA IjaneronA TenDaro vicAravAmAM Avaze ke jeo pRthvIne sapATa mAnatA hoya. A kAyado hajIya briTananI dhArApothImAM che. briTanano AdhAro A pRthvI goLa nathI te mATeno keTalo sacoTa purAvo che. I.sa. 1873nI sAlamAM briTananA niSNAta vaijJAnika DaoN. peralekSe jheTeTIka esTronomInI racanA karI. beDaphorDa naheranA kinArA para koTeja bAMdhI nava mAsa sudhI tyAM rahI DaoN. peralekSe saMkhyAbaMdha prayogo karyA. keTalAya mAIlo sudhI sIdhuM dekhI zakAya teTalI sIdhI naheramAM nAva, dhajAo, dUrabIna ane bIjA sAdhanonI madadathI karelA prayogonA pariNAmo potAnI jaranalamAM AlekhyA che. tenI nakala ApaNI pAse upalabdha che. A prayogothI A vijJAnIe puravAra karyuM che ke pRthvIno vaLAMka kyAMka eka IMca jeTalo paNa naDato nathI. pRthvI sapATa che ane te pharatI nathI paNa sthira che. morDana bhUgoLamAM kema A vAtanI noMdha levAI nathI e ApaNA mATe eka ajAyabI ja che. For Personal & Private Use Only ApaNI sAcI bhUgoLa, Jain Education international Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cInanI divAla zuM kahe che ? I " " , O " " rana jAti para ja A cInanI divAlanuM citra che. duniyAmAM e sauthI lAMbI divAla che. A divAla I.sa. pUrve 425 varSa pahelAM eTale AjathI lagabhaga aDhI hajAra varSa pahelAM banelI che. XIONGN ane ZHAO (mI. eksa ane mI. jheDa) nAmanA Ijaneroe be hajAra kilomITara lAMbI, trevIsa phUTa pahoLI ane 40 phUTa UMcI duniyAnI ajAyabI jevI A divAla e jamAnAmAM kevI rIte banAvI haze tenI kalpanA AjanA moTA moTA Ijanero paNa karI zakatA nathI. A be hajAra kilomITara lAMbI divAla pRthvIne goLa mAnI banAvI nathI paNa pRthvIne sapATa mAnIne banAvI che. mATe ja te banI zakI, nahi to pRthvIne goLa mAnI banAvavA jAta to suejha naheranI jema banI na zakata. cInanI divAlano A purAvo pRthvI goLa nathI e muddAne jaDabesalAka satya Therave che. Jain Education Interational For Personal Private Use Only wwwaineraryong ApaNI sAcI bhUgoLa Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kUtarAgADI dvArA vizALa pRthvInI musApharI. NAGAR) 1.1 1 )oDaA Ghera, t, O citra dhyAnathI juo. baraphanA pahADo vacce sleja gADI dvArA musApharI cAlu che. I.sa. 1838mAM kepTana je. rAsa kepTana daphaeNziyara sAthe dakSiNa mahAsAgaramAM dakSiNa dhruvapradezamAM akSAMza upara musApharI cAlu karI. ekalA baraphanA pahADo hatA. bIjo sAmAna paDato mukI sleja gADI dvArA 450 thI 1000 phUTa UMcI baraphanI pAkI divAla upara musApharI cAlu rAkhI. teoe eka ja dizAmAM cAlIsa hajAra mAIlanI musApharI karI. cAra varSa sudhI sakhata parizrama, saMzodhananI mahatvAkAMkSA ane pArAvAra muzkelI veThIne musApharI karI paNa divAlano aMta nA Avyo. chevaTe pAchA vaLyA ane jyAMthI musApharI cAlu karI hatI tyAM ja, cAlIsa hajAra mAIla pAchA AvyA. dizAsUcaka yaMtro sAthe ja hatA. dakSiNamAM je sthAne A baraphanI divAla maLI tyAM Aje bhaNAvAtI bhUgoLanA AdhAre pRthvIno parigha 10,700 mAIla vagara vaLAMke, hokAyaMtranI madadathI eka ja dizAmAM 40 hajAra mAIla cAlyA, to pRthvIno parigha keTalo vizALa che khyAla Ave tema che. ApaNane bhaNAve che ke eka ja dizAmAM jaIe to pAchA tyAMnAM tyAMja avAya kema ke pRthvI daDA jevI goLa che. A mujaba to teo pAMca vAra mULa jagyAe pAchA AvI javA joItA hatA, paNa pAchA 40 hajAra mAIla AvavuM paDyuM. A kepTana je. rAsanI dakSiNa dhruvanI yAtrA ja ApaNane kahe che ke pRthvI goLa nathI ane ghaNI moTI che, jyAM hajI koI ja jaI zakyuM nathI. A spaSTa purAvo che. AvA to aneka kissAo che. A pachInuM citra bIjuM khUba ja mahatvanuM che. pRthvInI cAre bAju anekavAra ame pharIne AvyA ema Aje skUlomAM bhaNAvAya che ane ApaNe paNa Ama ja zIkhyA chIe. paNa te sAcuM nathI. ApaNI sAcI bhUgoLa 90 Education International For Personal & Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sTImaro ane plenono koLiyo karato trikoNa. vira mahajma kAja A 1 ja mahA ja maisSTana)nI banyUDA barmuDA trikoNa paNa dhyAnapUrvaka A citranuM nirIkSaNa karo. A citra barmuDA trikoNanuM che. e uttara amerikAthI lagabhaga 2500 kilomITara eTalAnTIka mahAsAgaramAM Avela che. A trikoNa vizvabharanA vaijJAnikono mAthAno duHkhAvo banyo che.. Aja sudhI A trikoNe 18mI sadIthI Aja sudhI 1000 mANaso sAthe 100 vimAno ane sekaDo jahAjone gebI rIte gAyaba karyA che. 541 phUTa lAMbI ane 13 hajAra TananA vajanavALI norjhavarI arja sTImarono tathA evenjara jevA virATa ane khaDatala vimAnono koLiyo karI gayuM che. varSo jUnA vahANavaTIyA jene bhUtiyo sAgara tarIke oLakhe che. A barmuDA trikoNanA rahasyane hajI koI pAmI zakyA nathI. je jahAja ke vimAna Adhunika yaMtrasajja hoya to paNa tenA yaMtro acAnaka baMdha thaI saMparka tUTI jaI evA gAyaba thaI jAya che ke, jahAjano eka lAkaDAno TukaDo ke vimAnanuM eka peTrolanuM TIpuM paNa varSonI mahenata pachI paNa maLI zakyuM nathI. mANasonA maDadAM ke tenI eka paNa nizAnI hAtha lAgI nathI. AnA upara amerikAmAM aneka pustako chapAyAM che. moTA moTA kahevAtA vidvAno, vaijJAniko AnA rahasyane pAmavA mathI rahyA che, AkAza-pAtALa eka karI rahyA che, paNa hajIya ATalI Adhunika vaijJAnika sAmagrI hovA chatAM tenuM rahasya adRzya ja rahyuM che. have muddAnI vAta upara AvIe ke amerikAmAM ja rahela A barmuDA trikoNa jo vaijJAniko pAra karI zakyA na hoya to ame pRthvInI cAre bAja pradakSiNA karI AvyA ane pRthvI goLa daDA jevI che AvI temanI vAta keTalI sAcI mAnI zakAya? jyAM evI koI adRzya zakti badhAno koLIyo karI jatI hoya, koI ja jaI zakatuM na hoya, jaI zakyA na hoya tyAM pRthvInA AkAra aMge jajamenTa ApavuM keTaluM ucita che? te vAMcako samajI zake tema che. Avo ja bIjo dAkhalo uttara dhruva upara eroDrAma bAMdhavA nIkaLelA vaijJAnikono che. I.sa. 1954nA mArca mahinAnA dharmayuga aMkamAM raziyana vaijJAnikoe uttara dhruva upara vimAnI mathaka bAMdhavA mATe karelI mathAmaNano riporTa vAMcavA jevo che. raziyana vaijJAnikonA raDAranA pardA upara uttara dhruva vaccethI evA AMdolano aMkita thayA ke jenA AdhAre 25,000 corasa mAIlano koI deza AgaLa che, evuM pratIta thayuM. pachI raziyana vaijJAnikoe te bAju Dabala enjinanAM vimAno laI te navo pradeza zodhavA prayatno karyA, paNa tyAMnA baraphIlA vAtAvaraNanA kAraNe ke cuMbakIya paribaLonA kAraNe ejIno baMdha paDI jatAM, vimAnothI paNa AgaLa vadhI na zakyA. ane ghaNA mANasonI jAna khumArI thavAthI pAchA AvyA. e sArAMza ke haju vaNakheDAyelI bhUmi eTalI vizALa che ke jyAM vaijJAniko pahoMcI zakyA nathI, pahoMcI zake tema nathI. ApaNI sAcI bhUgoLa Jain Education For Personal & Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUryagrahaNa kevI rIte dekhAyuM ? AMERICA SOUTH AMERICA pRthvI daDA jevI goLa hoya to kevA paraspara virodhAbhAsa pedA thAya che te A citramAM juo. I.sa. 1905mAM sUryagrahaNa thayuM. je sUryagrahaNa pazcima uttarI AphrikA, uttarIya aMdha mahAsAgara, grInalenDa, AIsalenDa, uttara eziyA ane briTIza amerikAmAM eka sAthe dekhAyuM. 12an Education International AFRICA amerikana esTronomikala byUro taraphathI prakAzita thayela A ahevAla pramANe jo pRthvI daDA jevI goLa hoya to A kevI rIte saMbhave ? cha mahinA rAta divasa aMge. prazna : Aje Ugelo sUrya kAle nahIM paNa parama divase Uge che ema jaina darzana kahe che to svIDana norvemAM cha mahinA rAta-divasa kevI rIte thAya che ? javAba H tapAsa karAvatAM jANavA maLe che ke kyAreya eka sUrya satata be divasa dekhAto nathI paNa tyAMnA baraphIlA vAtAvaraNanAM kAraNe parivartita thayela prakAza dekhAya che jethI ajavALAno anubhava thAya che sUryano nahIM. For Personal & Private Use Only ApaNI sAcI bhUgoLa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have A citramAM juo dha amerikana sarve kaMpanIno riporTa teo lakhe che ke viSuvavRttathI 23 aMza uttare eka rekhAMza 40 mAIlano che. ane pachI AgaLa teja rekhAMza 3pa30ra5 ema thatAM thatAM zUnya poInTa para uttara dhruvamAM banne rekhA maLI jAya che. jyAre viSuvavRttathI 23 aMze dakSiNe eka rekhAMza 75 mAIla lagabhaga pahoLo jaNAyo. pachI te rekhAMza AgaLa AgaLa vadhu pahoLo thatAM nIce dakSiNa tarapha te 103 mAIla sudhI pahoLo mapAyo. A zuM batAve che? ApaNI vartamAna duniyA guMbaja AkAranA vizALa TekarA svarUpe hoya tema spaSTa anubhavAya che, je A citrathI jANI zakAya che. jo daDA jevI goLa hota to viSuvavRttathI 23 aMza upara jema 40 mAIla ane pachI AgaLa 3pa30ra5 ema thatAM zUnya poInTa thayo tema dakSiNe paNa thavuM joIe. A mATe peja naM. 27nuM duniyAno aMdAjIta nakazo juo. paraMtu uttara dhruva karatAM nIce paristhiti ulaTI che. A vAta amerikana sarve kaMpanInI che te yAda rAkhavuM. vaLI jyAM barapha ke pANInA vizALa samudro che, tenI nIce pachI pRthvI nathI? tvajJAna prANa che !vijJAna zarIra che. tatvajJAna AMkha che! vijJAna camA che. tatvajJAna pAyo che! vijJAna makAna che. tatvajJAna sUrya che! vijJAna prakAza che. tatvajJAna prakAza che ! vijJAna paDachAyo che. Jain Education Interational For Personal & Private Use Only ApaNI sAcI bhUgoLa 13. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRthvInI kahevAtI prardAphANA. M O : Very sorry, this is imp ) ame amArI pratiSThA jokhama nI uttarathI dakSiNanI uparanA citramAM juo. skUlomAM ApaNane ema zIkhavADavAmAM Ave che ke pRthvI goLa daDA jevI che ane uttarathI dakSiNa dhruva tathA pUrvathI pazcima ema cAre bAju pradakSiNA karI zakAya che. - jyAre pRthvI goLa daDA jevI nathI tema khuda AgaLa ApaNe amerikana sarve kaMpanInA riporTa dvArA joI gayA. matalaba ke pRthvI addhara nathI to nIce dakSiNa dhruvanI ArapAra kevI rIte jaI zakAya? A mATe sana 1954mAM pUjyazrIe nAgapuranA zeTha zeSakaraNa bahorA dvArA amerikAnI tamAma sarvisa kaMpanIone rIplAya patro lakhAvyA. tenI vigatamAM jaNAvela ke amAre pU. munizrI jyogrAphI saMbaMdhI risarca karI rahyA che. teone pRthvI goLa daDA jevI che, tenI sAbitI mATe jema pUrva-pazcima pradakSiNA karI zakAya che, tema uttara dhruva upara thaI uttarI amerikA thaI uttarI amerikA pAra karI dakSiNa dhruva90deg akSAMzathI AgaLa vadhI dakSiNa amerikA pAra karI pAchA uttara dhruva90deg akSAMza para AvI zakAya tevI plena sarvisanI jarUrata che. jeTalo kharca thAya te ApavAnI amArI taiyArI che. lagabhaga 100 patro lakhyA temAM amukanAM ja javAbo AvyA. te badhA eka sarakhA ja hatA. javAbamAM ApaNane teoe jaNAvyuM ke Very sorry, this is impossible. verI sorI dhIsIjha imposIbala. (mApha karajo A musApharI azakya che.) ame amArI pratiSThA jokhamamAM mUkavA taiyAra nathI. have jyAre saLaMga pRthvInI uttarathI dakSiNanI ane dakSiNathI uttaranI pradakSiNA karI zakAtI nathI to pRthvI goLa daDA jevI che ane AkAzamAM addhara laTakI rahI che, te kevI rIte mAnI zakAya. ane siddha thaI zake ? A citranI nIce juo. Aja sudhInA velenTInA vi. je je vijJAnikoe pRthvInI pradakSiNA karI te mAtra pUrvathI pazcima ane pazcimathI pUrva karI che. paNa uttara dakSiNa saLaMga rekhAMza para ekapaNa pradakSiNA karI nathI. te tadRna azakya che. ApaNe maMdiramAM jaIe chIe ane bhagavAnane pradakSiNA bhamatImAM daIe chIe paNa bhagavAnanA darzana karI zikharanA kaLaza upara caDhI tyAMthI bhagavAnanI pAchaLa jaI derAsanA pAyA nIce jaI tyAMthI pharI bhagavAnanAM darzana karI zakatA nathI tema A pRthvInI pradakSiNA aMge paNa spaSTa samajAya tema che. | mATe to prakhyAta vaijJAnika AInsTAIna spaSTa abhiprAya lakhe che ke manuSyanuM bhUgoLa-khagoLanuM jJAna apUrNa ane sApekSa che. dha esTrolojikala megejhIna, phebruArI 1951 amerikAnA vilIyama kArpenTaranuM vana hanDeDa kukasa dheTa dha artha jha noTa e globa paNa vAMcavA jevuM che. A rIte pRthvI goLa daDA jevI nathI te AjanA vaijJAnikonA ja riporTo, anubhavo ane prayogo dvArA temanA ja zabdo dvArA ApaNe saraLatAthI samajI zakyA. have Ape AgaLa vadhIe. 