________________
(૧૧)
- સાગરશેઠનું દૃષ્ટાન્ત
શ્રી સાકેતપુરનગર (અયોધ્યા)માં પરમ શ્રદ્ધા શક્તિ સમ્પન્ન સુશ્રાવક શ્રી સાગરશેઠને રહેતા હતા. સાગરશેઠને સજ્જન અને લબ્ધપ્રતિષ્ઠિત શ્રાવક સમજીને શ્રી સંઘે જિનત્યના નાણાનો અધિકાર અર્થાત્ વહીવટ સાગરશેઠને સોંપ્યો. શ્રી સંઘે જણાવ્યું કે જિનાલયનું કાર્ય કરનાર શિલ્પી, સૂત્રધાર (સુથાર) કર્મચારી, મજૂર આદિને ભોજન અને માસિક વેતનાદિનું કાર્ય પણ તમારે જ સંભાળવાનું છે.
પૂર્વના અશુભોદયે શેઠ લોભવશ થઈને સૂત્રધા દિને રોકડનાણું ન આપતાં, ચૈત્ય દ્રવ્યથી અન્ન, ઘી, ગોળ, તેલ, વસ્ત્રાદિ સમૂહમાં સસ્તા ભાવે લાવી, છૂટકમાં ચાલુ બજાર ભાવે અનાદિ આપીને તે વ્યવસાયમાં એક હજાર ૧૦૦૦ કાંકણીનો લાભ મેળવ્યો. એક કાંકણી એટલે એક રૂપિયાનો એંશી (૮૦)મો ભાગ એટલે એક રૂપિયાની એંશી (૮૦) કાંકણી. એ હિસાબે ૧૦૦૦ કાંકણીના સાડાબાર (૧ર) રૂપિયા થાય. લોભથી ઉપ ર્જન કરેલ છે મહાપાપને આલોચ્યા વિના મરીને શેઠનો આત્મા વિધુ નદીના કાંઠે સમ્પ્રદાગથલ પર્વત ઉપર જળ મનુષ્ય થયો.
જાત્યરત્નો લેવા માટે એ પ્રદેશથી સમદ્રમાં ઉતરતા મનુષ્યોને મગરમચ્છ આદિના થતા ઉપદ્રવોથી રક્ષણ મેળવવા માટે જળમનુષ્યની અંડગોળીઓ મુખમાં રાખે, તો ઉપદ્રવોથી રક્ષણ થાય છે. તે જળમનુષ્યની ગોળીઓ મેળવવા માટે સમુદ્ર કિનારે વજમયા મોટો ઘટ્ટ એટલે અન્ન દળવાની ઘંટી કરતાં અતિકઠોર મોટી ઘંટીઓ મૂકીને તેમાં માંસ મદિરા આદિ મૂકે છે. માંસાદિ ખાવાની લાલચે જળમનુષ્ય તેમાં આવે છે. છ છ માસ પર્વત મનુષ્યો