Vastunighantu

Author(s): Prabhashankar Oghadbhai Sompura
Publisher: Prabhashankar Oghadbhai Sompura Palitana

Page 5

તે સમયના રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. રાજેન્દ્રપ્રસાદના હાથે ભગવાન સેમિનાથની સને ૧૯૬૦માં પુનઃ પ્રતિષ્ઠા થઈ આ પ્રસંગે શ્રી સોમપુરા શિલ્પસાહિત્યને લગતા દીપા નામે એક ગ્રંથ રચી પ્રસિદ્ધ કર્યો હતો. જેથી રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. રાજેન્દ્રપ્રસાદજીના હસ્તે તેમને શાલ દુશાલા સાથે રૂ. ચાર હજારની બક્ષીસ આપી બહુમાન કર્યું હતું અને જગદગુરુ શ્રી શંકરાચાર્યજીએ શિલ્પવિશારદની પદવી આપી હતી.
આ પછી તે તેમની કીર્તિ ચારે તરફ ફેલાઈ ગઈ અને અનેક મંદિરો બાંધવાને તેમને સુયોગ પ્રાપ્ત થશે. જેમાં કલ્યાણનું વિઠોબા મદિર, મહારાષ્ટ્ર) લકુલીશ મંદિર (કાયાવરોહણ, કારણ છેલ્લે વડોદરા), પંચાસરાનું જૈન મંદિર પાટણ (ઉત્તર ગુજરાત), આગમ મંદિર પાલિતાણા (સૌરાષ્ટ્ર), ઉમા મહેશ્વર મંદિર રેણુકુંદા (આ%), મહાદેવનું મંદિર કાશી નજીક મીરઝપુર, (ઉતર પ્રદેa), ભવ્ય શેષશાયી ભગવાનનું મંદિર નાગદા (મધ્ય પ્રદેશ) અને કવિડ શૈલીનું શિવ મંદિર એલિસબ્રીજ પશ્ચિમ છે. અમદાવાદ (ગુજરાત) આદિ પ્રખ્યાત મંદિરે તેમણે બાંધ્યાં છે. નાનાં મોટાં અનેક શૈવ, વૈષ્ણવ અને જૈન મંદિરે તેમણે બાંધ્યાં છે, શિલ્પશાસ્ત્રના લગભગ ૨૦ થી અધિક સંસ્કૃત પ્રાચીન ગ્રંથનું સંપાદન (ગુજરાતી, હિન્દી અને અંગ્રેજી ભાષાંતર, પુષ્કળ વિવેચન સાથે) અને પ્રકાશન કરવાની પ્રવૃત્તિ તેમણે હાથ ધરી હતી જેમાંથી ૧૪ ગ્રંથ પ્રસિદ્ધ થઈ ચૂક્યા છે.
તેમની આ બધી પ્રવૃત્તિની કદર કરી ભારત સરકારે સને ૧૯૭૩માં તેમને પદ્મશ્રીને કાબ આપ્યો હતો. આવા સ્વભાવસિદ્ધ ભારતીય શિવિદ્યાના તેજસ્વી તારાને સંવત ૨૦૭૪ ના વૈશાખ વદ ૭ને રવિવાર તા. ૨૮-૫-૧૯૭૮ ના રોજ અસ્ત (સ્વર્ગવાસ) થવાથી ભારતને ન પુરાય તેવો બેટ પડી છે.
શ્રી સેમપુરાના સંતાનમાં (૧) બળવંતરાય (૨) વિરેન્દ્રભાઈ (2) હર્ષદભાઈ અને (૪) ધનંજયભાઈ (ધનુભાઈ) એમ ચાર પુત્રો તથા (3) રમાબહેન અને (૨) કૃષ્ણાબહેન એમ કુલ છ સંતાન થયા છે. તેમની પત્નીનું નામ મોતીબહેન હતું જેમને દેહવિલય આ વર્ષે જ થયો છે. આમાંથી પુત્ર સ્વ. શ્રી બળવંતરાય પ્રભાશંકર સોમપુરા શિલ્પશાસ્ત્રવિશારદને જન્મ તા. ૧૩-૧-૧૯૧૯ ના રોજ અને સ્વર્ગવાસ તા. ૧૬-૯-૧૯૬૯ ના રોજ થયો છે. -
તેઓશ્રી નાનપણથી જ પિતાના વંશપરંપરાગતના શિલ્પીના વ્યવસાયમાં જોડાઈ ગયા હતા. તેઓ આ વ્યવસાય કરતાં કરતાં મકાનના બાંધકામનું કાર્ય પણ કરતા હતા.
તેઓએ ઘણાં જૈન તેમજ વિષ્ણુ મંદિર બાંધ્યા છે. જેમાં મુખ્યત્વે રામજી મંદિર ચાફળ (મહારાષ્ટ્ર), વિઠોબા મંદિર (કલ્યાણ), શામળાજી મંદિરનો જીણોદ્ધાર (શામળાજી, રણકેશ્વર મહાદેવ મંદિર