48 in Education Interational - ApaNI sAcI bhUgoLa For Personal & Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM pRthvI phare che ? te ja CHINA mA INDIA ARABIA have ApaNe pRthvI phare che ke kema te aMge saraLa paddhati dvArA vicArIe. AgaLa upara joI gayA ke pRthvI daDA jevI goLa nathI ane te barAbara buddhimAM UtarI gayuM. have sAmAnya bALaka paNa samajI zake tema che ke je goLa na hoya te pharI paNa na zake. jema ke bhamaraDo, daDo, rUpiyAno sikko ke thALI goLa goLa pharI zake paNa loTo, pavAluM, glAsa, bATa ke kerosInano cokhaMDo Dabbo goLa vastunI jema pharI na zake kema ke tene dharI nathI. ApaNane skUlamAM bhaNAvAya che ke pRthvI dharI upara phare che ane te eka gatithI nahIM, paNa traNa gatithI phare che. 1. dharI paranI gati kalAkanA 1000 thI vadhu mAIlanI 2. sUryanI AsapAsanI gati kalAkanA 66,000 mAIlanI 3. sUrya sAthe pharavAnI gati kalAkanA 7,20,000 mAIlanI have sAmAnyathI samajI zakAya tema che ke jo pRthvI A rIte pharatI hoya to pRthvI paranA ApaNA gharo, parvato, nadIo, samudro, vi. ane ApaNe vyavasthita kevI rIte rahI zakIe. eka-be sekaMDano dharatIkaMpa hAhAkAra macAvI de che, to kalAkanA 1000 mAIlanI spIDe pRthvI phare to ApaNI zI dazA thAya? chatAM ApaNe Aje bhaNAvAtI skUlanI vAtane ekavAra mAnI laIe to pRthvI phare che. (uparanAM citrane juo.) ApaNane amerikA javuM che. eka helIkopTaramAM besI jaIe. e helIkopTarane so baso phUTa UMce laI jaI tene AkAzamAM addhara sthira karI daIe. pRthvI jo pharatI hoya to nIce jotAM rahIe. pRthvI pharatI pharatI tenA upara raheluM amerikA ApaNI nIce Ave eTale ApaNe UtarI javAnuM ane amerikA pahoMcI javAnuM. (pRthvI phare tyAre sapATI paranI ane sapATIthI ghaNe UMce rahelI vastu para lAgatA asamAna gurutvAkarSaNa baLanA kAraNe Ama banavuM joIe.) ApaNI sAcI bhUgoLa For Personal & Private Use Only 15 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAna ke helIkopTarane daza hajAra mAIla calAvI khoTo peTrolano kharca karavAnI jarUrata zI? paNa AvuM kyAreya banI zakatuM nathI kema ke pRthvI pharatI nathI. ApaNe sTImaranA prayogamAM joI gayA ke gurUtvAkarSaNa nAmanI koI cIja nathI. vaLI jo gurUtvAkarSaNa nAmanI cIja mAnIe to uparanuM citra juo. goLAnI AsapAsa vikharAyeluM vAtAvaraNa dekhAya che. tevI dazA ApaNI thAya. kema ke jema jema upara jaIe tema tema gurUtvAkarSaNano phorsa ocho ocho thato jAya che. to nIce phorsa hoya tenAthI uparano phorsa ocho, tenAthI uparano ocho ema karatAM karatAM sAva UMce gurUtvAkarSaNano phorsa jhIro thaI jAya to vAtAvaraNa vIkharAyeluM asta-vyasta thaI jAya mATe gurUtvAkarSaNanI mAnyatA mAtra korI kalpanA che. jhADa uparathI phaLa nIce paDyuM tethI gurUtvAkarSaNa zaktinI kalpanA thaI. jhADa jamIna phADIne bahAra nIkaLyuM ane UMce vadhavA pAmyuM. tyAM gurUtvAkarSaNa kyAM gayuM? bhAratanA prakhyAta vaijJAnika sI.vI. rAmane to jaNAvyuM ke pRthvI sAthe vAtAvaraNa pharatuM nathI. juo vRkSa uparathI phaLa paDe che. ane bIjA choDavA jamInathI upara jAya che. A bIjuM citra juo. vidyArthIone zIkhavavAmAM Ave che ke pRthvI pazcimathI pUrva tarapha phare che. have pazcimathI pUrva tarapha pharatI hoya to ApaNe tyAM pavana-havA pUrvamAMthI ja AvavI joIe. jema cakaDoLamAM beThelA bALakonA hAthanI dhajA cakaDoLa spIDamAM pharavAthI eka ja dizAmAM dekhAya che. ApaNe anubhavIe chIe ke havA koI vAra pazcimanI, koI vAra dakSiNanI ane koIka vAra pUrva-uttarathI paNa Ave che. maMdiranA zikhara para rahela dhajA cAre dizAmAM pharake che. teja batAve che ke pRthvI pharatI nathI, nahIM to dhajA mAtra pUrvadizAnA pavanathI pazcima dizA tarapha ja uData. jemake tamo gADImAM besI pUrva dizAmAM jatA ho ane tame tamAro rUmAla daravAjAnI bahAra hAthamAM rAkho to te rUmAla gADI je dizAmAM doDatI haze tenAthI viruddha dizAmAM uDaze, A anubhavanI vAta che. tema pRthvI pazcimathI pUrva tarapha gati karatI hoya to havA pUrvamAMthI AvatI anubhavAvI joIe paNa tema thatuM nathI. mATe pRthvI pharatI nathI, tema saraLatAthI samajI zakAya che. juo nIcenuM citra. 9 Sin Education international For Personal & Private Use Only ApaNI sAcI bhUgoLa Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRthvI pharatI nathI. A citra jarA gaMbhIratAthI juo. upara dhruvano tAro che. nIce pRthvIno goLa daDo che. A dhruvano tAro jo kharekhara pRthvI goLa hoya to viSuvavRtta rekhAthI nIce janArane dhruvano tAro dekhAvo na joIe. paNa dakSiNa dhruvanI sAhasika yAtrA karanAra kepTana mIlanA kathana mujaba dakSiNamAM 30 akSAMza sudhI dhruvano tAro spaSTa dekhAya che. vaLI nIcenA citramAM juo. upara dhruva tAro che, nIce sUryanI AsapAsa pharatI pRthvI che. 3DaEPT. - 15 oNDakImI.--- ZIDUNE A vAta dhyAna daIne vAMco. 23mI sapTembara ane 21mI mArce dhruvano tAro barAbara ApaNane uttara dizAmAM sAme dekhAya paNa jyAre 21mI jUne pRthvI jyAM hoya tyAMthI 22mI DIsembare pRthvI 30 kroDa kilomITarathI vadhAre dUra cAlI jAya che. matalaba ke 21mI jUne pRthvI jyAM hoya tyAMthI 22 DIsembare 30 kroDa kilomITarathI vadhu dUra hoya. have saraLatAthI samajAze ke 21mI jUne dhruvano tAro pRthvIthI DAbA hAthe dekhAvo joIe ane tyAMthI ApaNane bhaNAvavAmAM Ave che te mujaba pRthvI 30 kroDa kilomITara - 15 koDa kI.mI- dUra cAlI jatAM dhruvano tAro jamaNI tarapha dekhAvo joIe, jo pRthvI pharatI hoya to. ' paNa tenuM nAma ja dhruva che. je jarA paNa AghopAcho thato nathI ane kAyama eka ja sthAne dekhAya che. mATe to dhruvanI pratijJAne dhruva kahIe chIe, je pitA taraphathI game teTalI muzkelI AvI chatAM calita na thayo. dariyAmAM vahANane hAMkanAra paNa dhruvanA tArAne lakSyamAM rAkhI vahANo haMkAre che ane potAnA IsTa sthAne pahoMce che. dhruvano tAro eka ja sthaLe bAre mahinA joI zakAya che. te ja batAve che ke pRthvI pharatI nathI. AnA javAbamAM koI kahe ke dhruvano tAro khUba khUba dUra che. lAkho, karoDo, abajo, arabo mAIlothI paNa dUra che. to AnA prayoganI sAbitI joIe, je koInI pAse nathI. vaijJAnika eDagale 50 varSa sudhI bhUgoLa-khagoLa mATe rAta divasa sarNa saMzodhana karyA bAda jAhera karyuM ke pRthvI thALI AkAre capaTI che. enA upara sUryacaMdra phare che ane dhruvano tAro 5000 mAIlathI vadhAre dUra nathI ane sUrya daza mAIlanA vyAsavALo che. aneka vaijJAnika kAraNothI pRthvI phare che te sAbita thatuM nathI. savAranA pahoramAM jhADa parathI popaTa, kabUtara vi. pakSI dANA caNavA jAya che te pRthvInI upara AkAzamAM uDIne jAya che. sAMje jyAre potAnA mALAmAM Ave che tyAre te gaNatrI nathI karatuM ke pRthvI kalAkamAM hajAra mAIlanI gatithI phare che to mAruM jhADa mAro mALo kyAM haze? e to saraLatAthI potAnA ghare AvI killola kare che. jo pRthvI pharatI hota to A na banI zakata! juo citra pAna naMbara... spaSTa, saraLa ane sAmAnya buddhivALA samajI zake tevA dAkhalAothI ApaNe samajI gayA ke pRthvI pharatI nathI ja. have AgaLa vadhIe.... ApaNI sAcI bhUgoLa - breDa haze. ZI MARCH For Personal & Private Use Only www.jainelibra Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAta-divasa kevI rIte thAya che ? O : A citra barAbara dhyAnapUrvaka juo. DAbI bAju ardha vartuLAkAre dekhAya che te sUrya che. tenA kiraNo jamaNI bAju jenA upara paDe che te vaTANAnA dANA jevuM biMdu te pRthvI che. AdhunikakhagoLazAstrIo kahe che ke pRthvIno vyAsa 12,756 kilomITara che ane sUryano vyAsa 13,92,000kilomITara che. matalaba ke sUrya karatA pRthvI lagabhaga 110 gaNI nAnI che eTale pRthvI karatAM sUrya 110 gaNo pahoLo thayo. have pRthvInA mApane kilomITarathI mIlImITaramAM ane bAkInA be mApane aMgrejI paddhatinA mApa phUTamAM rUpAMtarita karIe. eTale lagabhaga savA be phUTa pahoLA sUrya sAme sADA cha mIlImITara pahoLI eTale vaTANAnA dANA jeTalI pRthvIne 246 phUTa dUra mukIe to pariNAma zuM Ave? jarA prayoga karo to kharA! vaTANA para cAre bAjuthI prakAza prakAza thaI jAya. matalaba e ke AjanI skUlomAM sUrya pRthvI karatAM 110 gaNo pahoLo che, tema je bhaNAve che, tenA para sAmAnya buddhithI cakAsaNI karIe to ApaNI pRthvI upara kAyama mATe cAre bAju mAtra prakAza ja dekhAya. aMdhakAra to jovA na ja maLe. eTale baporanA bAra vAge je ApaNI sthiti hoya tevI ja sthiti Akho divasa hoya. pRthvI vizALa che. sUrya taddana nAno che. jethI jyAM jyAM sUryanuM paribhramaNa thAya teTalI pRthvI para prakAza ane bAkInI pRthvI para aMdhakAra dekhAya. jema ApaNe nAnI beTarI laI roDa para rAte pharIye to jyAM jyAM beTarIno prakAza paDe tyAM ajavALuM ane jyAM na paDe tyAM aMdhArU dekhAya che. A rIte uparanAM citranAM nIcenA bhAgamAM batAvyA mujaba jyAM jyAM sUryano prakAza paDe tyAM divasa ane bAkInAM bhAgamAM rAta thAya che. kAraNa ke ApaNI jaMbudvIpanI pRthvI 36,00,00,000 mAIlanI che ane sUrya mAtra 2700 mAIla pahoLo che. to ja savAra, bapora, sAMja AdinI vyavasthA jaLavAI rahe. pRthvI e graha che A vAta magajamAMthI kADhI nAkhavI paDaze. pRthvI zabda pRthu dhAtu uparathI banyo che. saMskRtamAM pRthu dhAtuno artha atyaMta vizALa thAya che. mATe pRthvI to tamAma graho, nakSatro, tArAo, sUrya, caMdra badhAno AdhAra che. matalaba sauthI vizALa che. pRthvI to karoDo, abajo mAIlanA vistAravALI sapATa che. jenA upanA AkAzamAM sUrya ane caMdra A pRthvI kevI che, sUryacaMdra kevI rIte phare che. teno vicAra ApaNe AgaLa upara joIzuM. A badhI bAbato paNa khUba ja saraLatAthI samajI zakAya tevI che. khUba kaThina che evo bhaya rAkhavAnI jarUra nathI. cAlo tyAre have AgaLa vadhIe. ApaNI sAcI bhUgoLa 90 Education Interational For Personal & Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ candrayAtrA. | .. to , che ja, O ja , have ApaNe Aje khUba pracAra pAmelA epolonI caMdrayAtrAnA praznanI vigatamAM jaIe. sAmAnyathI ApaNane AjanA pracArataMtra dvArA ema samajAvavAmAM Ave che ke vaijJAniko caMdra upara pahoMcI gayA ane lagabhaga uDuM tatvajJAna ane ciMtananA abhAvathI ghaNA loko A vAtane "brahma vAkya pramANa' jeTaluM mahatva ApI rahyA che. paraMtu A eka prapaMca mAtra che. te sivAya kazuM ja nathI. vicAro ke ahIMthI caMdra keTalo dUra te aMge jyAre Aje vaijJAnikomAM ekamati nathI tyAre chApAvALA A vAtane cagAve tenI pAchaLa cokkasa koIne SaDayaMtranI gaMdha AvyA vagara na rahe. khuda raziyA ane amerikAmAM pRthvIthI caMdranA aMtarane 7 lAkha, 13 lAkha ane 22 lAkha mAIlanuM aMtara mAnanArA vaijJAniko che. A rIte phrAMsa ane jarmanImAM pRthvIthI caMdranI dUrAI 5 lAkha, 13 lAkha, 21 lAkha mAIla mAnanArA vaijJAniko che. amerikAnI ArmI sIgnala koranA vaijJAnikoe I.sa. 1946mAM caMdra upara mokalela prakAzanA parAvartananuM gaNita raDAra ane bIjA yaMtro dvArA karyuM to rA sekaMDa Avela. A yaMtra upara 7 lAkha 66 hajAra kI.mI. dUra che, tema AMkaDo Avyo. jyAre Aje badhA rokeTo 2 lAkha 30 hajAra mAIlanuM aMtara mAnIne mAno choDe che. majAnI vAta to e che ke raziyAe caMdralokamAM sau prathama je rokeTa mokalyuM te kalAkanA 12,000 mAIlanI jhaDape mokalyuM. tene 34 kalAka caMdra upara pahoMcatA thayA. raziyAno A dAvo che. 12,000 ne 34 e guNatAM 4 lAkha 8 hajAra mAIla thayA. tyAre amerikAnuM rejara yAna kalAkanA 6000 mAIlanI jhaDapathI pahoMcatA 67 kalAka thayA. eTale 6000ne 67thI guNatAM 4 lAkha be hajAra mAIla thayA. be ne be cAra jevI vAta che ke A bemAM satya zuM? eka miniTa ke eka mAIlanI paNa bhUla thAya to rokeTa saLagI progrAma pheIla jAya Avo pracAra thAya