Book Title: Triloksar
Author(s): Manoharlal Shastri
Publisher: Manikyachandra Digambar Jain Granthmala Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 7
________________ (8) नेमिचन्द्र के प्रधान शिष्य माधवचन्द्र त्रैवियदेव इस त्रिलोकसारटीकाके प्रारंभ में लिखते हैं: "" श्रीमदप्रतिहताप्रतिमनिःप्रतिपक्षनिष्करण - भगवन्नेमिचन्द्रसैद्धान्तदेवश्चतुरनुयोगचतुरुदधिपारगश्चामुण्डरायप्रतिबोधनव्याजेन अशेषविनेयजनप्रतिबोधनार्थं त्रिलोकसारनामानं ग्रन्थमारचयन्............ विशिष्टदेवतामभिष्टौति । इसी प्रकार गोम्मटसारके संस्कृत टीकाकार अभयचन्द्र त्रैविद्यचक्रवर्ती लिखते हैं"सिंहनन्दिमुनीन्द्राभिनन्दित-गंगवंशललाम....श्रीमद्राचमल्लदेवमहीवल्लभमहामात्यपदविराजमान - रणरंगमल्ला सहायपराक्रमगुणरत्नभूषण - सम्यक्त्वरत्ननिलयादिविविधिगुणग्रामनामसमासादितकीर्तिः... श्रीमच्चामुण्डरायभव्यपुण्डरीक - द्रव्यानुयोगप्रइनानुरूपं--" । इससे मालूम होता है कि त्रिलोकसार और गोम्मट - सार ग्रन्थ चामुण्डरायके प्रतिबोध के लिए अथवा उनके प्रश्नके उत्तररूपमें लिखे गये थे । गोम्मटसारके अन्त में एक गाथा दी हुई है: गोम्मटसुत्तल्लिहणे गोम्मटरायेण जा कया देसी । सो राओ चिरकालं णामेण य वीरमतंडी ॥ (6 अर्थात् गोम्मटसूत्रके लिखनेके समय जिसने उसकी देसी टीका अर्थात् कर्नाटकी वृत्ति बनाई, वह गोम्मटराय या चामुण्डराय चिरकाल तक जयवंत हो। इससे मालूम होता है कि गोम्मटसारकी वह ' कर्नाटकी वृत्ति ' - जिसके कि आधारसे केशववर्णीने संस्कृतटीका बनाई है - * नेमिचन्द्र स्वामीक ही समय में बन चुकी थी । इन बातोंसे अच्छी तरह सिद्ध है कि नेमिचन्द्र और चामुण्डराय समकालीन व्यक्ति थे । * नेमिचन्द्रं जिनं नत्वा सिद्धं श्रीज्ञानभूषणम् । वृत्तिं गोम्मटसारस्य कुर्वे कर्णाटवृत्तिः ॥

Loading...

Page Navigation
1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 ... 442