________________
એજીવન *
પંખીને જેમ બે પાંખ હોય છે તેમ માનવીને પણ બે જીવન હોય છે. પંખી જેમ બે પાંખો વડે અનન્ત આકાશમાં ઊડી શકે છે, તેમ માણસ આ બે જીવન વડે સંસારસાગર તરી જાય છે. માનવીનાં આ બે જીવનમાં એક સૂક્ષ્મજીવન અને બીજું સ્થૂલજીવન. અંતરમાં ઉત્પન્ન થતા વિચારો એ સૂક્ષ્મજીવન અને એ વિચારેનું જે મૂર્તકાર્ય બને છે તે સ્થલજીવન! હવે વિચાર-જીવન સડેલું હોય તે કાર્ય-જીવન સારું ક્યાંથી થાય? એટલે જ જીવનદ્રષ્ટાઓ વિચાર-જીવનને ભદ્ર બનાવવા વારંવાર ભલામણ કરે છે.
* પુરુષાર્થ
આત્મા માટે સાધનો છે, સાધને માટે આત્મા નથી જ. જે સાધને આત્મવિકાસમાં બંધનકારક હોય તેને હિંમતપૂર્વક ફગાવવાં એનું જ નામ વીર્યવાન પુરુષાર્થ !
૧ *