che. tyAre A to cha hajAra mAIlano taphAvata. vaLI peparamAM tathA pAThyapustako vigere pracAra mAdhyamamAM to be Jan Education internatio For Personal & Private Use Only www.jainebrale Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAkha 30 hajAra mAIla caMdra dUra che tema jAhera karavAmAM Ave che! kyAM 2 lAkha ane kyAM 4 lAkha! amerikana rIDarsa DAyajesTa kaMpanI taraphathI prakAzita dha varlDa eTalAsanA mahAkAya graMthamAM pAna naM. 98 para pRthvI upara je vAyumaMDaLanA bhinna bhinna paTTAo jaNAvyA che temAM pRthvIthI 200 mAIla para AyanosphIyara (nAmanuM vAtAvaraNa) jaNAvyuM che. tyAM sudhI gayelA reDiyo ke bIjA taraMgo pharIthI pAchA pRthvI para AvI zake che. paNa tethI upara ekjhosphIyara hoya che. temAM kosmIka rejhanI vyApakatAnA kAraNe temAM gayelA reDiyo veDjha pharI pAchA rITarna thaI zakatA nathI. to kharekhara epolo jo pRthvIthI upara gayuM hoya to lagabhaga rAA lAkha mAIla dUra rahela epolonA avakAzayAtrIo sAthe nAsAnA vaijJAniko saMparka zI rIte rAkhI zakyA? epolonA avakAzayAtrIo TelIvijhana seTa dvArA pizcaro rIle kevI rIte karI zakyA? nAsAnA vaijJAniko vAtacIta karI zakyA che. TelIvijhana seTa para progrAmo ApyA che e vAta ja puravAra kare che ke epolo pRthvIthI 190 mAIlanI AyanosphIyaranI maryAdAthI vadhu dUra gayuM ja nathI. epolonI bArI para dhummasa barapha jAme zI rIte? AvA aneka prazno ArmasTroMga jevAne jyAre dilhI AvyA tyAre pUchavA chatAM niruttara che. jo rokeTa emanA kahevA pramANe 2 lAkha 30hajAra mAIla dUra caMdra upara gayuM to kepa keneDIthI nAsA saMsthAe ArmasTroMga ke anya yAtrA karI rahela avakAzayAtrIo sAthe nAtAlano saMdezo, TebaleTa lo. vi. vArtAlApa karyo kaI rIte? hajI AgaLa vicArIe to nIcenA muddA dhyAnamAM rAkhavA jevA che. tyAMthI Avela mATI jeno namUno ApaNane sabhyapadanA nAte mokalAvyo che. jemAM kaMI ja vizeSatA dekhAtI nathI. ApaNA amuka pahADanI mATI ane A mATI lagabhaga sarakhI che. thoDo ghaNo rAsAyaNika prayoga tenA para karyo hoya. (A to kalpanA che. kharekhara epolo kyAM gayuM tenI vigata AgaLanAM vibhAgamAM che.) saraLatAthI samajAya tevI A vAta paNa samajI laIe ke pRthvIno vyAsa 7926 mAIlano ane caMdrano vyAsa 2160 mAIlano AjanA vaijJAniko kahe che. have caMdra karatAM pRthvI lagabhaga lagabhaga cAra gaNI pahoLI (moTI) thaI ane pRthvI karatAM caMdra lagabhaga cAra gaNo ocho pahoLo (nAno) thayo. A vAta saraLatAthI samajI zakAya tema che. jarA vicArIe pRthvI parathI caMdra jeTalo dekhAya che tenA karatAM caMdra uparathI pRthvI lagabhaga cAra gaNI pahoLI (moTI) dekhAvI joIe. sArAMza ke pRthvI parathI caMdra rakAbI jevo dekhAya to caMdra parathI pRthvI katharoTa tAsa jevI cAra gaNI moTI dekhAvI joIe paNa amerikAthI prasArita karela tamAma phoTAmAM ahIMthI dekhAtA caMdra jeTalI ja dekhAya che. matalaba rakAbI jevI dekhAya che. eTale kharekhara to teo jyAM utaryA tyAMthI caMdranA ja phoTA lIdhA che, je pRthvInA phoTAnA nAme megejhinomAM prakAzita thayA che. vaLI virodhAbhAsa to juo. avakAzayAtrIo AdinA nivedanomAM (1) pRthvI cAMdInA sikkAnA kadanA jevI (2) pRthvI sapheda caLakatA goLA jevI (3) pRthvI TenIsa bola ane golpha bolanI vaccenA kada jevI ane 1pa lAkha mAIla dUrathI cAMdInA sikkA jevI ane lAkha mAIla pRthvIthI dUra gayA tyAre tenA karatAM moTI dekhANI. gaMbhIratAthI A virodhAbhAsa samajavA jevo che. vaLI ApaNe badhA bhaNyA chIe. ane chApAmAM vAMcIe chIe ke caMdra para pracaMDa garamI che. tyAM varasAda paDato nathI. lAvArasa ukaLI ukaLI sUko bhaTTa thaI gayo che. sIsuM ogaLI jAya tevI sapta garamI che. to pachI nIla ArmasTrAMga nivedana kare che ke mArA bUTa, cha iMca kAdavamAM kheMcI gayA. cha iMca nIce mATI bhInI che. zuM mAnavuM? kaI vAtane sAcI mAnavI. cInanAM semyula zenTona kahe che ke, "caMdrayAtrAnA avakAzayAtrIoe lIdhelA phoTAmAM amerikano ane raziyanonI luccAI pakaDAI jAya che. keTalAka citro to A mATe ja upajAvI kADhe che. kyAM to suDiyomAM levAyelI tasvIro haze ke kemerAnA lensanI vikRti haze. amerikA duniyAnI AMkhe pATA baMdhAvI rahyuM che. pRthvIne nAraMgI jevI goLa batAvavA mATe emaNe bhAre banAvaTa karI che." cInanI jema pAkistAne paNa caMdrayAtrAne eka mAtra tUta tarIke lekhI che. gujarAta samAcAra tA. 24-8-69 pAnA naM. 5 chApela citramAM be avakAzayAtrIonI vacamAM rahela rASTradhvaja temAM be avakAzayAtrIonA paDachAyA che. te paNa temanI mAnyatA mujaba cha gaNA nathI. vaLI rASTradhvaja tathA tenI lAkaDIno paDachAyo ja nathI tethI te citra banAvaTI che. A to thoDA namUnA ja ApyA che. A rIte DhagalAbaMdha purAvA mAhitI ApI zakAya! amArA jaMbudvIpanA ApaNI sAcI bhUgoLa 2o Education International For Personal & Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ risarca senTaranA DAyarekTara jayendrabhAIe jaMbUdIpanA caMdrayAtrA vizeSAMkanuM ane epolonI caMdrayAtrA pustaka jenuM prakAzana jabUDhApa peDhI pAlItANAe karyuM che, jemAM maLI zake tema che. ghaNI skUlo, bALako, zikSako, lAyabrerIyano, kaoNMgresamenoe caMdranA uttarANa aMge zaMkA karatAM prazno nAsA saMsthAne pUchyA che. paNa javAba maLyA nathI. lagabhaga 10 karoDa amerikano caMdranA uttarAyaNanI vAtane mAnavA taiyAra nathI tema bIla keyasIMga kahe che. A caMdrayAtrAnA sTaMTamAM ArmasTroMga je caMdra upara 160 miniTa cAlyo teno kharca 180 abaja rUpiyA matalaba eka miniTano 1 abajathI vadhu kharco thayo tema jAhera karyuM. jo ke epolonA uDDayana vakhate janatAne traNa mAIla dUra UbhI rAkhavAmAM AvI hatI. AvA virodhAbhAsI nivedanonI bharamAra avakAzayAtrIonA nivedanomAM vAMcavA maLe che. jANe bALako koIpaNa prakAranI javAbadArI vagara elaphela bolatA hoya tenI jema A nivedano che. vAcakano prazna : ATalA badhA purAvAo caMdrayAtrAne bogasa jaNAvanArA hovA chatAM ApaNA dezanetAo A aMgeno vicAra kema nahIM karatA hoya? javAba: vyavahAramAM kokanI pAsethI 100/200 rUpiyA lIdhA hoya che to tenA dabAyelA rahI tenuM gANuM gAvuM paDe che. tema bIjA aneka vaijJAnikonI vAtone mahatva nahIM ApatAM amerikAnA mAnava sahitanAM tarIke viziSTa manAtA epolo-8nI prAraMbhathI ..Tha aMta sudhI jhINAmAM jhINI vigato phoTAo ane prazaMsAtmaka valaNa AdithI bhArata para amerikAnuM Arthika prabhutva spaSTa rIte jaNAya che. calo tyAre have caMdrayAtrA e mAtra banAvaTa che tenI saMpUrNa khAtrI thaI gaI. have ApaNe AgaLa vadhIe. koI A yugane "phezana yuga" kahe che. koI A yugane "buddhi yuga" kahe che. koI A yugane pragati yuga" kahe che. koI A yugane "sabhyatA yuga" kahe che. koI A yugane "vijJAna yuga' kahe che.. ethI AgaLa vadhIne A yugane "aNu yuga" kahe che. ame A yugane pracAra yuga" kahIe chIe. ApaNI sArI bhUgoLa For Personal & Private Use Only www jainelibrary 24 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyano paDado khUle che.... : candrayAtrA SaDayaMtra : WE NEVER WENT TO THE MOON By - Bill Kessing dakSiNa kelIphoniyAmAM rokeTa DAIna nAmanI amerikAnI kaMpanInA risarca DipArTamenTanA Tekanikala vibhAganA vaDA tarIke kAma karatAM 72 varSanI uMmaranA misTara bila keyasIMge AkhA caMdrayAtrAnA SaDayaMtranA bhedI kAvatrAno lokhaMDI paDado "vI nevara venTa Tu dha. mUna" nAmanA pustakane varSonI mahenata ane jAnanA jokhame prakAzita karI kholI nAMkhyo che. ' e 100 pejanuM pustaka che jemAM amerikAnA raNapradeza jevA nevADA rAjyamAM eka suDiyo naM.-4mAM nIla ArmasTrAMganA caMdranA utarANanuM zuTIMga thayuM hatuM ane jagatanA eka abajathI vadhu lokone 1969mAM jIvaMta zuTiMga batAvI amerikAe narI chetarapIMDI karI hatI tema AdhAro sAthe jaNAvAyuM che. A pustakamAM 62 phoTA, nevADA kyAM AvyuM? teno nakzo. kyAM A zuTiMganuM nATaka karyuM teno nazo, tyAMnI ophisa sTApha vi. badhAnA phoTA khUba ja kunehathI prakAzita karyA che. ' khuda rokeTa banAvanAra vibhAganA bIla keyasIMga vaDA che. eTale potAno satya anubhava A pustaka dvArA prakAzita karI caMdrayAtrAnI banAvaTano lokhaMDI paDado UMcakI samagra vidvAna vizvamAM hAhAkAra macAvI dIdho che. A pustaka jaMbUdvIpa risarca senTara, pAlItANAnI ophisamAM che. temaja gujarAta samAcAra AsapAsa kolama lekhaka siddhArtha zAhe muMbaI-surata vaDodarAnI AvRttimAM bIla keyasIMganA pustakanI vigatavAra mAhitI ApI che. tAjA samAcAra mujaba DevIDa parsa ane merI beneTTe pAMca varSanAM sakhata parizrama bAda "vhIsala bloarsa" nAmanuM pustaka 1997nAM aMte prakAzita karaze. "samabhAva" tA. ra5-8-97 ApaNI sAcI bhUgoLa Rein Education International For Personal & Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM caMdra parapradaiAta che ? : O caMdra svaprakAzita che ke paraprakAzita che? pAThyapustakomAM bhaNAvavAmAM Ave che ke sUryano prakAza caMdra para paDe che ane caMdra prakAze che. caMdranI utpatti pRthvImAMthI thaI che. Aje je pesephIka mahAsAgara che teno TukaDo UMce gayo ne te caMdra banyo. vicAravAnI vAta e che ke jo caMdra pRthvIno ja TukaDo hoya to te prakAza jhIlI tene dUra na pheMkI zake? AvuM to tyAre ja bane ke caMdra kAcano, dhAtuno ke polIza karela koI padArthano banyo hoya. mATInAM DhephA para beTarI mAro to tenuM rIphalekzana nahIM paDe. kAca para ke cIkaNI paoNlIza karela sapATIvALI koI cIja para beTarI mAro to rIphalekzana paDaze. A to samajI zakAya tevI bAbata che. have te vAta samajavA jevI che ke sUryano prakAza caMdra para paDe che ane te caMdrano prakAza pRthvI para paDe che. A kevI rIte bane? kema ke sUrya ane caMdranA prakAzanA guNadharmo ja judA judA che. prayoga : koI kUMDAmAM choDa lo. tene sUryanA sIdhA taDakAmAM nahIM paNa parAvartita thayela sUryanA prakAzamAM rAkho. matalaba taDakAmAM nahIM paNa bArIbAraNA khullA rAkhI sUryanA upaprakAzamAM rAkho to paNa choDa khIlaze, maraze nahIM. have te ja choDane divasa daramyAna ghora aMdhArAmAM rAkho. sUryano koIpaNa rIte prakAza ke upaprakAza tenA para na paDe te rIte rAkho pachI jyAre sUryAsta thaI eka be kalAka gayA pachI mAtra caMdranA prakAzamAM tene rAkho to te choDa karamAI jaze, marI jaze. Ama kema? jo sUryanA upaprakAzamAM paNa je choDa khIlato hoya, jIvato hoya, te ja choDa caMdra upara paDela sUryanA prakAzane (te paNa sUryano upaprakAza ja che ne?) jhIlavAthI kema marI jAya che? kaho ke sUrya ane caMdra bannenA prakAzanA guNadharmo bhinna che, eka nathI. mATe jema sUrya svaprakAzita che tema caMdra paNa svaprakAzita che. ApaNI sAcI bhUgoLa For Personal Private Use Only www.jainelibrar 23 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudramAM bharatI-oTanuM kAraNa ? A citra juo. upara samudramAM caMdra che . . prakAzita che. divAdAMDI che. sTImara doDI rahI che ane samudramAM bharatI AvI rahI che. ApaNane zIkhavavAmAM Ave che ke caMdranA kAraNe samudramAM bharatI oTa Ave che. paNa kharekhara samudramAM AvatI bharatI oTanuM kAraNa caMdra nathI paNa jaMbUdvIpanI bahAra rahela lavaNasamudranA pAtALa kaLazo che. je atyaMta vizALa che. cAre dizAmAM cAra pAtALa kaLaza ane emanI vacce laghu pAtALa kaLazo enAthI nAnA che. A pAtALa kaLazomAM 1/3 bhAgamAM vAyu, madhyanA 1/3 bhAgamAM pANI ane vAyu ane upara 1/3 bhAgamAM pANI rahela che. nizcita samaye kaLazomAM rahela vAyuno saMkoca-prasAraNa thAya che tethI samudramAM bharatI oTa thAya che. ApaNA tamAma samudro dUrasudUra chevaTe lavaNa samudrathI joDAyelA che. have jo caMdranA kAraNe bharatI oTa mAnIye to IrAnanI uttare kAspIyana samudra che. enuM kSetraphaLa 3,94, 299 kvera kilomITara che ane 1199 kilomITara laMbAI che. tenuM pANI khAruM che A samudramAM kyAreya bharatI oTa thatAM nathI. caMdra to bIjA samudronI jema tyAM paNa