________________
छे! छे! तो प्रश्नच तिथे उदभवत नाही.
बहुभाग मानब हे पशूप्रमाणेच अमोल मानव जीवन गतानुगतिकतेने व्यतीत करतात.
अस्स, मग मात्र आम्हांला त्याशी कर्तव्य नाही. जिथं साध्या आहार विहाराची देखील सोय नाही त्याला आम्ही स्वर्गा ऐवजी नरक म्हणणेच पसंत करू.
कोणाची अभिरुची राजकारणात, कोणाची विध्वंसक कार्यात तर कोणाची चौर्यादि पापाचरणात त्यांना त्यातील निमज्जनात जे स्वर्ग सुख लाभते त्यापासून विचलित केले मुळीच आवडत नाही. ह्या रागद्वेषाचे गटार म्हणजेच खरे सुख आणि प्राप्त जन्माचे सार्थक अशी त्यांची कल्पना असते.
बरं मग मी चलू आता?
आवश्य, शुभास्ते पंथान: काय ही जीवाची अभिरुची आणि काय ह्या स्वर्ग नरकाच्या कल्पना. एकाला जो स्वर्ग वाटतो तोच इतरांना नरक भासतो. भिन्नरुचीहि लोक: म्हणतात तेच खरे, ठीक आहे.
आपण आता मार्गस्थ व्हावे, मला ह्या आनंदसागरात अद्याप ब-याच डबक्या मारायच्या आहेत. हयात बुडून मरण्याची आशंका मनातून काढून टाकावी मुनिराज - आमचं हेच परम सुख आहे.
त्यांच्यापासून त्यांना मुक्त करणे हे पुष्कळदा अशक्यच ठरते. जे महामुनी नारदांना शक्य झाले नाही ते आपण आपल्या उपदेशाने साध्य करू शक अशी महत्वाकांक्षा सामान्य शक्तीच्या महाभागांनी बाळगणे म्हणजेच शक्तीचा व वेळेचा अपव्ययच ठरेल. ही जाणीव असूनही थोर महात्मे आपले कर्तव्य करुणा बुद्धीने करीतच आले आहेत व करीतच राहणार आहेत, जगाच्या अंतापर्यंत. एवढंच काय तर भिन्नरुचीहि लोक: म्हणजे कोणाची आवड गटार तर कोणाची आवड अमृत.
बराहाशी एवढा वार्तालाप होताच नारदमुनि महाराज कसल्यातरी विचारतंद्रीत स्वर्गारोहण करते झाले.
त्यांच्या विचारतंद्रीचा मागोवा घेता असे आढळले की -
जीवमात्र पूर्वसंचिताच्या फलस्वरूप चौ-यांशी लक्ष योनिपैकी एखाद्या योनीत जन्म घेतो, त्या त्या जीवजाती मधील माता पित्यांची बौद्धिक पातळी, खाद्यपेयांची अभिरुची त्याला प्राप्त होते. त्यातच तो परमोच्च सुखाचे अनुभवन करतो. इतर काही नैतिक अध्यात्मिक मुल्यांचा प्रादुर्भाव तेथे संभवत नाही.
पण मानव त्याला अपवाद आहे. देश काल परिस्थितीची विषमता व विपरीतता पुरुषार्थाने बाजूस सारून तो आपली अभिरुची बदलबू शकतो. पण हे क्वचित घडते.
Journey Les to Heaven
