________________
વિચાર અને કાર્ય
વડના એક સૂમ બીજમાં જેમ એક મહા વડ છુપાયેલું છે, અને એક બીજમાં વળી અનેક બીજ છુપાયેલાં છે, તેમ માણસના એક નાનામાં નાના વિચારમાં પણ એક મહાકાર્ય છુપાયેલું છે અને એ એક વિચારમાં વળી અનેક વિચાર પઢેલા છે. આ દષ્ટિએ વિચારનું એક આંદેલન એક કાર્યને જન્મ આપે છે અને એક કાર્ય વિશ્વમાં અનેક કાર્યોને જન્માવે છે–તળાવમાં નાખેલી કાંકરી જેમ કૂંડાળાને ઉત્પન્ન કરે છે તેમ! અંદર અને બહાર
મન હળવું, સુવાસિત અને વિક સિત હોય ત્યારે બહાર નર્કની યાતના દેખાતી હોય તે પણ અન્તરમાં આનન્દ ઉભરાતે હોય છેપણ જ્યારે મન ભારે, દુન્યવાણું અને સંકુચિ કેય છે, ત્યારે તે બહાર સ્વર્ગને વૈભવ દેખાવા છતાં હૈયાને નર્કની કારમી યાતના પડતી હોય છે!