________________
વિશ્વવિખ્યાત કેમ્બ્રજ યુનિવર્સિટીની એન્સાયકલોપીડીયા શું કહે છે ?
CAMBRIDGE INCYCLOPIDA
OF
TO
ASTRONOMY
SE, OR
વિશ્વની તમામ સુપ્રિમ સુધીની કોર્ટો જેનાં રેફરન્સને આખરી ગણે છે, જે યુનિવર્સીટીમાં પ્રવેશ પ્રાપ્ત કરવો દુર્લભ ગણાય છે તે કેમ્બ્રીજ યુનિવર્સિટીની એન્સાયક્લોપીડીયાનો નીચેનો તરજૂમો કહેવાતા વૈજ્ઞાનિકો પરની શ્રદ્ધા કેટલી ભ્રમપૂર્ણ છે તે તમે જ વાંચીને ખાત્રી કરો.
"Some assumptions about the uniformality of nature, as yet, have had no tests at all. Some of our crucial assumptions may be very wrong and the discovery of such systematic errors may result in a great restructuring of our thoughts. We have created a mental picture of the universe based on our observations and our assumptions. Fuelled by new observations and different assumptions, revolution of thought about the universe have occured many times in our recent past, and revolutions have occured when many thoughts they understood the basic structure of the world, similarly, today, we believe we understand."
[on Page No. 14] કુદરતની એકરૂપતાને વિશે કરેલ કેટલીય કલ્પનાઓની તપાસ આજ સુધી ક્યારેય નથી થઈ. અમારી મહત્ત્વની નિર્ણાયક, અંતિમ અથવા પરસ્પર વિરુદ્ધ કલ્પનાઓમાંથી કેટલીક વધારે ખોટી હોઈ શકે છે અને પદ્ધતિસરની ત્રુટિઓનાં વિષયમાં નવી શોધ અમારા (ખગોળવિદ્યાનાં) ખ્યાલોમાં મહાન જીર્ણોદ્ધાર કરી શકે છે. અમે અમારા અવલોકનો અને કલ્પનાઓનાં આધાર ઉપર બ્રહ્માંડનાં માનસિક ચિત્રનું સર્જન કર્યું છે. નવા અવલોકનો અને નવી માન્યતાઓ ભેળવવાથી બ્રહ્માંડ વિષયની માન્યતાઓમાં આમલમલ પરિવર્તન નજીકનાં ભૂતકાળમાં ઘણી વખત આવ્યું છે. આવું વિશ્વનાં મૂળ ઢાંચા સંબંધી જ્યારે વિશ્વનાં ઘણા વિદ્વાનોએ વિચાર્યું છે ત્યારે ક્રાંતિ (માન્યતાઓમાં પરિવર્તન) થઈ છે બરાબર તે જ રીતે આજે પણ અમે (વિશ્વના મૂળ ઢાંચાને) સમજીએ છીએ. અને તેવું જ માનીએ છીએ.”
સાર: ખગોળ, ભૂગોળ અને બ્રહ્માંડની આજની અમારી માન્યતા તે કાલ્પનિક તથા માનસિક ચિત્ર છે. તેમાં ઘણા સુધારા વધારા થયા છે અને ભવિષ્યમાં થઈ શકે તેમ છે. આપણી સાચી ભૂગોળ
Jain Education Intematical
For Personal & Private Use Only
JU www.jainelibrary.org