________________
Vol. XXXII, 2009
જર્મન વિદ્વત્ ત્રિપુટી
171
કાર્ય :
હર્મન યાકોબીએ ઘણાં જૈન ગ્રંથો સંપાદિત કર્યા છે. ઘણા જૈન ગ્રંથોના જર્મન ભાષામાં તેમ જ અંગ્રેજી ભાષામાં પણ અનુવાદો કર્યા છે. તેમના કામોની નોંધ નીચે મુજબ છે : (1) Zwei Jainastotras Indische studien - 1876. (2) Kalpasutra of Bhadrabahu
પ્રસ્તાવના, નોંધો અને સંસ્કૃત-પ્રાકૃત શબ્દસૂચિ સાથે.
Leipzig - 1879. (3) Kalakacarya - Kathanagam - સંપાદન – અનુવાદ : Journal of the German Oriental
Society - 1880 (4) The Ayaramga Sutta of the svetambara Jains. Pali Text Society - London - 1882. (5) The Sthaviravali Charita or Parisistaparva by Hemchandra - Bibliotheca Indica - 1883-1932.
અનુવાદ. આચારાંગ સૂત્ર
Sacred Books of the East - 1884 (૨) કલ્પસૂત્ર (૩) ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર
Sacred Books of the East - 1885 (૪) સૂત્રકૃતાંગ સૂત્ર
પોતાનાં પ્રકાશનો. (9) Selected stories in Maharastri - Leipzig - 1886
આ પુસ્તકમાં તેમણે પ્રાકૃત ભાષાનું વ્યાકરણ અને શબ્દસૂચિ પણ આપી છે જેના કારણે આ
પુસ્તક મહારાષ્ટ્રી પ્રાકૃત ભણવા માટેનું એક મહત્ત્વપૂર્ણ પુસ્તક ગણાય છે. (૨) ઉપમિતિભવપ્રપંચકથા - સિદ્ધર્ષિ - Bibliothera Indica - 1901-14 (૩) હરિભદ્રસૂરિની સમરાચ્ચકહા - ૧૯૦૮ - ૧૯૨૬ (બીજી આવૃત્તિ) (૪) વિમલસૂરિ કૃત પઉમચરિયું - ૧૯૧૪.
તેમણે ભારતના પ્રવાસ દરમ્યાન બે અપભ્રંશ કાવ્યો શોધી કાઢ્યા, જેની જાણકારી માત્ર વ્યાકરણગ્રંથોમાં આવતા ઉદ્ધરણો દ્વારા જ મળતી હતી. તે ધનપાલની ભવિસત્તય કહા અને સનતકુમાર ચરિતમ્. આ બન્ને ગ્રંથોનું તેમણે સંપાદન કર્યું અને ૧૯૧૮-૧૯૨૧માં તે પ્રકાશિત થયાં. આ સિવાય તેમણે જૈનધર્મ વિષયક અનેક શોધલેખો લખ્યા છે. તે લેખોનું કદ પણ એક-એક સ્વતંત્ર પુસ્તક જેટલું વિસ્તૃત થાય તેવું છે.