Uge che ane Athame che. ane jo caMdrathI ja bharatI oTa thatAM hoya to sarovaro, nadIo, taLAvo, vAvaDIo, kuMDo ane ApaNA ghare rahelA TAMkA ane mATalAomAM paNa bharatI oTa AvavI joIe. paNa AvuM kyAreya banatuM nathI. sagara cakravartI lavaNa samudrane siddhagirInI rakSA mATe jaMbudvIpamAM lAvyA ane najIkamAM ja pachI aTakAvI dIdho. jethI je je samudrano saMbaMdha lavaNa samudra sAthe rahyo tyAM tyAM bharatI oTa Ave ane jeno saMbaMdha kapAI gayo tyAM bharatI oTa na Ave. kAspIyana samudra ane dakSiNa dhruvamAM hamaNAM maLela hajAro mAIlanuM vizALa sarovara tathA vikTorIyA lekamAM vizALatA hovA chatAM kyAreya bharatI oTa AvatAM nathI. kema ke te lavaNa samadrathI joDAyela nathI. vaLI A aMge ApaNA sAhityano UMDANathI abhyAsa karI vizeSa sUkSma jJAna prApta karI zako cho. y Education International For Personal & Private Use Only ApaNI sAcI bhUgoLa Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvavikhyAta kembraja yunivarsiTInI ensAyakalopIDIyA zuM kahe che ? CAMBRIDGE INCYCLOPIDA OF TO ASTRONOMY SE, OR vizvanI tamAma suprima sudhInI korTo jenAM repharansane AkharI gaNe che, je yunivarsITImAM praveza prApta karavo durlabha gaNAya che te kembrIja yunivarsiTInI ensAyaklopIDIyAno nIceno tarajUmo kahevAtA vaijJAniko paranI zraddhA keTalI bhramapUrNa che te tame ja vAMcIne khAtrI karo. "Some assumptions about the uniformality of nature, as yet, have had no tests at all. Some of our crucial assumptions may be very wrong and the discovery of such systematic errors may result in a great restructuring of our thoughts. We have created a mental picture of the universe based on our observations and our assumptions. Fuelled by new observations and different assumptions, revolution of thought about the universe have occured many times in our recent past, and revolutions have occured when many thoughts they understood the basic structure of the world, similarly, today, we believe we understand." [on Page No. 14] kudaratanI ekarUpatAne vize karela keTalIya kalpanAonI tapAsa Aja sudhI kyAreya nathI thaI. amArI mahattvanI nirNAyaka, aMtima athavA paraspara viruddha kalpanAomAMthI keTalIka vadhAre khoTI hoI zake che ane paddhatisaranI truTionAM viSayamAM navI zodha amArA (khagoLavidyAnAM) khyAlomAM mahAna jIrNoddhAra karI zake che. ame amArA avalokano ane kalpanAonAM AdhAra upara brahmAMDanAM mAnasika citranuM sarjana karyuM che. navA avalokano ane navI mAnyatAo bheLavavAthI brahmAMDa viSayanI mAnyatAomAM Amalamala parivartana najIkanAM bhUtakALamAM ghaNI vakhata AvyuM che. AvuM vizvanAM mULa DhAMcA saMbaMdhI jyAre vizvanAM ghaNA vidvAnoe vicAryuM che tyAre krAMti (mAnyatAomAM parivartana) thaI che barAbara te ja rIte Aje paNa ame (vizvanA mULa DhAMcAne) samajIe chIe. ane tevuM ja mAnIe chIe." sAra: khagoLa, bhUgoLa ane brahmAMDanI AjanI amArI mAnyatA te kAlpanika tathA mAnasika citra che. temAM ghaNA sudhArA vadhArA thayA che ane bhaviSyamAM thaI zake tema che. ApaNI sAcI bhUgoLa Jain Education Intematical For Personal & Private Use Only JU Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUrya caMdra kevI rIte prakAze che ? AjanuM vijJAna kahe che ke sUrya e dhagadhagato saLagato goLo che. te Akho hAIDrojanathI bharelo che. te hAIDrojana lagAtAra helIyama gesamAM rUpAMtara thAya che ane sUrya saLagyA ja kare che. jethI teno prakAza ane garamI ApaNane maLe che. Abhinii ! - jarA dhyAnathI vicAro ke hAIDrojana helIyamamAM rUpAMtarita thAya to te hAIDrojana upara koNa kaMTrola kare che. ekadama te kema baLI jato nathI. A badhI vyavasthA koNa kare che? ane jo sUrya saLagI rahyo che to tenI jema jema najIka jaIe tema tema garamI vadhAre lAgavI joIe. paNa tema banatuM nathI. himAlaya, AbukegiranAra para jemajema UMce jaIe tema tema ThaMDakano anubhava thAya che. vaLI jema jema samaya pasAra thato jAya tema tema uSNatAmAM ghaTADo thavo joIe. hajAro lAkho varSo pUrvanA ItihAsamAM garamInA pramANanuM varNana AjanA jevuM ja hatuM tema jaNAya che. AvA aneka prazno javAba vagaranA UbhA che. jyAre ApaNe tyAM spaSTa jaNAvyuM che ke sUrya e ratnonuM vimAna che. te ratno Atapa nAmanA karmanA udayavALA hovAthI jema ratna ke reDIyamane baLataNanI AvazyakatA nathI, sadA mATe potAnA svabhAvathI ja prakAre che. tema sUryano prakAza ane garamI kAyama mATe eka parakhI ja rahe che. vaLI A ratnono svabhAva paNa evo che ke jema jema najIka jAva tema tema garamI ochI lAge che...Tha najIka pahoMco to Dakano anubhava thAya jethI parvato para garamI ochI lAge che. kema ke sUrya saLagato goLo nathI paNa ratnanuM vimAna che. A ja rIte caMdra paNa udyota nAmakarmavALA ratnono banela che. te sadA mATe zItaLa saumya kAMtivALo che, tene paNa koInA uchInA prakAzanI ke baLataNanI jarUra paDatI nathI. vijJAna e vikAsa ke vinAza ? zarIra para caDI gayelA sojAmAM, vivekanA ughADa vinA taMdurastInAM darzana thaI gayela vijJAnanA vikAsamAM sukha darzana bIjA badhA kare e zakya che paNa bIjA badhA kare e zakya che paNa DaoNkTarane to emAM dardanAM ziSTa puruSone to emAM darzana ja thAya che. vinAzanAM darzana ja thAya che. - A. zrI ratnasuMdarasUri ma. ApaNI sAcI bhUgoLa, org For Personal & Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauda rAjalojha (brahmAMDa)nuM svarUpa. 0. la - A - || MEET che. |<Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka rajU eTale svarganA koI deva eka palakArAmAM eka lAkha yojana aMtara kApe te jhaDape cha mAsa sudhI pravAsa karatAM jeTaluM aMtara kApe te aMtara. AvA 14 2jU lAMbA cauda rAjalokamAM mokSane upara ane narakane nIcenA cheDe gaNIe to cauda rAjalokamAM kula traNa bhAga thAya : adholoka, madhyaloka ane Urdhvaloka, adholoka sAta rAjalokano banelo che. temAM sAta nArako AvelI che. Urdhvaloka paNa sAta rAjalokano banelo che. jemAM svargaloka ane mokSa AvelA che. UrdhvalokanA sAta rAjaloka ane adholokanA sAta rAjalokanI vacce madhyaloka Avelo che. 14 rAjalokanA barAbara madhyabhAge ATha rUcaka pradezo AvelA che. te bhAgane samabhUtalA kahe che. A samabhUtalAthI upara tarapha 900 yojana ane nIce tarapha 900 yojana ema kula 1800 yojanano bhAga madhyaloka che, je eka rAjaloka jeTalI pahoLAImAM goLAkAre che. (adholoka ane UrdhvalokanA sAta sAta rAjalokamAM 900-900 yojana ochA samajavA.) madhyalokane tirthAloka ke tiryaMgalokanA nAmathI paNa oLakhavAmAM Ave che. samabhUtalAnI nIce rahetA vyaMtaranikAyanA devo tathA upara UMce AkAzamAM rahetA sUrya-candra Adi jyotiH nikAyanA devo e madhyalokanA nivAsI gaNAya che. samabhUtalAnI upara manuSyo ane tiryaMco (tamAma prakAranA pazu, pakSI jIvajaMtu, vagere) rahe che. temAM paNa manuSyo mAtra aDhI dvIpamAM ja rahe che. eka rAjaloka pahoLo madhyaloka asaMkhya dvIpa samudrono banelo che. vartuLAkAre dvIpa enI cAre bAju pharate goLAkAra samatalamAM valaya (rIMga) AkAre vIMTaLAyela samudra, te samudranI cAre bAju pharate goLAkAre samatalamAM valaya (rIMga) AkAre vIMTaLAyela dvIpa. A H rIte madhyamAM vartuLAkAre dvIpa ane pachI kramazaH valaya AkAre samudra, dvIpa, samudra dvIpa, samudra ema asaMkhya dvIpa, samudro AvelA che. dareka dvIpa, samudranI pahoLAI potAnA pahelAnA samudra ke dvIpa karatAM be be guNI che. asaMkhya dvIpa samudra 28in Education International For Personal & Private Use Only madhyamAM AvelA dvIpanuM nAma che jaMbUdIpa. ahIM jAMbu vRkSonuM pramANa vizeSa che. tethI tenuM nAma jaMbudrIpa che. vartuLAkAre (thALI jevA goLa) jaMbUThThIpano vyAsa (pahoLAI athavA DAyAmITara) eka lAkha yojana che. zAstrIya daSTie A eka yojana barAbara ApaNA Azare 3600 mAIla barAbara 36 karoDa mAIlano jaMbudrIpa thAya. A rIte jaMbudrIpanI pahoLAI 3600 lAkha mAIla che. A dvIpanI cAre bAju pharate rIMga AkAramAM AvelA lavaNa samudranI pahoLAI jaMbudrIpa karatAM be gaNI eTale be lAkha yojana athavA7200 lAkha mAIla barAbara 72 kroDa mAIlanI che. lavaNa samudranI pahoLAI eTale tenA jaMbUThThIpa taraphanA kinArAthI te samudra pachI AvatA ghAtakI khaMDadvIpa taraphanA kinArA sudhInuM laMbaaMtara. lavaNa eTale mIThuM. A samudranuM pANI mIThAnA kSAravALuM khArUM hovAthI tenuM nAma lavaNa samudra che. lavaNa samudranI cAre tarapha dhAtakI nAmanA vRkSothI sabhara dhAtakIkhaMDa nAmano dvIpa Avelo che. te dvIpanI pahoLAI lavaNa samudranI pahoLAIthI be gaNI che. ApaNI sAcI bhUgoLa Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaMbU TrIpa 15 NI , NLU no A dvIpa valaya (rIMga) AkAramAM che. (Ama pachInA dareka dvIpa-samudra valaya eTale rIMga AkAramAM pUrvenA samudra ke dvIpa karatAM be gaNI pahoLAImAM AvelA che.) dhAtakI khaMDadvIpa pachI kAlodadhi samudra ane te pachI puSkArAvartadvIpa Avelo che. puSkarAvartadvIpanA kAlodadhi samudra taraphanI goLAkAra dhAra ane puSparAvartadvIpa pachInA samudra taraphanI goLAkAra dhAra e banne dhAranI barAbara madhyamAM rIMga AkAre mAnuSottara nAmano eka parvata puSparAvarta dvIpamAM patharAyelo che. A parvatanA kAraNe dvIpanA be bhAga paDe che. eka kAlodadhi samudra taraphano valayAkAra bhAga ane bIjo puSparAvarta dvIpa pachInA samudra taraphano valayAkAra bhAga. manuSyo jaMbUdvIpamAM che. lavaNasamudramAM jaI zake che. ghAtakI khaMDamAM che. kAlodadhi samudramAM jaI zake che ane kAlodadhi taraphanA puSparAvartanA ardhabhAgamAM che. paNa mAnuSottara parvata oLaMgIne bIjI tarapha jaI zakatA nathI. A jaMbUdvIpa, ghAtakI khaMDa ane ardha puSparAvarta e aDhIdvIpanI bahAra manuSyo hotA nathI tethI A aDhIdvIpane manuSya loka tarIke paNa oLakhavAmAM Ave che. - puSparAvartadvIpa pachI kramazaH samudra-dvIpasamudra-dvIpa samudra ema asaMkhya dvIpa samudra AvelA che. aMtima samudranuM nAma che svayaMbhUramaNa samudra. pUrvenA tamAma dvIpa samudranI eka taraphanI pahoLAInA saravALAM karatAM eka lAkha yojana vadhAre pahoLAI svayaM bhUramaNa samudra dharAve che. thIjelA ghI jevA, koI paNa prakAranA taraMgothI mukta, zAMta jalathI bharelo A samudra puro thayA pachI alokAkAza zarU thAya che, jeno koI aMta nathI. jaMbUdvIpa aDhIdvIpanI madhyamAM Avelo che. kharekhara to A jaMbUdvIpa samagra 14 rAjalokamAM ke vizva yunivarsa)mAM upara nIcethI ane cAre bAjuthI madhyamAM Avelo che. eka lAkha yojana pahoLA jaMbUdvIpanI madhyamAM dasa hajAra yojana pahoLo ane eka lAkha yojana uMco merU parvata Avelo che. (1) merU parvata ne bAda karatA jaMbUdvIpa mAM bIjA cha vizALa parvato ane sAta kSetro AvelA che. merU parvatanI eka tarapha lAla raMgano 400 yojana uMco 16842 yojana karatAM saheja vadhu pahoLo jIvA AkAre sarerAza 90 hajAra yojana thI vadhu lAMbo niSadha parvata Avelo che. (2) merU parvata nI bIjI tarapha niSadha parvatanA mApano ja nIlA raMgano nIlavaMta parvata Avelo che. (3) A banne parvatonI vacce Azare lAkha yojana lAMbu ane 33684 yojana thI saheja vadhAre pahoLuM mahAvideha kSetra AveluM che. (4) jayAM sImaMdharasvAmI bhagavaMta Adi cAra viharamAna prabhu vicarI rahyA che. mahAvideha kSetramAM merU parvatanI je banne tarapha niSadha-nIla parvata che, te baMnenI vacce 400-800 yojana 9 pahoLA ane 16592 yojanathI saheja vadhAre lAMbA ATha-ATha vakSaskAra parvato Avela che. dareka be parvatanI vacce ane cheDenA parvatanI bahAranA bhAgamAM AvelA laMba corasa jamIna vibhAgo, te mahAvideha kSetranI vijayo che. lavaNa samudranA kinArA taraphathI zarU thatI AvI 16 vijayo merU parvata nI eka tarapha ane 16 vijayo merU parvatanI bIjI tarapha ema kula 32 vijayo be bhAgamAM ApaNI sAcI