Book Title: Vir Paramparanu Akhand Pratinidhitva Author(s): Sukhlal Sanghavi Publisher: Z_Darshan_ane_Chintan_Part_2_004635.pdf View full book textPage 1
________________ વીર પરંપરાનું અખંડ પ્રતિનિધિત્વ [ & ] શ્રીમદ્ વિજયાન દસૂરીશ્વરે સ્થાનકવાસીસ'ભત મુહપત્તિબંધન અને સૂત્તિ સ્થાપન એ બન્નેના ત્યાગ કર્યો. હું પોતે પણ એમ માનુ છું કે મુહપત્તિનું ઐકાન્તિક બંધન એ વસ્તુતઃ શાસ્ત્રસ ંમત તેમ જ વ્યવસાય નથી. એ જ રીતે એમ પણ માનું છું કે આધ્યાત્મિક વિકાસક્રમમાં અધિકારી-વિશેષ વાસ્તે મૂર્તિ-ઉપાસનાનું સમુચિત અને શાસ્ત્રીય સ્થાન છે. તેમ છતાં એ પ્રસિદ્ધ સૂરીશ્વરના સ્મારક અંકમાં એમના એ અશની સ્મૃતિ નિમિત્તે આ લેખ લખી રહ્યો નથી, કારણ કે એક તો એ ચર્ચા હવે હુ રસપ્રદ રહી નથી; તેમ જ જૈનેતર અને અતિહાસિક વાચકાને એમાંથી કાંઈ વધારે જાણવા જેવું મળે એમ પણ આજે દેખાતું નથી. તેથી ઉપરના મથાળા નીચે હું એક એવા મુદ્દાની સંક્ષેપમાં ચર્ચા ફરવા ધારું છું કે જેની સાથે ઉક્ત સૂરીશ્વરના સંબંધ પણ હતા અને જે મુદ્દો અતિહાસિક દૃષ્ટિએ ખાસ અગત્યના હાઈ સર્વસાધારણ વાચકે વાસ્તે એકસરખા ઉપયોગી છે. ધાર્મિક ભાવના જ્યારે સાંપ્રદાયિક રૂપ ધારણ કરી લે છે ત્યારે તે બહુ આળી બની જાય છે, એમાં સત્યદર્શન અને નિર્ભયતાને અશ દ્બાઈ જાય છે. તેથી સાંપ્રદાયિક કે વસ્તુતઃ ધાર્મિ ક કાઈ એક મુદ્દાની ચર્ચા, ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ કરવા જતાં પણુ, કેટલાક વાચકોના મનમાં સાંપ્રદાયિક ભાવની ગંધ આવવાના સાવ છે, એ મારા ધ્યાન બહાર નથી. વળી આજકાલ પ્રતિષ્ઠિત થયેલી અતિહાસિક દૃષ્ટિને નામે અગર તેની આડમાં સાંપ્રદાયિક ભાવતું પોષણ કરવાની પ્રવૃત્તિ વિદ્વાન કે વિચારક ગણાતા લેખમાં પણ જ્યાં ત્યાં દેખાય છે. એ બધાં ભયસ્થાને છતાં હું પ્રસ્તુત ચર્ચામાં ઊતરું છું તે એક જ ખાતરીથી, અને તે એ કે જેઓ અસાંપ્રદાયિક અગર સાંપ્રદાયિક ખરેખર વિચારકા હશે, જે સાહિત્ય અને તિહાસના અભ્યાસી હરશે તેમને મારી આ ચર્ચા કદી સાંપ્રદાયિક ભાવથી રંગાયેલી નહિ જ ભાસે. જૈન પરંપરા, જેને આ સ્થળે હું વીરપર’પરા લગીમાં નાનામોટા ક્રાંટા-ઉપાંટા ગમે તેટલા હાય, શ્વેતાંબર, દિગ ંખર અને સ્થાનકવાસી–એ ત્રણ જ Jain Education International કહું છું, તેના અત્યાર પણ એ મધા સંક્ષેપમાં ક્રિયામાં આવી જાય For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.orgPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
