Saman Sutra

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 172

ਸਮਣ ਸੂਤਰ ਅਤੇ ਸਯਾਤ ਆਦਿ ਵਾਕਾਂ ਨਾਲ ਵਰਨਣ ਕੀਤੇ ਸਾਰੇ ਨਯ ਹੀ ਸੰਮਿਅਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
(727)ਨਯ ਵਿਧੀ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਨੂੰ ਪਰ ਸਮੇਂ ਰੂਪ (ਹੱਠ) ਅਨਿਤਯਤਵ (ਵਿਨਾਸ਼) ਆਦਿ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਿਜੂ ਸੂਤਰ ਆਦਿ ਨਯ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਜਾਂ ਪਰਿਹਾਰ ਨਿਤਯ ਆਦਿ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦਰੱਵ ਆਰਥਿਕ ਨਯ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਵ ਸਮੇਂ ਰੂਪ ਜੈਨ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਅਗਿਆਨ ਜਾਂ ਦਵੇਸ਼ ਆਦਿ ਦੋਸ਼ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਕਿਸੇ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਬੁੱਧੀ ਕਾਰਨ ਨਿਰਪੇਕਸ਼ ਪੱਖ ਲੈ ਲਿਆ ਹੋਵੇ ਉਸ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਵੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
(728)ਸਾਰੇ ਨਯ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਬਚਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੱਚੇ ਹਨ ਪਰ ਜਦ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮਿੱਥਿਆ ਹਨ। ਅਨੇਕਾਂਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਜਾਂ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਣਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਯਾਂ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਵੰਡ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਕਿ ‘ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਝੂਠ ਹੈ।''
(729)ਨਿਰਪੇਕਸ਼ ਨਯ ਨਾ ਤਾਂ ਸਾਮੂਦਾਇਕਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਉਹ ਸਮੂਹ ਰੂਪ ਗ੍ਰਹਿਣ ਹੋਣ ਦੇ ਸੱਮਿਅਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਇਕ ਨਯ ਮਿੱਥਿਆ ਹੋਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮੁਦਾਏ ਤਾਂ ਮਹਾ ਮਿੱਥਿਆ ਰੂਪ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਮੁਦਾਏ ਰੂਪ ਹੋਣ ਤੇ ਵੀ ਉਹ ਵਸਤੂ ਦੇ ਰਾਮਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਡ ਅੱਡ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਵੀ ਗਮਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਨਿਰਪੇਕਸ਼ ਹੋਣ
151