bhUgoLa For Personal & Private Use Only www.jainelibrar Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che . vahecAyela che. A vijayomAM viharamAna tIrthaMkara paramAtmA o vicare che. (5) mahA videha kSetranA madhyabhAgamAM merUparvatanI bAjumAM banne tarapha gajadaMta parvatothI banatA vizALa ardha goLAkAra yugalika kSetro AvelA che je uttara kuru ane devakurU nAmathI oLakhAya che. | (6) niSadha parvatathI mahAvideha kSetranI dizAthI virUddha dizAmAM pILA raMgano 200 yojana UMco 42 10 yojanathI vadhu pahoLo jIvAkAre sarerAza 50 hajAra yojana thI vadhu lAMbo mahAhimavaMta parvata Avelo che. | (7) niSadha parvata ane mahAhimavaMta parvatanI vacce 8421 yojana thI thoDuM vadhAre pahoLuM jIvAkAre sarerAza 70000 yojanathI vadhAre lAMbuyugalika kSetra Avelu che jenuM nAma che harivarSa kSetra. (8) mahAhimavaMta parvatathI samudranI dizAmAM pILA raMgano 100 yojana UMco, 105ra yojanathI thoDo vadhu pahoLo ane jIvAkAre sarerAza 24000 yojanathI vadhu lAMbo laghuhimavaMta parvata Avelo che. (8) | (9) mahAhimavaMta parvata ane laghuhimavaMta parvatanI vacce 2105 yojanathI thoDuM vadhAre pahoLuM jIvAkAre sarerAza 37000 yojanathI vadhu lAMbu yugalika kSetra AveluM che jenuM nAma che himavaMta kSetra. (10) laghuhimavaMta parvatathI lavaNa samudranA kinArA tarapha dhanuSya AkAre pa26 yojanathI vadhAre pahoLuM ane dhanuSyanI paNachanA bhAge 9748 yojana lAMbu bharata kSetra AveluM che. A bharata kSetra karmabhUmi che. (karmabhUmi eTale jayAM asi-ojAro, maSi-lekhana ane kRSi khetIno vyavahAra cAlato hoya tathA yugalika kSetro eTale jyAM karmabhUmino vigata citra... vyavahAra na cAlato hoya paNa jarUriyAto bha 2 ta kSe - traNa kalpavRkSo dvArA pUrNa thatI hoya tevA kSetro) merU parvatanI bIjI tarapha nilavaMta | laghuhimavata parvata - pakSe 69 parvata (11) ramyaka kSetra (12) rUmi madhya khaMDa ja siMdhu khaMDa 3 gaMgA khaMDa para (rUMi) parvata (13) hiraNyavaMta kSetra(14) utarAI bharata (airaNyavaMta-hairaNyavaMta kSetra), zIkharI parvata (15) ane airAvata kSetra AvelA che. rUkti parvata sapheda raMgano ane zIkharI parvata pILA siMdhu khAMDa 2 dakSiNArthabharata raMgano che. 2myaka ane hiraNyavaMta kSetro madhya khaMDa 1 aSTApada pa. yugalika kSetro che jyAre airAvata kSetra karmabhUminuM kSetra che. A nilavaMta parvata, ramyaka kSetra, rUkimi parvata, hiraNyavaMta kSetra, zIkharI parvata ane airAvata kSetranAM AkAra laMbAI pahoLAI-UMcAI vagere anukrame niSadha "jANItI duniyAno aMdAjita nakazo | parvata, harivarSa kSetra, mahAhimavaMta parvata, himavaMta kSetra, laghu himavaMta parvata ane bharatakSetranI jema ja che. have ApaNe ApaNuM dhyAna bharatakSetra AMERICA upara kendrita karIzuM. eka lAkha yojana pahoLA jaMbudvIpamAM bharatakSetranI pahoLAI pa26 yojanathI thoDI vadhAre che. A bharatakSetra ghanuSya AkAre che. temAM madhya bhAge 25 yojana uMco, 50yojana pahoLo ane Azare 9000 yojana lAMbo sapheda raMgano vaitAdya parvata Avelo che. vaitAdya parvatanA kAraNe bharatakSetra be bhAgamAM vaheMcAI jAya che. merU parvatanI dizA taraphanA bhAgane uttara bharatakSetra ane lavaNa samudranA kinArA taraphanA bhAgane dakSiNa bharatakSetra kahe che. gaMgA viDa 6 jANItI niyA e gaMgAnaTI CANADA CHINA AFRICA SOUTH AMERICA AUSTRALIA 20 ducation International For Personal & Private Use Only ApaNI sAcI bhUgoLa, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ culla himavaMta parvatanA madhya bhAge AvelA padmadraha (padma sarovara) mAMthI pUrva ane pazcima dizA tarapha nIkaLatI eka eka nadI (kula be nadI) anukrame gaMgA ane siMdhu vaitADhya parvatanI guphAomAMthI pasAra thaI gaMgA pUrva tarapha ane siMdhu pazcima tarapha vahIne lavaNa samudrane maLe che. A baMnne nadIo tathA vaitADhya parvatanA kAraNe bharatakSetranA kula cha bhAga thAya che. ahIM je gaMgA siMdhuno ullekha che te baMnne nadIo ApaNA bhArata dezamAM AvelI gaMgA-siMdhu nadI nathI. nAma sarakhA che eTaluM ja. bharatakSetranA cha bhAgane cha khaMDa tarIke oLakhavAmAM Ave che. tenA para vijaya prApta karavAthI cakravatI pada prApta thAya che. pUrva dizAnA be khaMDa uttara gaMgA khaMDa ane dakSiNa gaMgA khaMDa tarIke oLakhAya che. madhyanA be khaMDa uttaramadhya bharatakSetra ane dakSiNamadhya bharatakSetra tarIke oLakhAya che. pazcima dizAnA be khaMDa uttarasiMdhu khaMDa ane dakSiNasiMdhu khaMDa tarIke oLakhAya che. samagra bharatakSetramAM kula 32000 dezo che. temAM 2pa Aryadezo che. A 2pI Aryadezo dakSiNamadhya bharatakSetramAM ja AvelA che. AryadezovALA vistAra ne ApaNe bRhad AryAvartakSetra tarIke oLakhIe to A bRhada AryAvartakSetramAM AvelA rapA AryadezomAMno eka vartamAna ApaNo deza lagabhaga lavaNa samudranA kinArAnI najIka Avelo che. AryadezamAM nAnA moTA parvato ane tIrthasthAno AvelA che. A covIsInA bIjA tIrthaMkara paramAtmA zrI ajitanAtha bhagavAnanA zAsanakALamAM thayelA zrI sagara nAmanA cakravartIe tIrthonI rakSAnA hetuthI potAnA sevaka evA vyaMtara devone jaMbudvIpanI jagatI (koTa ke killA)nA vaijayaMta nAmanA dakSiNa dvArathI lavaNa samudranuM pANI vizALa parvata upara AvelA zatruMjaya tIrthasthAnonI AsapAsa vistAravA Adeza Apyo. Adeza anusAra devo lavaNa samudranuM pANI dakSiNArdha bhAratanA madhyakhaMDamAM lAvyA je pANI dhasamasatuM badhe phelAvA lAgyuM. dezo, gAmo, nagaro DUbavA lAgyA. saudharma nAmanA indrane AnI jANa thatAM zrI sagaracakravartIne vinaMtI karI samajAvyA. AthI cakravartIe vadhu pANI AvatuM aTakAvavA devone sUcanA karI. paraMta je pANI AvI gayuM te bIjA keTalAka dezonI jema vartamAna dezanA nIcANavALA bhAgomAM bharAyuM. moTA parvatono keTaloka bhAga pANImAM DULyo tathA mULa parvatothI dUra sudUra AvelI parvatonI nAnI moTI TekarIono ghaNo bhAga pANImAM DUbI gayo ane Tocano keTaloka bhAga bahAra rahI gayo. Ama cAre tarapha lavaNa samudranuM khAruM pANI ane vacce dviIpa ke TApuonI racanA thaI. TApuomAM pheravAI gayelI mULa parvatanI dUra dUra AvelI vizALa TekarIono mULa parvata sudhI, ApaNA dezanA bIjA bhAgo sudhI ane bahAranA bIjA dezo sudhI javA AvavAno mArga baMdha thaI gayo. AvI ghaNI TekarIomAMthI ekabIjAnI najIka najIkamAM AvelI sAta ATha TekarIovALo pradeza ane vijJAna jene pRthvI mAne che ke, eziyA, AphrikA, osTreliyA, uttara-dakSiNa amerikA, yuropa, uttara dakSiNa dhruva khaMDo vagereno pradeza eTale ApaNI nAnakaDI jANItI duniyA. Ama ApaNe cauda rAjalokanA yunivarsamAM madhyalokamAM barAbara madhyamAM AvelA jaMbudvIpanA bharatakSetranA dakSiNa madhya bharatakSetramAM AvelA ane dezanA moTA parvatanI nAnI moTI TekarIovALA pradezamAM rahIe chIe. ApaNA A jJAta pradezanI apekSAe jaMbUdvIpa ati vizALa che. bharatakSetranI madhya bhAganI pahoLAI pa26 yojanathI thoDI vadhu che. jyAre ApaNA pRthvInA pradezanI pahoLAI mAtra traNa yojanathI ochI che. (ApaNo pRthvIno pradeza e AkAzamAM addhara laTakato goLo nathI paNa jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM vizALa dezanA parvatanI TekarIovALo jaMbudvIpanI jamIna sAthe joDAyelo pradeza che. TekarIono ghaNo bhAga samudranA pANImAM DUbelo che. Tocano keTaloka bhAga bahAra che.) jaMbudvIpanuM kula kSetraphaLa sAta abaja nevuM karoDa chappana lAkha paMcotera hajAra corasa yojana karatAM thoDuM vadhAre che. jyAre pRthvInA pradezanuM kSetraphaLa mAtra traNa corasa yojana karatAM paNa thoDuM ochuM che. pramANa mApa pramANe vicArIe to 1000 mITara eTale 1 kilomITara pahoLo jaMbUdvIpa banAvIe to pRthvInA pradezanI pahoLAI 3 se.mI. thAya. pRthvInA A pradezanI sAta ATha TekarIo ekabIjAnI najIkamAM evI viziSTa rIte goThavAyelI che ke uparathI jotAM eno bhego dekhAva (Topa Tyuno AkAra) ghummaTa (Doma) jevo lAge che. AthI vijJAne pRthvIne (globa) jevI goLAkAra mAnI lIdhI che. A pRthvInA pradezamAM rAta-divasa ane Rtu parivartana thavAnuM kAraNa sUrya-caMdranI jaMbUdIpa ne pharate goLAkAra ayanagati che. varSa daramyAna sUrya ane prati mAsa daramyAna candra dararoja judA judA ayanamAM ekaja samatalamAM anukrame 800 ane 880 yojananI UMcAie eka sarakhI jhaDapathI gati kare che. (spAyarala rUTa upara gati kare che.) suryanI AvI gatinA kAraNe varSamAM be vakhata sarya jaMbUdvIpanI divAlanA mAthA uparanA bhAgamAM Ave che ane be vakhata jaMbUdvIpanI divAla thI dUra jAya che. temAM sUryanA mAMDalA 184 ane caMdranA 15 mAMDalA hoya che. Ama thavAthI Rtu parivartana thAya che tathA sUryanuM dUrathI AvavuM dUra javuM tenA kAraNe savAra bapora-sAMja tathA rAtri thAya che. sUrya-caMdra-graho-nakSatro-tArAo vagerenI sthiti-gati, tenA kAraNe pRthvInA pradezamAM thatI rAtri divasa ane Rtu parivartananI ghaTanAo bAbate vigatavAra mAhitI AgaLanA pustakamAM ApavAmAM Avaze. A ghaTanAonuM pratyakSa DemosTezana (nidarzana) karAvatuM eka pleneTorIyama najIkanA bhaviSyamAM jaMbUdvIpa pAlItANA saMkulamAM banAvavAmAM Avaze. ApaNI sAcI bhUgoLa www.jainelibrary.3a For Personal & Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ja ke te ja morDana sAyansanI svIkRta jaNAtI mAnyatAothI taddana viparIta jaNAtI uparanI thIyarI sAme eka svAbhAvika prazna uThe ke morDana sAyansanI bhUgoLa aMgenI vAto taddana khoTI che? A bAbate keTalIka spaSTatA khAsa jarUrI che. morDana sAyansa ke jayogrophIne khoTA TheravavAno hetu ahIM nathI. paraMtu satyanI prApti mATe satya sudhI pahoMcavA mATe prasthApita sidhdhAMto mAM kazuM ja sAcu nathI athavA sAbita thayeluM jaNAya te paNa khoTuM hoi zake che ema mAnavAmAM koi nukazAna nathI. sAyansa DevalopamenTa no A ja mULabhUta AdhAra che. sAyansa DevalopamenTamAM koi vAta ne aMtima satya tarIke svIkAravAmAM AvatI nathI ane te kAraNe sAyansa aneka tabakke potAnI thIyarIomAM AmUlacUla pheraphero karatuM AvyuM che. eTale ApaNe A bAbatone satyanI eraNa para cakAsavAno prayatna karyo che. - tamArA magajamAM avazya prazna ubho thayo haze ke jo pRthvI goLa daDA jevI na hoya! te pharatI na hoya ! ane sUrya caMdra sthira na hoya to rAta-divasa kevI rIte thAya ! huM tamone eka sIdhu-sAdhu udAharaNa samajAvuM rAtre tamAre pustaka vAMcavuM che. gharamAM divo ekaja che. to pustaka vAcaMvA tamAre dIvo hoya tyAM javuM paDe athavA tamArI pAse lAvo to paNa pustaka vaMcAya. Ama be rIte pustaka vaMcAya, A barAbara dhyAna rAkho. te ja rIte pRthvI sthira hoya. tenI AsapAsa sUrya caMdra pharato rAtadivasa thAya ane pRthvI sUryanI AsapAsa phare to paNa rAta divasa thAya, Ama be rIte rAta-divasa thavA nA gaNitamAM kaMija vAMdho Ave tema nathI. have Aje je pratyakSa ApaNI AMkho thI dekhAya tene na mAnavuM ane na dekhAya tene mAnavu Ane aMdhazradhdhA na kahevAya? ApaNane roja pUrva dizAmAM sUrya ugato dekhAya che. pachI uMco caDhato caDhato bapore mAthe Ave che. pachI pazcima dizA tarapha jatAM jatAM sAMje The...Tha pazcima dizAmAM pahoMcI jai asta thato dekhAya che. have dekhItI rIte be ane be cAra jevI vAta mAnavI ane na dekhAtI vAta mAnavI temAM kai buddhimattA che? 1 lAkho varSothI dareka graMthomAM sUrya-caMdra paribhramaNa kare che te tathA pRthvI sthira che e vAta AlekhAelI che ane saune anubhavAtI hovA chatAM chellA 300-400 varSathI 16mI sadImAM thayela koparanIkasa dvArA joradAra mAtra pracAra dvArA UbhI karelI pRthvI goLa che ane phare che e vAtane zA mATe svIkAravI? hA, koi samasyAnuM samAdhAna na thatuM hoya ke rAta-divasa, Rtu parivartana, sUryagrahaNa, caMdragrahaNa, sUryodaya, sUryAsta vagerenA gaNitamAM kacAza rahetI hoya, adhurapa rahetI hoya to vAta judI che. dareka praznonA javAbo ApaNA graMthomAM