Tulsi Prajna 1992 04

Author(s): Parmeshwar Solanki
Publisher: Jain Vishva Bharati

Page 78

किंतु प्रत्येक कर्म का स्पष्ट फल नहीं बताया गया है । १६. वज्झदि कम्मं जेण दु चेदणभावेण भावबन्धो सो। कम्मादपदेसाणे अणोण्णपवेसणं इदरो ।।
-बृहद्रव्यसंग्रह गाथा-३२ 20. In this process of binding, it should be particularly noted,
karma acts by itself and not under the guidance of God as in Hinduism.
-Outlines of Indian Philosophy, Hiriyanna, P. 169 २१. विशेषावश्यक भाष्य, गाथा-१६४१-२ । २२. सांख्यकारिका, ६२ । 3. The question can be raised, if there is no bondase, why talk
of liberation, and if there is no real connection between Puruşa aud Praksti how the false conception of such connection can rise ? It is these points, such as Prakrti does everything and Puruşa neutral without doing anything, that are attacked.
-प्रवचनसार, अंग्रेजी प्रस्तावना, पृ० ४५ २४. गेण्हदि णेव ण मुंचदि करेदि ण हि पोग्गलाणी कम्माणि । जीवो पुग्गलमज्झे वट्टण्णवि सव्वकालेसु ।।
-प्रवचनसार, गाथा-२६३ २५. कम्मत्तणभामोग्गा खंधा जीवस्स परिणई पप्पा । गच्छंति कम्मभावं ण हि ते जीवेण परिणमदा ॥
--प्रवचनसार, गाथा-२७७ २६. एसो बंधसमासो जीवाणं णिच्छयेण णिदिट्ठो । अरहन्तेहि जदीणं ववहारो अण्णहा भणिदो ॥
-वही, गाथा-२९७ २७. (क) जीवो पाणणिबद्धो बद्धो मोहादिएहिं कम्मेहिं । उवभुंजदि कम्मफलं वज्झदि अण्णेहि कम्मेहिं ।
-वही, गाथा-२१५६ (ख) वैशेषिक दर्शन में भी प्राणों को आत्मा का साधक बताया गया है
प्राणापाननिमेषोन्मेषजीवनमनोगतीन्द्रियान्तरविकाराः सुखदुःखेच्छाद्वेष प्रयत्लाश्चात्मनोलिङ्गानि ।
-वैशेषिक सूत्र, ३।२।४ 28. 'The karma doctrine, as an aspect of Jaina Notion of matter,
is a complex and elaborate subject by itself, still I would say here passingly that no substantial similarities of this karma doctrine are known to me in any of the Indian systems.' -प्रवचनसार, अंग्रेजी प्रस्तावना में डॉ० ए० एन० उपाध्ये, पृ० ६८
पुलसी प्रग