Vastunighantu

Author(s): Prabhashankar Oghadbhai Sompura
Publisher: Prabhashankar Oghadbhai Sompura Palitana

Page 266

૨૫૨
વાસ્તુ નિઘંટુ
દશદિફપાલ : સં. પુ. દસ દિશાઓના રક્ષક દેવો. દુદુભિઃ સ. પુ. નગારું', દશક : સં. ન. દસનો સમૂહ, સની સંખ્યા, દસ ઠગ્ન : સં. ત્રિ, જેનાર, દર્શન કરનાર. પ્રમાણનું.
ક્રિષદ્ : સંસ્ત્રી. પત્થર, વાટવાને નિસાસરે, દશન: સં. પુ. દાંત, બાર, પર્વતનું અણિયાળું દ્રષ્ટિ : સં. સ્ત્રી. દર્શન, નજર, જોવાની ક્રિયા. બિ૬
દ્રષ્ટિ વિક્ષર : સં. પુ. કટાક્ષથી જેવું, જવામાં વિતા દશનચ્છદ સં. ! દાંતને ઢાંકનાર ઓઠ, ઓષ્ઠ. આવવું. દશમ : સં. ત્રિ. દસમું, દસમા ક્રમનું.
ધાતુ : સં. પુ. શરીરમાં રહેલ સાત તો માંસ, દસ : સ. પું. હાથ, કર
અસ્થિ મજજા, મેદ, રકત, વીર્ય, મેદ એ ધાતુ દ્રષ્ટિવેધ : સં. ૫. આંખ વડે માપ સમજવું તે, ખનિજ સુવર્ણાદિ, વસ્તુ, આત્મા, ત્રિ.) ધાણ દષ્ટિ વડે અવલોકન કરવું, નિશ્ચિત કરવું તે.
કરનાર. દેષન્ : સં. પં. ન. હાથ.
ધાત્રી : સં. શ્રી. વાવ, માતા, ઉપમાતા, આંબળાનું દષાતન : સં. ત્રિ. રાધનાર હોનાર.
ક્ષ. દેહલિ : સં. શ્રી. ઘરને ઉમરે.
ધાતુવિ૬ : સં. ન. સીસું, કલાઈ. દેહ : સં પં. શરીર, લીંપણ.
ધનદ : સ. પુ. કુબેર, (ત્રિ.) ધન આપનાર. દેહબદ્ધ : સં. ત્રિ. શરીરમાં બંધાએલું રહેલું.
ધનપતિ : સં. પુ. કુબેર, ધનને સ્વામી. દેહલી : સં. સ્ત્રી. ઘરને ઉમરે.
ધનુષ: સં. નં. બાણ ફેંકવાનું યંત્ર, કામઠું, ચાર દંડ: સં. પુ. દંડે, ચાર હાથનું માપ, શિક્ષા,
હાથનું માપ. - પ્રાયશ્ચિત.
ધનુ કાંડ: સં, ન, ધનુષની ટોચ, છેડે. દંડલ: સં. ત્રિ. મોટા દાંતવાળું, હિંસક.
ધવંતરિ: સં. ૫. દેવોના વૈદ્ય, આર્યુંવેદના અધિ.
ઠાતા દેવ, ઉત્તમ વૈદ્ય, દડહસ્ત : સં'. ત્રિ. જેના હાથમાં દંડ છે તેવું દંડપાણિ : સં. ત્રિ. જેના હાથમાં દંડ છે તેવું.
ધાની : સં. સ્ત્રી. આધાર, પિલુડાનું વૃક્ષ, દડવાસિન = સં, પં. દ્વારપાલ, ગામને દંડનાયક,
ધનુ : સં. ન. (ધનુષ) ધનુષ ફજદાર.
ધાન્યગાર : સં. પુ. ધાન્ય સંધરવાનો કે ઠાર.
ધાન્ય : સં. ને અનાજ, ધાણા, તલભારનું એક વજન દંડવદિન : સં.પં. દ્વારપાલ, સેનાપતિ, દાંડ, ન્યાયાધીશ
ધનાગાર : સં. ન. ધન સંધરવાને કંઠાર દંત : સં. પુ. દાંત
ધમક : સં. પુ. ધમણ વડે કામ કરનાર લુહાર. દંપતિ સં. પું. (દ્વિવચન) પતિપત્ની.
ધૌમક : સ. ત્રિ. ધુમાડાવાળ, ધુમાડાવાળા સ્થાને દંતધ : સં. પુ. દાંત ઉખાડવો તે.
થનાર હોનાર. દંડકારણ : સં. ન. દંડ થવાનું કે કરવાનું કારણ,
ઘર : સં. ત્રિ. ધારણ કરનાર, આધાર, અપરાધ. દંડકાધિ ?
ધારાગૃહ : સં. ન. ફુવારાવાળું ઘર, સ્નાનગૃહ. દંતપત્ર : સં. ન. એક પ્રકારનું કાનનું આભૂષણ. હાથી
ધારાયંત્ર: સં'. ન. ફુવારે.
ધુરંધર સં. પુ. ધૂસરી વહેનાર બળદ, મહાન, સમર્થ દાંતનું કર્ણભૂષણ, કંદ પુષ્પ. દંતવસ્ત્ર: સં. નં. ઠ.
ધર્મચક્ર: સં. નં. ધર્મનું પ્રવર્તન, તે સૂચવનારું ચંદ્ર દંતેલી : (દંતાળf૪).
ધર્મયજ્ઞ : સં. ૫. ધર્મજનક થા, ધર્મ માટે કરેલ યજ્ઞ દંભ : સ. પુ. ડાળ, બેટ દેખાવ, કપટ, શતા, ધરણીશિલા : સં સ્ત્રી. આધાર શિલા, પાયામાં પૂરેલા લુચ્ચાઈ, અભિમાન.
પત્થર,