saraLatAthI samajI zakAya tevA paDelA hovA chatAM nAstikatAnI jananI samA A pRthvI goLa-pharatI nAM khoTA sidhdhAMtane mAnavAnI zI jarUra ? ApaNI sAcI bhUgoLa 32 Education Interational For Personal & Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahaNa ane rAta-divasa kevI rIte thAya che? ApaNe tyAM hajAro varSothI sUryagrahaNa-caMdragrahaNa kayAre thaze ? tenA kelenDaro taiyAra paDelA che. ApaNAM gAmaDAmAM janmelA bhaDalI nAmanA vaijJAnike sUryagrahaNa ke caMdragrahaNa kayAre thAya te jANavAnI rIta eka eka duhAmAM saraLatAthI samajAvI che. je nakSatre ravi tape, amAvasyA hoya paDivA sAMjI jo maLe, sUryagrahaNa tava joya arthAt sUryanA nakSatramAM ja amAvasyA thAya ane te ja divase sAMje ekama (paDavo) besI jAya to te divase avazya sUryagrahaNa thAya * have caMdragrahaNano duho - = mAsa kRSNa ne trIja aMdhArI, hoya jyotISI le vicArI / te nakSatre jo hoya pUnama, grahaNa hoya, na rAkhIza vahema II arthAt-vada trIja nuM je nakSatra hoya te ja nakSatramAM pUnama thAya to caMdragrahaNa avazya thAya. keTalI saraLa ane suMdara A padhdhati che. kayuM nakSatra kayAre dekhAze vigere ApaNe tyAM saraLa paddhatithI samajAvela hovA uparAMta AjanuM vijJAna nava-daza grahanI vAta kare che. nityarAhu ane parvarAhu be jAtanAM rAhunA zyAma vimAno che. nityarAhunAM kAraNe caMdranI kaLAnI vadhaghaTa thAya che ane parvarAhunAM kAraNe sUryagrahaNa-caMdragrahaNa thAya che AnuM spaSTa gaNita ApaNA graMthomAM che. ApaNe tyAM aThayAsI grahonuM gaNita che ane te paNa sAvasAduM tenA mATe paNa AvA, AjanI leboreTarIomAM kharcAtA lAkho-karoDo ke abajo rUpiyAnI paNa jarUrata ubhI na thAya. jayapUraujjaina AdinI vedhazALAomAM ApaNA nipUNa vaijJAnikoe banAvela mAtra patthara para AMkaDAonA gaNita tamone badhAja javAbo sAcA ApI zake che. jaMbudrIpanI vizALa pRthvI vacce meruparvata Ubho che. tenI AsapAsa sUrya ane caMdra paribhramaNa kare che. sUryane paribhramaNa ka2vAnAM 184 mAMDalA (goLAkAre) ane caMdrane paribhramaNa karavAnAM 15 mAMDalA che. nIce vizALa jaMbudrIpa pRthvI rahela che. sUrya 2832 mAIlano, caMdra 3304 mAIlano che. sUrya pharato pharato dUra jAya tyAre ThaMDI paDe, najIka Ave eTale unALo thAya, vacce hoya tyAre comAsu Ave. uttarAyaNa ane dakSiNAyana tenI pradakSiNAthI samagra vizvanuM taMtra suvyavasthita rIte jaLavAyeluM rahe che. AnA mATe bhAratIya graMthomAM nakzAo, koSTako, gaNita vi. vyavasthita jovA maLe che. Jain Educ ApaNI mArI bhagoLa For Personal & Private Use Only 23 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ", O S , OR aSTApajI mahAtIrtha kyAM ? ' ' , ' , ghaNIvAra ApaNe zAstromAM aSTApadajI nAma sAMbhaLIye chIe. siddhagirI, rANakapura, kapaDavaMja, amadAvAda Adi aneka sthaLe rahela aSTApadajInA derAsaroe darzana karatAM A tIrtha kyAM haze? zuM viccheda thaI gayuM haze? AvI jijJAsA thAya che. koI A tIrtha himAlayamAM kahe che. koI uttara dhruvanI pele pAra kahe che. koI haradvAra tIrtha pAse che tema jaNAve che. A aSTApadajI tIrtha bharata cakravartI dvArA trIjA ArAmAM nirmANa karAvela ane jyAM 24 tIrthakara prabhujInI sva-svaraMga mujabanI samAnAsAe zobhatI ratnonI pratimA pratiSThita karAvela ane jyAM prathama tIrthakara RSabhadevanA prabhunA prathama putre aSTa eTale ATha ane eTale pada pagathIyAM (ATha pagathIyA che jene) evA A tIrthanuM nirmANa karAvyuM. eka pagathIyuM cAra gAunuM eTale ATha pagathIyA 8 X 4 = 32 gAunI UMcAIvALA eka gAu eTale sAmAnyathI savA be mAIla gaNIe to 32 X rA = 72 mAIla ane eka mAIlanuM zikhara 72 + 1 = 73 mAIla UMcuM A tIrtha che. jyAM prathama tIrthakara AdInAtha dAdAnuM nirvANa thayuM. jyAM ravaNa mahArAjAe vINA vagADI tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM - anaMta labdhi nidhAna zrI gautama gaNadhara mahArAjAe sva-labdhithI yAtrA karI mokSa gamananAM saMdehane dUra karI 1500 tApasone pratibodha karyo. jyAM vaja svAmijIe pUrvabhavanAM devabhavamAM zrI gautama gaNadhara mahArAjAne prazna pUchela ane vAlIrAjAe A tIrthanI rakSA karI hatI. AvA pavitra tIrtha aMge pUjyazrIe aneka zAstro, graMtho tathA banAvonuM uMDuM ciMtana manana karI aSTApadajInuM sthAna hAla kyAM che te aMge je vigata batAvI che teno vicAra A lekha dvArA karyo che. kevaLajJAnI prabhunA kALamAM jeozrI mojUda hatA te pU. saMghadAsa gaNI mahArAjA vasudeva hiMDImAM jaNAve che ke : kevaiyaM puNa kAla AyayaNaM avasijjhissai ? tato teNa amacceNa bhaNiyaM jAva imA usappiNitti me kevali jiNANaM aMtie suyaM. A zAstra vAkya pramANe A avasarpiNInA bAkInA 3lA hajAra varSa pachI paNa utsarpiNI kAla sudhI A aSTApada tIrtha tIrtharUpe birAjatuM haze. ApaNI sAcI bhUgoLa, Ja 3%cation International For Personal Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabha eTale tIrthano vicchedanathI thayo, e vAta to zaMkA vagaranI che. A tIrtha bharata cakravartInI nagarI vinitA (ayodhyA) nagarIthI 12 yojana dUra che. eTale 1 yojana = cAra gAu. tene mAIla karavA savA bethI guNIye 48 XrA = 108 mAIla thayA. jo be mAIla gaNIye to 96 mAIla thAya. netRNa sAMbhaLI pagarakhAM paheryA vinA bharata cakravartI aSTApadajI gayela, eTale aSTApadajI ayodhyAthI khUba najIka che. bharata cakravartInI 500 dhanuSanI kAyA hatI eTale temanA mATe A saraLa che. have muddAnI vAta ayodhyAnuM sthAna nakkI karavuM te che. sAmAnyathI Aje phaijAbAda (u.pra.) pAse ayodhyA prasiddha che. paNa hakIkatamAM nAma sAmyathI ApaNe bhramamAM paDI ayodhyAnI AsapAsa aSTApadajInI zodha karIe chIe ane teno patto na lAgavAthI muMjhavaNabharI zaMkA ubhI thAya che. paNa hakIkatamAM nAmanI samAnatAnAM kAraNe A gUMca UbhI thAya che. bhAratamAM paNa jodhapura-jayapura-lIMbaDI Adi gAmo sarakhA nAmavALA ghaNAM che. A mujaba jAvA dezamAM bharUca-surata-ayodhyA Adi nAmavALA zahero che. te uparathI bhramaNA thAya. paNa jodhapurabharUca Adi gAmo to potapotAnA sthAne ja che. te rIte ayodhyA paNa potAnA sthAne che ja. vinitA pAse aSTApada che. vizvaracanA prabaMdha pAnA naM. 110 pU. tripuTI ma. je vizva racanA prabaMdhamAM spaSTa jaNAvAyuM che ke aSTApada dakSiNa bharatArthe madhyakendramAM vaitADhayathI dakSiNamAM 114 yojana 11 kaLA ane lavaNa samudrathI uttaramAM 114 yojanA 11 kaLA (ahIM eka yojana 3600 mAIla tathA 1 kaLA = 189 mAIla 4 phalAMga) upara che.' te sthAne zAzvato sAthIyo che. nA vakhatamAM Indra mahArAjAe kuberadeva dvArA 9 yojana pahoLI 12 yojana lAbI ayodhyAnuM nimANa karAvyuM. eTale ayodhyA dakSiNa bharatakSetranA barAbara madhya bhAge jyAMthI uttaramAM vaitADhaya parvata 114 yojanA 11 kalA = 412583 mAIla ane dakSiNamAM lavaNa samudra paNa 114 yojana 11 kalA = 412583 mAIla dUra che. vaLI kavirAja zrI dIpa vijayajI mahArAja paNa zrI aSTApadajI pUjAmAM pahelI DhALanI 11mI gAthAmAM jaNAve che keH Azare eka lAkha upara re, gAu paMcAzI hajAra re mana vasIyA siddhagirithI che vegalo re aSTApada jayakAra re guNa rasIyA | 11 | batrIza kozano parvata UMco ATha coka batrIsa yojana yojanA aMtara kIdhA pagathIyA ATha nareza (pAMcamI pUjA) / 3 jaMbUnAM dakSiNa daravAjethI vaitADhayanI madhya bhAga 2 nayarI ayodhyA bharatanI jANo kahe gaNadhara mahA bhAga re II & II (prathama pUjA) e vAta paNa sAMbhaLI che ke "mULa ayodhyA dUre jANI pUrva risIe thApaNA kInI." AthI vartamAna ayodhyA e mULa ayodhyA nathI tenI puSTI A kaDIthI thAya che. Ano artha e na karavo ke anya tIrtho paNa sthApanA tIrtho che. ApaNe tyAM nAma,-sthApanA, dravya, bhAva cAre nikSepA mAnyA che. A rIte aSTApadajI mahAtIrthanA sthAnano vicAra karyo. mAjanA yugamAM jai Indriya-buddhi-mananA sAdhanothI sane mAMbavAnI vAtane khUba mahatva apAya che, tethI kharaeNkhara hAthanI mAMgaLIethI tADanA jhADa para laTakata kuLanai aDakavAnI kubaDA-ThIMgaNa mAsanI vAtanI jema vAhiyAta che. mATe ja prAptapaBSoe kahyuM che "satvazratIndriyam vaikhara sa0 atIndriya matalaba indriya-buddhi-mananAM viSayathI para che. ApaNI sAcI bhUgoLa cation intomatic For Personal & Private Use Only www jainelib 34 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) 34 (2) . (3) 4. A. (4). (5) (6) A. rU. 34. A Rounda vIveTa yajurve kurAna ke sopha sarva dharmono eka ja avAja UbhavatI sUtra zrIjuMvRdvIpa pravRtti simphosa 444232 GLUCAGAGS 'pRthvI sthira che, "sUrya, ghuloka ane pRthvInI cAre bAju pradakSiNA kare che.' - zrI atharva veda "ghuloka ane pRthvInI parikramA karato sUrya rAta ane divasa ema be prakAre samayanA bhAga pADe che.'' - zrI atharva veda "pRthvI sthira che." - zrI atharva veda 6/89/1. "ghuloka ane pRthvI sadA sarvadA sthira rahe che.'' - zrI atharva veda 10/8/2 "pRthvI sthira che.'' - zrI RRgveda 1/50/9. "sUrya potAnI nizciMta gati pramANe cAlato rahe che.'' - zrI RRgveda 1/2/9. pRthvI dhruva che ane sthira che." - zrI yajurveda 4/22, "pRthvI acaLa che, acaLa hovA chatAM te sthira svarUpe avasthita che.'' - zrI sAyaNa bhASya sUrya sAta ghoDAvALA ratha vaDe bhuvane (ghuloka ane pRthvIne) joto joto pasAra thAya che.'' - zrI yajurveda 33/43. "ghuloka ane pRthvI sthira che.'' - kauSitakI brAhmaNa "be hajAra baso (2200) yojanano mArga AMkhanA palakArAnA ardhA bhAgamAM vicaranAra (he sUrya) Apane huM vaMdana karUM chuM.'' - zrI Aditya hradaya. "nava lAkha be hajAra yojana jeTalo mArga be eka ghaDImAM pAra karavAvALA (he sUrya) Apane huM vaMdana karUM chuM.'' zrI Aditya hRdaya uparyukta pramANothI A vAta spaSTa thAya che ke pRthvI sthira che ane sUrya phare che te mAnyatA svIkRta che. ATaluM hovA chatAM paNa isvI sana 476mAM AryabhaTTa nAmanA eka bhAratIya vijJAne pRthvI phare che evo potAno abhiprAya rajU karyo, jenuM khaMDana karanArAono ullekha maLI Ave che. enuM vivaraNa A pramANe che : (1) pRthvInA bhramaNanA vegathI utpanna thatA vAyu vaDe moTA moTA mahela ane parvatonA zikhara avazya tUTI paDe ane badhI dhvajAo pazcima tarapha pharakavA lAge kAraNa ke tIvra vegathI koI vastunuM sthira rahevuM zakya nathI. - zrIpatti paMDita (2) jema sUrya ane agnimAM uSNatA, caMdramAmAM zItaLatA, pANImAM pravAhitA, pattharamAM kaThoratA ane vAyumAM caMcaLatA hoya che tevI ja rIte pRthvI svabhAvathI ja acalA che kema ke vastutaH vastunI aMdara eka vicitra prakAranI zakti hoya che. AthI sthiratva pRthvIno svabhAva che. - zrI bhAskarAcArya racita - siddhAMta ziromaNi golAdhyAya pUrva zloka. (3) keTalIka vyaktionuM evuM kathana che ke pRthvI phare che ane tArA tathA graha-gaNa sthira che. paraMtu jo evuM hoya to potAno mALo choDI AkAzamAM uDatA pakSI keTalAka samaya bAda pharI pAchA potAnA mALAmAM zI rIte AvI zake ? zrI varAhamihira paMcasiddhAMtikA a. 12 zloka 6. (4) jo pRthvI pharatI hoya to pakSI potAnA mALAmAM pAchAM kevI rIte Ave che ? tathA AkAzamAM pheMkAnuM tIra kyAMka vilIna kema thatuM nathI ? athavA te pUrva athavA pazcimamAM viSama-gativALA kema banatA nathI ? (athavA pUrva tarapha pheMkeluM bANa pazcima tarapha athavA pazcima tarapha pheMkeluM bANa pUrvAbhimukha kema banatuM nathI ?) jo ema kahevAmAM Ave ke pRthvInI gati maMda che, AthI AvuM bane che to phakta eka divasamAM zI rIte te pUrva goLArdha pharI zake ? eka rAta divasamAM nA bhramaNanI zakyatA kevI rIte ? - siddhAMta ziromaNi ziSya zrIvRddhitaMtra, golAdhyAya zloka 38-53 (5) bhU-bhramaNano siddhAMta pratyakSa bAdhita che, kema ke 'pRthvI phare che'' eno nirNaya pratyakSa anubhavathI thato nathI. "pRthvI sthira che'" evo anubhava badhAne thAya che. IF Education International ApaNI sAthI bhUgoLa - For Personal & Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | zrImad