________________
(૧૮૩) ઈન્દ્રિયોને કબજે રાખીને મહામંત્રનું સ્મરણ કરવા લાગ્યો. છ માસે તેનો દેહ સુવર્ણ સમાન મનોહર કાંતિવાળો થયો, અને હાથી ઘોડા, અને કોશાદિકની વૃદ્ધિથી રાજ્ય વિસ્તાર પામ્યું. પછી તે રાજાએ ચિત્રકૂટ પર્વતના શિખર ઉપર મેરુ પર્વતના જેવા ઊંચા શિખરવાળું વિતરાગ પરમાત્માનું ચૈત્ય કરાવવાનો આરંભ કર્યો. અકદા તે રાજા મુનિ પાસે બેઠો હતો. તે સમયે કોઈ કુંભાર ગધેડાને દેખાડીને બોલ્યો કે–“હે રાજા ! આ જળ વહન કરનારો ગધેડો પોતાની જાતે જ પર્વત ઉપર ચઢે છે. તેનું શું કારણ?” તે સાંભળી રાજાએ પણ મુનિને તેનું કારણ પૂછ્યું. તેટલામાં તે જ કેવળજ્ઞાન ત્યાં પધાર્યા. તેમને વંદન માટે મુનિ તથા રાજા તે કુંભારને સાથે લઈને ગયા. પછી કેવળીએ નમસ્કાર કરીને રાજાએ ગધેડાનું વૃત્તાંત પૂછ્યું. ત્યારે કેવળી જ્ઞાનીએ સમુદ્ર તથા સિંહનું સર્વ વૃત્તાંત કહ્યા પછી જણાવ્યું કે-“સિંહનો જ વ સંસારમાં ઘોરાતિઘોર વેદના ભોગવીને કાંઈક લઘુ કર્મી થવાથે આ નગરમાં છ વાર ગધેડો થયો, સાતમા ભવે ત્રીદ્રિય થઈને ફરીથી અવશિષ્ટ કર્મ હોવાથી છ વાર આ જ પુરમાં ગધેડો થયો. તેણે બાર હજાર દેવદ્રવ્યનો નાશ કર્યો હતો, તે કર્મના અવશેષથી બાર વાર ગધેડો થયો. દરેક જન્મે આ પર્વત ઉપર કારીગરો માટે હંમેશાં ચઢતો હતો તે અભ્યાસથી હવે પોતાની જાતે ચઢે છે.” તે રાંભળીને રાજાએ દયાથી તે ગધેડાને સારી રીતે સાચવવા માટે કુમારને ભલામણ કરી, તેથી કુંભાર પણ પ્રયત્નપૂર્વક તેનું પાલન કરવા લાગ્યો. પછી કેટલેક દિવસે તે ભદ્ર પરિણામી ગધેડો મરીને મૂાસ્થળ નામના ગામમાં ભાનુ નામનો મુખી પટેલ થયો. એક દિવસ તેને રાજાએ કાઢી મૂકયો. તેથી આજીવિકાના નાશને નહીં સહન કરતો તે ગંગા નદીને કાંઠે ફૂર કર્મથી દ્રવ્ય ઉપાર્જન કરીને નિર્વાહ કરવા લાગ્યો. કોઈક સમયે શ્રી શત્રુંજયની યાત્રા કરીને પાછો વળેલો એક બ્રાહ્મણ પોતાની સ્ત્રી તથા પુત્ર
