________________
(૧૮૪) સહિત તે જ ગામમાં રાત્રીને સમયે આવ્યો. ત્યાં તેના કોઈક ભક્ત તેને એક ગાય આપી, તે લઈને બ્રાહ્મણ રાત્રીના છેલ્લા પહોરે પોતાના ગામ તરફ ચાલ્યો. રસ્તામાં તે દુષ્ટ ભાનુએ ગાય, સ્ત્રી અને પુત્ર સહિત તે બ્રાહ્મણને મારી નાંખ્યો. પછી તે પાપી ત્યાંથી નાશીને જ્યારે ગંગા નદીને કાંઠે ગયો, ત્યારે સ યંકાળે શીતથી પીડાયેલા તેણે કાર્યોત્સર્ગે રહેલા એક મુનિને જો છે. તે જોઈને “અહો ! આ મુનિ અહીં કેટલી વાર સુધી કષ્ટ સહન કરશે?” એમ વિચારી વિસ્મય પામીને તે પણ રાત્રીના ચાર પહાર સુધી ત્યાંજ ઊભો રહ્યો. પ્રાતઃકાળ થતાં મુનિએ કાયોત્સર્ગ પાર્યો ત્યારે ભાનુએ નમસ્કાર કરીને મુનિને પૂછ્યું કે-“શું? તમારે મોટું રાજ્ય મેળવવું છે? કે જેથી આવું તપ કરો છો ?' મુનિએ જવાબ આપ્યો કે“નરકના હેતુરૂપ રાજ્યનું મારે કાંઈ પણ પ્રયોજન " થી. પરંતુ સર્વ સાધુઓ મોક્ષને માટેજ તપ આચરે છે.” તે સાંભળીને ભાનુએ
મોક્ષ તે શું?' એવો પ્રશ્ન કર્યો, ત્યારે મુનિએ યોગ્ય યુક્તિથી સંસારનું તથા મોક્ષનું સ્પષ્ટ સ્વરૂપ સમજાવ્યું, કે-જન્મ, જરા, મૃત્યુ, આદિ હજારો કલેશના સ્થાન રૂપ આ ચાર ગતિમાં ભ્રમણ કરાવનાર આ સંસાર કોને વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન ન કરે છે જેમાં શાશ્વત અને અનંત સુખ લક્ષ્મી નિવાસ કરે છે. એવા સ્વ સુખનો પણ અનાદર કરીને ઈંદ્રી ઉત્તમ મોક્ષની જ યાચના કરે છે પરંતુ તે મોક્ષ સુકૃત કાર્યો કરવાથી જ પમાય છે, તેમાં પણ જિનેશ્વરોએ સર્વ પ્રાણીઓ ઉપરની દયાને જ મુખ્ય ગણેલી છે.એમ કહીને તે મુનિએ પ્રાણી દયાના અધિકારમાં જીવહિંસા તથા ને હિંસાનું ફળ એવી રીતે કહી બતાવ્યું, કે તે સાંભળીને ભાનુ પોતાના પાપ કર્મથી કંપવા લાગ્યો. પછી જીવન પર્યંત જીવ હિંસા ત્યાગના ઉત્તમ નિયમ ગ્રહણું કરીને સાધુને પોતાને ઘેર લઈ જઈને શુદ્ધ અન્નથી પ્રતિલાવ્યા. આ પ્રમાણે તેણે ઉત્તમ ભોગનું ફળ આપનાર કર્મ