bhAgavata purANa AdhAre pRthvI sthira sapATa che. zrIkRSNadvaipAyana - bhagavAna vedavyAsa - maharSie potAnI ArSa-daSTithI A jagatane hastAmalakavat dRzyamAna karela. maharSinuM A jJAna trikAlAbAdhita sanAtana satya che. teonA kathana mATe bhagavAna viSNunuM sthULa svarUpa te ja A dazyamAna jagata che. zrImad bhAgavatanA pAMcamA skaMdhanA soLamA adhyAyamAM bhUmaMDaLanuM vistArapUrvaka varNana nIce mujaba che. temAM je prathama jaMbudvIpa che te bhUmaMDaLa rUpI kamaLanA sAta dvIpo rUpI DoDAonI vaccenA eka DoDA jevo che. teno vistAra eka lAkha yojanano che, ane kamaLanA pAMdaDAnI peThe te samagoLa che. te jaMbUdvIpamAM navakhaMDo Avela che. te pratyeka nava-nava hajAra yojana vistAravALA ane ATha maryAdA parvatothI sArI rIte vibhAga pAmelA che. saMskRtamAM khaMDane ja "varSa" ke "kSetra" kahe che. A nava khaMDonI vacce ilAvRtta nAmano madhyakhaMDa che. tenI vacce kulagirirAja meruparvata rahelo che. e Akhoya sonAno, jaMbUdvIpa jevaDo ja eka lAkha yojana UMco ane pRthvI rUpI kamaLanI kaLI hoya tevo jaNAya che. eno uparano vistAra batrIsa hajAra yojana, mULamAM teno vistAra soLa hajAra yojana ane teTalo ja soLa hajAra yojana te bhUminI aMdara peThelo che. ilAvRtta khaMDanI uttare ne uttare anukrame nIla, zveta ane zRMgavAna nAmanA traNa parvato che. teo traNeya ramyaka, hiramaya tathA kurukhaMDanI sImA sUcavanAra che. teo pUrva dizA tarapha laMbAIvALA ane banne cheDethI cheka khArA samudra sudhI pahoMcelA che. eka-eka parvatono vistAra be hajAra yojana che ane temAM prathama-prathama parvata karatAM bIjo-bIjo laMbAImAM ja dazAMzathI kaMIka aMze ocho che. (UMcAImAM ke vistAramAM nahi) e rIte ilAvRttathI dakSiNamAM niSadha, hemakUTa tathA himAlaya nAme traNa parvato che. teo paNa pUrva dizA tarapha lAMbA gayelA che ane pUrvokta nIla vagere parvatonI peThe ja dareka daza hajAra yojana UMcA che ane anukrame harivarSa, kipuruSa tathA bhArata varSano sImADo sUcavanAra che. A traNa parvato paNa pUrve kahelA traNa parvatonI peThe banne bAju cheDethI khArA samudra sudhI pahocelA che. ne traNe hajAra yojana vistAravALA che. te ja pramANe ilAvRttanI pazcime tathA pUrve mAlyavAna ane gaMdhamAdana nAmanA be parvato che. teo banne uttarathI nIla parvata sudhI ane dakSiNathI niSadha parvata sudhI lAMbA, be hajAra yojana pahoLA ane anukrame ketumAla ane bhadrAzva kSetrano sImADo kare che. jaMbUdvIpano vistAra barAbara madhya bhAgamAMthI game te dizAmAM jatAM eka lAkha yojana che. tenI pUrva-pazcima rekhAmAM IlAvRttathI vITAyelo meruparvata barAbara vacce che. te meruthI pUrva pazcimamAM be maryAdA parvato ane be khaMDo che. bIjuM kaMIpaNa nathI. tyAre dakSiNa tathA uttara rekhAmAM te ja pramANe ilAvRttathI vIMTAyelo meru vacce rahelo che ane tenI banne bAju dakSiNa-uttaramAM traNa traNa maryAdA-parvato ne traNa-traNa khaMDo che. ApaNI sAcI bhUgoLa Jain Education Intematic For Personal & Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bauddha mata pramANe lokanuM varNana pRthvI sapATa sthira che (1) lokaracanA AcArya vasubaMdhue potAnA abhidharma-kozamAM lokaracanA A rIte batAvI che. lokanA nIcenA bhAgamAM soLalAkha yojana UMcuM ghaNuM vAyumaMDaLa che. (abhidharmakoza 3-45) enI upara agiyAra lAkha vIsa hajAra yojana uMcu jaLamaMDaLa che, emAM traNa lAkha vIsa hajAra yojana kaMcanamaya bhUmaMDaLa che. (abhidharmakoza 3-46) jaLamaMDaLa ane kaMcanamaMDaLano vistAra bAra lAkha traNa hajAra cAraso pacAsa yojana tathA paridhi chatrIsa lAkha daza hajAra traNaso pacAsa yojana pramANe che. (abhidharmakoza 3, 47-48) kaMcanamaya bhUmaMDaLanA madhyamAM merU parvata che, e eMsI hajAra yojana nIce jaLamAM DUbelo che, tathA eTalo ja upara nIkaLelo che. (abhidharmakoza 350) enAthI AgaLa eMzI hajAra yojana vistArano ane be lAkha cALIza hajAra yojananI paridhivALo prathama sItA (samudra) che te merune gherIne rahela che. enAthI AgaLa cALIza hajAra yojana vistArano yugaMdhara parvata valayAkAre rahelo che, enAthI AgaLa paNa Aja rIte ekeka sItAne AMtare aDadhoaDadhA vistAranA anukrame yugaMdhara, IzAdhara, khadIraka, sudarzana, azvakarNa vitAnaka ane nimidhara parvata che, sItAono vistAra paNa uttarottara aDadho aDadho thayela che. (abhidharmakoza 3, 51-52) e parvatomAM meru caturatnamaya ane bAkInA sAta parvato suvarNamaya che. badhAthI bahAra rahelA sItA (mahAsamudra)no vistAra traNa lAkha bAvIsa hajAra yojanAno che, chevaTe lohamaya cakravAla parvata rahelo che. nimidhura ane cakravAla parvatonI vacce je samudra rahelo che emAM jaMbudvIpa, pUrva videha, avaragodAnIya ane uttara kurU e cAra dvIpo che. emAM jaMbUDhIpa merunA dakSiNa bhAgamAM che. eno AkAra gADA jevo che. enI traNa bhujAomAMthI be bhujAo babbe hajAra yojana ane eka bhujA traNa hajAra pacAsa yojananI che. (abhidharmakoza 3-53) merunA pUrva bhAgamAM ardhacaMdrAkAra pUrva-videha nAmano dvIpa che, enI bhujAonuM pramANa jaMbUDhIpanI traNa bhujAo jevuM che. (abhidharmakoza 3, 54) merunA pazcima bhAgamAM maMDala-bhAra avara-godAnIya dvIpa che, eno vistAra aDhI hajAra yojana ane paridhi sADA sAta hajAra yojana pramANa che. (abhidharmakoza 3-55) merunA uttara bhAgamAM samacatuSkoNa uttara kuru dvIpa che, enI ekeka bhujA babbe hajAra yojananI che, emAMthI pUrva-videhanI pAse deha,-videha uttara kurUnI pAse kuru kaurava, jaMbudvIpanI pAse cAmara-avaracAmara tathA godAnIyA-dvIpanI pAse pATA ane uttaramaMtrI nAmanA aMtarlIpa rahelA che. emAMthI amaradvIpamAM rAkSasono ane bAkI dvIpamAM manuSyono nivAsa che. meru parvatanA cAra parikhaMDa-vibhAga che. pahelo parikhaMDa zItAjalathI daza hajAra yojana upara sudhI mAnelo che. enAthI AgaLa anukrame daza daza hajAra upara jatAM bIjo-trIjo ane cotho parikhaMDa che. emAMthI pahelo parikhaMDa soLa hajAra yojana, bIjo parikhaMDa ATha hajAra yojana, trIjo parikhaMDa cAra hajAra yojana ane cotho parikhaMDa be hajAra yojana meruthI bahAra nIkaLelo che. pahelA parikhaMDamAM pUrvanI bAju koTa pANi yakSa rahe che. bIjA parikhaMDamAM dakSiNa tarapha mAlAdhara rahe che, trIjA parikhaMDamAM pazcima bAju sadAmada rahe che ane cothA parikhaMDamAM cAturmAhArAdika deva rahe che. ApaNI sAcI bhUgoLag 3 ducation International For Personal & Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aja rIte bAkInA sAta parvato upara paNa devono nivAsa che. (abhidharmakoza 3, 63-64) jaMbudrIpamAM uttara bAju banelA kITa rdi ane enAthI AgaLa himavAna parvata rahelo che. himavAna parvatathI AgaLa uttaramAM pAMcaso yojana vistAranuM anavatama nAmanuM agAdha sarovara che. emAMthI gaMgA-siMdhu, vakSu ane sItA nAmanI cAra nadIo nIkaLelI che. sarovara pAse jaMbUvRkSa che tethI A dvIpanuM jaMbudrIpa nAma pADeluM che. (abhidharmakozanuM 3-57) (2) narakaloka jaMbudrIpanI nIce vIsa hajAra yojana vistArano avIci nAmano naraka che. enI upara anukrame pratApana, tapana, mahAraurava, raurava, saMghAta, kAlasUtra ane saMjIva nAmanA bIjA sAta naraka che. (abhidharmakoza 3-58) e narakonI cAre pArzva (paDakhA)nA bhAgomAM kukUla, kuNapa, kSumAdika, asipatravana, zyAmarAvaLa, svasthAna ane zAlmalIvana ane khArodaka vALI vaitaraNI nadInA A cAra utsada che. arbuda, nirarbuda, aTaTa, uhahala, utpala, padma ane mahApadmavALA A ATha bIjA zIta naraka che, te jaMbudrIpanA adhobhAgamAM mahA narakonA dharAtaLa (jamInamAM rahelA che.) (a.ko. 3-50) (3) jyotiloka merU parvatanA aDadhA bhAga eTale ke bhUmithI covIsa hajAra yojana upara caMdra ane sUrya phare che. caMdramaMDaLa 50 yojananuM ane sUryamaMDaLa 51 yojananuM che. jyAre jaMbudrIpamAM madhyAhna thAya che, tyAre uttarakurumAM aDadhI rAta, pUrva videhamAM asta ane avara godAnIyAmAM sUryodaya thAya che. (a.ko. 3-60) bhAdramAsanI sudI nomathI rAtanI vRddhi ane phAgaNa mAsanA sudanI nomathI enI hAninI zarUAta thAya che. rAtrinI vRddhi, divasanI hAni ane rAtrinI hAni, divasanI vRddhi thAya che. sUryanA dakSiNAyanamAM rAtrinI vRddhi ane uttarAyaNamAM divasanI vRddhi thAya che. (a.ko. 3-61) (4) svargaloka merunA zikhara upara trAyazriMza (svarga) loka che. eno vistAra eMzI hajAra yojanano che, tyAM trAyastriza deva rahe che. enI cAre vidizA (khUNAomAM)vajrapANi devano nivAsa che. (a.ko. 3-65) trAyaspriMza lokanI vacce sudarzana nAmanuM nagara che ane te suvarNamaya che. eno ekeka pArzvabhAga aDhI hajAra yojana vistArano che. enA madhyabhAgamAM indrano aDhIso yojananA vistArano vaijayaMta nAmano prAsAda (mahela) che. nagaranI bahAranA bhAgamAM cAre bAju caitraratha, pArUkhya, mizra ane naMdana e cAra vana che. (a. ko. 3, 66-67) enI cAre bAju vIsa hajAra yojananA aMtare devonuM krIDA sthaLa che. (a.ko. 31-60) trAyazriMza-lokanI upara vimAnomAM yAma, tuSita, nirmANarati ane paranirmita vazavartI devo rahe che. kAmadhAtu gata devomAMthI cAturmAhArAjika ane trAyatriMza manuSyanI mAphaka kAma sevana kare che. yAma, tuSita, nirmANarati, paranirmita vazavartI deva anukrame AliMgana-pANi saMyoga hasita ane avalokanathI ja tRpti thAya che. (a.ko. 3-69) kAmadhAtunI upara satara sthAnomAM rUpadhAtu che te 17 sthAna A rIte che. pahelA sthAnamAM brahmakAyika, brahma purohita ane mahAbrahmaloka che. bIjA sthAnamAM paritAbha, apabhANAbha ane Abhasvara loka che. trIjA sthAnamAM paritazubha, apramANazubha ane zubhakutsita loka che. cothA sthAnamAM abhranaka, puNyaprasava, bRhadaphaLa, paMcazudhdhAvAsika, avRha, atapa, sudaza, sudarzana ane ekaniSTha nAmanA ATha loka che. A badhA devaloka anukrame upara upara rahela che. emAM rahenArA deva RSibaLa ke bIjA devanI madadathI ja potAnA uparanA devalokane joI zake che. (a.ko. 3, 71-72) ApaNI sAcI bhUgoLa For Personal & Private Use Only www.jainelibra 36 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaMbUdvIpamAM rahelA manuSyanuM zarIra sADA traNa hAtha ke cAra hAthanuM, pUrvavideha vAsInuM 7-8 hAtha, godAnIya dvIpavAsIonuM 1416 hAtha, uttara gurunA manuSyonuM zarIra 28-32 hAtha UMcuM hoya che. kAmadhAtu vAsI devomAM cAturmAhArAjika devonuM zarIra ", kozanuM, trAyaaiMzonuM , kozanuM, yAmonuM , kozonuM, tRSitonuM 1 kozanuM nirmANa rati devonuM 1', kozanuM ane para nirmitavazavartI devInuM zarIra 1/, koza UMcuM che, AgaLa brahma purohita mahAbrahma, paritAbha, aprabhANAbha, Abhasvara, parittazubha, apramANazubha ane zubha munsI devAnuM zarIra anukrame 1, 1, 2, 4, 8, 16, 32 ane 64 yojanAnuM UMcuM ane anabrudevonuM zarIra 125 yojana UMcuM che, tenAthI AgaLa puNya prasava vagere devonuM zarIra uttarottara bamaNI UMcAInuM che. (a.ko. 75-77) ("jaina daSTie madhyaloka" graMthamAMthI sAbhAra uddhata) kurAnezarIpha IslAma dharmagraMtha "kurAnezarIpha"mAM A viSayane lagatI evI ja mAnyatAo joIe. vaphazana sau tana no musatAi to ' eTale ke sUraja eka nizcita mArga para cAle che. sure yAmIna pArA 22 skU pahalA Ayata 67 "vartamarA nA to manA netAdrittA mAvaMzana 3ranutI vImA" eTale ke ane caMdramA paNa potAnI maMjIlano nizcita rAhI che; te eTale sudhI ke ghaTatA ghaTatA khajUranI jUnI DALI (pAtaLI)nI mAphaka te banI jAya che. - e ja AyAta 38 "lazzapha sau yama baggolahA Una tahare kala kasarA bajgalalayavo bhAle kuDA na horI va kulluna kI hilanI yasa badUnA" eTale ke nathI sUrajathI banI zakatuM ke te cAMdane jaIne pakaDe ane sUraja paNa divasanI pahelAM AvI zakato nathI. dareka potAnA niyata mArga para vicare che. - eja Ayata 39 azama so vana maro vai rahRkSavIna " eTale ke suraja caMdra eka sAthe nizcitapaNe vicare