________________
૩૧૬
વિશ્વો દ્વારા શ્રી મહાવીર સ્થાન સ્વીકારતા પૂર્વાચાર્યો કથિત ઉપલી હકીકત બિલકુલ બ બેસી ! ચઈ રહે છે એનું કામ '
(૪) ઉપરના ગ્રન્થકાર કથિત ચરિત્રો અનુસાર આલંબિયાથી - ભગવાન વિહાર કપિલ્ય તરફ થાય છે. પરંતુ આટલા વિહાર
પછી આલંબિયાથી રાજગૃહ ન જતાં ભગવાન કપિલ્ય તરફ વિચય -એ વાત તેમનું દિલ કબૂલતું નથી ને ઉમેરે છે કે, વાસ્તવમાં ભગવાન -
આલંભિયાથી રાજગૃહ ગયા હશે, કેમકે તે સ્થાન એક તે અન્ય કેન્દ્રોથી - નજીક પડે છે, વળી વિશેષમાં ત્યાં નિગ્રંથ પ્રવચનનો પ્રચાર કરવાને
અનુકૂળ અવસર હતો. મહારાજા શ્રેણિક અને તેના કુટુંબ પરિવારની - ભગવાન ઉપર અનન્ય શ્રદ્ધા જામી ચૂકી હતી અને પાછલા બે -ચોમાસામાં તો તે પર્યાપ્ત થઈ ચૂકી હતી. આ વાતને વિચાર કરવાથી આલંબિયાથી ભગવાનનું રાજગૃહ જવું જ યુક્ત માની શકાશે.”
ગ્રન્થકારનાં અણિશુદ્ધ વચન કરતાં, નિજ અપૂર્ણ માન્યતાના -વાસ્તવ દર્શનની ધમાલમાં પડતાં જ ઈતિહ,સમાં આવી અપૂર્ણ સત્ય સ્થાન પામી જાય છે !
' આ પ્રમાણે ચાર મુદ્દાની તપાસથી ખ્યાલ આવશે કે અર્વાચીન - મત મુજબ ચંપાને આલેખવા જતાં સત્યસભર આગમસૂત્રો તથા
પ્રાચીન ગ્રન્થની અવહેલના થાય છે. મેં જણાવ્યું તે પ્રમાણે ચંપાનું - સ્થાન ૧ મધ્ય પ્રાંતમાં ગોઠવાય તો જ તે સૂત્ર કયનને યોગ્ય અને • ભૌગોલિક દષ્ટિએ સુસંગત બને છે.
આગમ સાથે મધ્યપ્રાન્તની ચંપાની સત્યતા ચકાસ્યા પછી, હવે જૈનધર્મના એક આચાર્ય અને ઇતિહાસમાં રસ ધરાવતા શ્રી વિન્દ્રસૂરિએ ઘણો ઘણે શ્રમ ઉઠાવી કેટલાક ગ્રન્થનુ અનલિન - કરી લગભગ ૨૩ મુદ્દા અંગદેશ વિષે અને તેટલા જ ચંપા નગરીના
મળી કુલ ર૬ મુદ્દા એક પુસ્તકમાં ટાંકયા છે. તે તપાસવાથી પ્રમાણમાં - આપણું કામ ઘણું સરળ બની જશે.