Saman Sutra

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 171

41. ਸਮਨਵਯ ਸੂਤਰ
ਸਮਣ ਸੂਤਰ
(722)ਜੋ ਪਰੋਕਸ਼ (ਗੁਪਤ) ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਭ ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂਤ ਰੂਪ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੱਕ ਆਦਿ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੈ ਉਹ ਸ਼ਰੁਤ ਗਿਆਨ ਹੈ।
(723)ਜੋ ਵਸਤੂ ' ਦੇ ਕਿਸੇ ਇਕ ਧਰਮ (ਸੁਭਾਵ) ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਪੱਖੋਂ, ਲੋਕ ਵਿਵਹਾਰ ਬਾਰੇ ਗਿਆਨ ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਨਯ ਹੈ, ਨਯ ਸ਼ਰੁਤ ਗਿਆਨ ਦਾ ਭੇਦ ਹੈ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
(724)ਅਨੇਕਾਂ ਧਰਮਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਵਸਤੂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਇਕ ਧਰਮ ਨੂੰ ਹੀ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨਾ ਨਯ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸੇ ਧਰਮ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਹੈ, ਹੋਰ ਧਰਮਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ।
(125)ਜੋ ਨਯ (ਵਿਰੋਧੀ ਹੋਣ ਤੇ ਵੀ) ਸਾਪੇਕਸ਼ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਸੁਨਯ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਪੇਕਸ਼ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਦੁਰਨਯ। ਸੁਨਯ ਤੋਂ ਹੀ ਨਿਯਮ ਪੂਰਵਕ ਸਾਰੇ ਵਿਵਹਾਰਾਂ ਦੀ ਸਿੱਧੀ (ਪ੍ਰਾਪਤੀ) ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
(726)ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਬਚਨ ਪੰਥ ਹਨ ਉਨ੍ਹੇ ਹੀ ਨਯ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੇ ਬਚਨ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਿਸੇ ਮਤਲਬ ਜਾਂ ਅਰਥ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਬਚਨਾਂ ਵਿਚ ਵਸਤੂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਇਕ ਧਰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਨਯ ਸਾਵ ਧਾਰਨ (ਹੱਠੀ) ਹਨ, ਉਹ ਸਭ ਪਰ ਸਮੇਂ (ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਲਟ) ਹਨ, ਮਿੱਥਿਆ ਹਨ ਅਤੇ ਅਵਧਾਰਨ ਰਹਿਤ (ਸਾਪੇਕਸ਼ ਸਤਿਆਗ੍ਰਹਿ)
150