che. sUre rahamAna pArA 27 Ayata 828 "vartama 8 nAti nai vo sane " eTale ke AsamAna ja nama nisa burja hai arthAta vargo se mura duvA ji vara 3nA rI maMbita hai jjJa karava meM mahatno te haiM / tAroMkI maMjilakA nAma burja isalie rakhA ki vaha mAno unake ghara hai| - sUre burja pArA 30 "innala lAhA dhumaseku rasamA bAte vala aradA ana tjulaa| dalAUna jalAtA ina kahu saka domA mina aha dima mimbaadehii|" eTale ke khudA ja AkAza ane jamInane sthira rAkhI zake che ke jethI gabaDI na paDe. agara jo gabaDI paDe to khudAnA sivAya koI evuM nathI ke je ene thaMbhAvI zake. - sUre RAtira pAra rara mAyata 42 juo pustaka bAIbala "mAtthI", 2-9 tAro (sitAro) isunA janmasthAne gayo. (A mAnyatA khagoLavidyAthI alaga jaI paDe che.) "sabhAzikSaka" 1-4 peTI jAya che ne peTI Ave che, paNa pRthvI kAyama che. sUrya Athame che ne uge che. "gIta 10-5" teNe acala pRthvIno pAyo nAMkhyo. "gIta 109,90" pRthvI sthira che. "aho suyA 10, 12, 14"mAM sUryane sthira rahevAnuM pharamAna che. (cAlatA sUryane sthira thavA hukama kare che.) 40 For Personal & Private Use Only ApaNI sAcI bhUgoLa Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabura ! tame A pustaka saMpUrNa vAMcyuM? jo hA... to A prazna peparanA javAbo taiyAra karo ane A pepara jebadviIpa vijJAna risarca seMTaranI oNphise mokalI Apo. amo pepara tapAsI tamone InAma mokalaze ane tamAruM nAma amArA jaMbudvIpa mAsikamAM pragaTa karazuM. jAhera ane khullA pustaka sAthenI kasoTI javAba patra mokalavAnI chellI tArIkhaH vi.saM.2057, san 2000 kA.su. 5 sudhI game tyAre mokalazo. kula guNa: 100 kula prazno: 9 agatyanI sUcanAo (1) vibhAga ekanA praznonA uttaro praznapatramAM rAkhavAmAM AvelI jagyAmAM ja lakhIne mokalavAnA raheze. (2) vibhAga bIjAnA uttaro phUlaskepa kAgaLamAM lakhIne mokalavAnA raheze. (3) prazna kramAMka 9nA uttaro alaga kAgaLamAM lakhIne mokalavAnA raheze. (4) caDiyAto krama ApavAmAM sArA akSaro dhyAnamAM levAmAM Avaze. (5) prathama pAMcane anukrame 500, 300, 200, 150, ane 100 rakamanuM InAma ApavAmAM Avaze. (6) praznapatronA tamAma uttaro eka ja vyakitae lakhelA hovA joIe. vibhAga-1 pra.1 nIcenA vidhAnomAMnI khAlI jagyAo pustakamAMthI yogya sAco zabda ke zabdasamUha pasaMda karI vidhAna sAcuM bane te rIte pUro. (koI paNa dasa). (10) (1) pATAbhegA thaI gayelA dekhAya che, tenuM kAraNa ApaNI (2) sUrya - jevaDo daSTinI sImAnA kAraNe dekhAya che. (3) phrAMsanA Ijanera dalesese potAnA be sAthIdAro_ ane - ne jaNAvela ke suejha nahera pRthvIne sapATa mAnIne banAvavAnI che. (4) _ _ nI dakSiNadhruvanI yAtrA pRthvI ghaNI moTI hovAnuM puravAra kare che. (5) barmuDA trikoNane - - bhUtiyA sAgara tarIke oLakhe che. _ mAM thayeluM sUryagrahaNa pRthvInA pazcima uttarI-AphrikAthI briTiza amerikA sudhI eka sAthe dekhAyuM. (7) viSuvavRttathI uttare ane rekhAMza 40 mAIlano che. (8) tattvajJAna prakAza che! vijJAna. (9) jaMbudvIpanI pRthvI karoDa mAIlanI che. (10) raziyA amerikAmAM pRthvIthI _nA aMtarane 7 lAkha, 13 lAkha, 22 lAkha mAIlanuM mAnanArA - che. (11) prakAzanA parAvartananuM gaNita amerikAnA _ nA vijJAnIoe karyuM. (12) 10 karoDa amerikano caMdra utarANa mAnatA nathI ema. _ kahe che. pra.2 nIcenAmAMthI sAcA vidhAnonI sAme kharA (C)nI ane khoTA vidhAnonI sAme khoTA ()nI nizAnI karo. (koI paNa dasa). (1) sueja nahera phrAMsamAM hovA chatAM briTiza Ijaneroe bAMdhI che. (2) cInanI divAla UcI 40 phUTa, lAMbI be hajA2 kI.mI. ane 23 phUTa pahoLI che. (10). For Personal & Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) kepTana da. phreziyara koTana je rAsa sAthe dakSiNa dhruva pradezamAM gayo hato. (4) tattvajJAna AMkha che, vijJAna kaoNnTeka lensa che. (5) manuSyanuM khagoLa bhUgoLanuM jJAna apUrNa ane sApekSa che. (6 eNsTrolojikala megejina phebruArI 1961mAM AInasTAIna) (6) pRthvI sAthe vAtAvaraNa pharatuM nathI, ema jaNAvanAra sI.vI.rAmana bhAratIya zodhaka hatA. (7) nAkhudo vahANa dhruvanA tArAne lakSamAM rAkhIne haMkAre che. (8) sUryathI caMdra keTalo dUra che te aMge vaijJAniko ekamata nathI. (9) cInanAM sempala ronTonanA jaNAvyA mujaba amerikAe pRthvIne nAraMgI jevI goLa banAvavA mATe bhAre banAvaTa karI che. (10) caMdrayAtrAnI pola kholavA bIla kaisIMge lakhelA pustakanuM nAma ''vI nevara kama beka Tu dha artha'' che. (11) mAtra caMdra prakAzamAM rAkhelo choDa karamAI jAya che. (12) amerikAnI kaeNmbrija yunivarsiTInA enasAIkalo pIDIyAmAM khagoLazAstranI kalpanAo khullI pADavAmAM AvI che. pra.3 nIcenA praznono uttara tenI sAme rAkhelI jagyAmAM mAtra ekaja zabda ke zabdasamUhamAM Apo. (koIpaNa dasa) (1) 'sUrya' yUloka ane pRthvInI cArebAju pradakSiNA kare che.' e vidhAna kayA vedanuM che. (2) RRgvedamAMnA 1/50/9 mAM sUkatamAM pRthvIne kevI jaNAvI che ? (3) sUrya kayA sAdhane savAra thaI bhuvane joto joto pasAra thAya che ? (4) satya atindrIya, IndrIya-buddhi-mananA viSayathI para che. e vidhAnane eka ja zabdamAM vyakata karo. (5) aSTApadajI tIrthamAM prathama nirvANa konuM thayuM ? (6) 15 mAMDalAmAM koNa paribhramaNa kare che ? (7) merUparvatanI banne tarapha AvelA ardhagoLAkAra kSetro kayA sAmAnya nAmathI oLakhAya che ? (8) madhyalokanI madhyasapATIe barAbara madhyamAM AvelA dvIpanuM nAma zuM ? (9) sUryanA ratnono kayA nAma karmano udaya hoya che ? (10) kAspiyana samudranuM kSetraphaLa varga ki.mI.mAM keTaluM che ? (11) bharatI oTanuM sAcuM kAraNa koNa che ? (12) Adhunika vijJAnanI dhAraNA pramANe sUryanI pahoLAI jaNAvo. pra.4 nIcenA dase prazna sAthe ApelA uttarAtmaka vikalpomAMthI sAco uttara zodhI teno kramAMka praznanI sAmenI peTImAM lakho. (1) 1 yojana barAbara mAIla thAya... (ka) 1600 (kha) 3600 (ga) 3200 (5) 4500 (2) bhaviSyamAM nahera-relave jevA bAMdhakAmo pRthvIne sapATa mAnIne karavA aMgeno dhAro (ka) briTananI dhArApothImAM che. (kha) briTane banAvyo che. (ka) bhAratanI pArlAmenTe banAvelo (gha) amerikAnA baMdhAraNamAM che. (3) raziyana raDAra para maLelA saMketothI aMdAja maLyo ke AgaLa koI (ka) 2500 co.mI.no deza che. (kha) 25000 co.ki.mI.no deza che. (ga) paccIsa hajAra mAIlano deza che. (gha) 25000 corasa mAIlano deza che. (4) ApaNI jANItI duniyAnuM svarUpa... (ka) ghummaTa jevuM che. (kha) vizALa DuMgara jevuM che. (ga) guMbaja AkAranA TekarA jevuM che. (gha) eka paNa nahIM. For Personal & Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (5) vana hanDeDa praphasa dheTa dha artha Ijha noTa e globa pustakanA lekhaka... (ka) vilIyama bega hatA (kha) kArpenTara vilIyama hatA (ga) jemsa bonDa hatA (gha) vilIyama jemsa hatA. (6) 50 varSa sudhI dhruvatArAnuM nirIkSaNa karI pRthvIne thALI jevI jAhera karanAra vaijJAnika (ka) bIla kaisIMga (kha) AInasTAIna (ga) eDagara (gha) eDagala (7) reDiyovejha jemAM gayA pachI rITarna thaI zakatA nathI te vAtAvaraNa stara (ka) ekajhosphIara (kha) Ayano raphIyara (ga) kosmIka rejha (gha) levo sphIyara (8) pustakanA saMpAdaka kahe che ke A yuga... (ka) pragati yuga che. (kha) phezana yuga che. (ga) pracAra yuga che. (gha) aNuyuga che. (9) emanA prakAzana guNadharmo judA-judA che... (ka) dhruva ane saptarSinA (kha) sUrya ane caMdranA (ga) phAnasa ane Tyuba lAITanA (gha) pRthvI ane caMdranA. (10) bIla kaisIMga e kaMpanInA Tekinakala vibhAganA vaDA hatA... (ka) raoNkeTa lAIna (kha) raoNkeTa vilIMga (ga) DAIna enDa DAIga (gha) raoNkeTanAsA InTaranezanala (11) jyAM kadI bharatI oTa nathI jatA e samudra.... (ka) eTalAnTika (kha) hiMdI mahAsAgara (ga) arabI samudra (gha) kAspIyanazI (12) vizvanA tamAma dravyo cIjo je vizALa maryAdita AkAza pradezamAM che tene... (ka) alaukAkAza kahe che. (kha) lokAgagana kahe che. (ga) lokAkAza kahe che. (gha) maryAdita AkAza kahe che. pra.5 nIcenA praznonA uttara prazna sAthenI jagyAmAM mAtra 1 vAkayamAM ja Apo. (koI paNa dasa) (1) laoNrDa pAlamarTane enjinIaronI saMsthAnA pramukhane zuM kahyuM? (2) barmuDA trikoNe kayArathI Aja sudhI zuM keTalA pramANamAM kevI rIte gAyaba karyuM che? (3) uttara dakSiNa vimAnI musApharI bAbata amerikana kaMpanIe zuM jaNAvyuM? (4) pRthvInA pharavA vize ApaNane skUlamAM zuM bhaNAvAya che? (5) pRthvI goLa hoya to viSuvavRtta rekhAnI nIce janAra mATe dhruvatArAnuM nirIkSaNa kevuM hoya? (6) caMdrayAtrA sTaMTamAM thayaeNlA kharca bAbate zuM jAhera karAyuM? (7) sUrya ane caMdra kono prakAza laIne prakAze che? (8) kaeNbrIja enasAIkalopIDiyA oNpha esTronomI bAbatamAM yunivarsa vize karelI dhAraNA bAbate zuM jaNAvyuM che te mULa Igliza bhASAmAM ja jaNAvo... For Personal & Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) lokAkAzanI pahoLAInuM mApa jaNAvo... (10) bharatakSetranA madhyanA be khaMDa kevI rIte oLakhAya che? (11) vaitADhya parvatanA laMbAI pahoLAInA mApa tathA raMga vize jaNAvo. (12) sUryagrahaNano bhaDalIe kahelo dUho lakho. nIcenA prazna 6, 7, 8 ane 9nA uttara alaga kAgaLamAM lakhavAnA che. pra.6 nIcenA dareka vidhAno pAchaLanA kAraNo mudAvAra jaNAvo. (koI paNa pAMca). (1) bhAskarAcAryanA mate pRthvI sthira che. (2) dhI vRddhi taMtra pramANe pRthvI sthira che. (3) jebUdvIpamAM Rtuparivartana ane rAtadivasa thAya che. (4) sarovaramAM bharatI-oTa thatA nathI. (5) Adhunika vijJAna bhUgoLa pramANenA mApano sUrya mAnavAthI paDachAyo ja na paDe. (6) pRthvI pharatI hoya to AkAzamAM sthira raheluM helIkopTara ApaNane musApharI karAve. pra.7 nIcenA dareka praznano uttara pAMcathI sAta vAkyamAM Apo. (koI paNa pAMca). (1) pRthvI goLa nathInI tarapheNamAM traNa sAbitI Apo. (2) pRthvI pharatI nathInI tarapheNamAM traNa sAbitI Apo. (3) AkAza pradeza eTale zuM? (4) 14 rAjalokanA traNa vibhAga vize TUMkamAM jaNAvo. (5) bharatakSetra vize Traka noMdha lakho. (6) baudhdhamata pramANe narakaloka jaNAvo. pra.8 jarUra paDe pustakano AdhAra laI nIcenA vize nibaMdha lakho. (koI paNa vyAsa) (1) jaina darzana pramANe ApaNI jANItI duniyAnuM sthAna. (2) pRthvI pharatI nathI, sthira nathI. (3) caMdrayAtrA eka bhArI banAvaTa. (4) vividha prAcIna paraMparAomAM pRthvI ane sRSTi. pra.9 nIcenA traNe praznonA uttara lakhavA pharajiyAta che. (1) pRthvI goLa nathI, pharatI nathI vize A pustakamAM na hoya tevA traNa muddA jaNAvo. (2) A pustakamAM lakhelI vigatomAM Adhunika vijJAnanAM sApekSamAM rahelA traNa hakIkata doSa zodhIne jaNAvo. (3) A pustakamAM mudraNadoSa sivAyanI traNa kSatio zodhI jaNAvo. (pepara taiyAra karanAra....ja.2.zA.) praznapatra mokalavAnuM sthaLaH A zrIkalAsasAgarasUri jAnamAndara jabalIpa vi.vi. senTara, pAlItANA-364 270 zrImahAvIra jainamArAdhanA kendra phonaH 2307 dyA (jathIne0 lI. je.vi.ri. kendra For Personal & Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA bhUgoLa-khagoLanAM prakAzano takSonA ka E | GE. Madam jabrIu "E ITE Jain usana Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zAsananuM samya darzana tIrtha eTale jaMbUdvIpa mahAmaMdira. vizvanI karoDo AMkho jyAM vartamAnakAlIna bhUgoLa-khagoLanAM rahasyonAM darzana mATe maMDAI rahI che. tamo paNa Avo ane bhAratIya saMskRtinAM sAcA rahasyane jANo, mAno, pAmo ane pacAvo. jyAMthI pratimAsa jaMbUDhIpa mAsika pa goLa-khagoLa-saMskRti-prAcIna gaNita, Ayurveda ane bIjuM ghaNuM ghaNuM pIrasI rahyuM IIIIII 078830. gyani andirakobatirth.org A mATe tamAro sahayoga amArA kAryane jo ma-jo za ane hoMza bakSaze . padhAro.... jaMbUdvIpa maMdira, pAlItANA-364270 pinTIga : sAdhanA mudraNAlaya TrasTa, navajIvana hAIskUla nIce, khamAzA geTa pAse, khamAzA, karNAvatI-380 001 phona : pa35 1752 For Personal & Private Use Only