Saman Sutra

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 192

ਸਮਣ ਸੂਤਰ
(ਇ) ਇੰਦਰੀ - ਗਿਆਨ ਆਦਿ ਦੇ ਪੰਜ ਕਾਰਨ, ਸਪਰਸ਼ (ਛੋਹ),
ਰਸਨਾ (ਸਵਾਦ ਘਰਾਨ ਨਿੱਕ), ਨੇਤਰ (ਅੱਖ),
ਕੰਨ। (47) ਇਹ ਲੋਕ - ਮਨੁੱਖ ਜਾਂ ਪਸ਼ੂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਈਰੀਆ ਸਮਿਤੀ -ਚੱਲਣ ਫਿਰਨ ਵਿਚ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਨਾ। (396) ਏਕੱਤਵ ਅਨੁਪੇਕਸ਼ਾ - ਵੈਰਾਗ ਵਿਚ ਵਾਧੇ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ
ਦਾ ਫਲ ਇਕੱਲੇ ਹੀ ਭੋਰਾਣ ਸਬੰਧੀ ਸੋਚਣਾ।
(515). ਏਕ ਇੰਦਰੀ - ਸਿਰਫ਼ ਸਪਰਸ਼ (ਛੋਹ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀ, ਪਾਣੀ,
ਹਵਾ, ਅੱਗ ਅਤੇ ਬਨਸਪਤੀ ਦੇ ਜੀਵ (650) ਏਵੰਭੂਤਨਯ - ਜਿਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਉਸੇ ਕਿਰਿਆ ਦੀ ਉਤਪਤੀ
ਵਾਲਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਕਿਰਿਆ ਰੂਪ ਉਤਪਤੀ ਨੂੰ ਹੀ ਸਮਝਣਾ। ਜਿਵੇ ਰਾਮਨਾਰਥਕ ਜੋ ‘ਗੋਂ ਸ਼ਬਦ ਰਾਹੀਂ ਚੱਲਦੀ ਹੋਈ ਗਾਂ ਅਰਥ ਸਮਝਣਾ, ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਨਹੀਂ
(712-713) ਏਸ਼ਨਾ ਸਮਿਤੀ - ਭਿਕਸ਼ਾ ਸਬੰਧੀ ਸਾਵਧਾਨੀ (404-409)
(ਕ) ਕਰਨ -
ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਸਾਧਨ ਮਨ, ਬਚਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ
(601) ਅਤੇ ਇੰਦਰੀਆਂ। ਕਰਮ -
ਮਨ, ਬਚਨ, ਕਾਇਆ ਦੇ ਸ਼ੁਭ ਅਤੇ ਅਸ਼ੁਭ ਕੰਮ
12