Book Title: Rajasthani Hindi Sankshipta Shabdakosh Part 02
Author(s): Sitaram Lalas
Publisher: Rajasthan Prachyavidya Pratishthan

View full book text
Previous | Next

Page 21
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org पचीसिका ( १५ ) पछिलउ पचीसिका, पचीसी-स्त्री० [सं० पच विंशति] १ पचीस वस्तुओं पछतानो-देखो 'पछतावौ' । का समूह । २ पचीस छन्दों का काव्य संग्रह । ३ मनुष्य | पछतापो (बी)-क्रि० [स० पश्चाताप] १ पश्चाताप करना, जीवन के प्रारभ के पचीस वर्ष । अफसोस करना, खेद प्रगट करना । २ रंज करना । पचीसेक-वि० [सं० पंच विंशति] पचीस के लगभग । पछताप, पछतापो, पछताव-देखो ‘पछतावौ' । पचीसी-पु० [सं० पचविंशत्] पचीस का वर्ष । पछतावरणो (बौ)-देखो 'पछताणी' (बो)। पचेटो, पचोटो-पु० पांच गोली का एक खेल विशेष । पछतावो-पु० [सं० पश्चाताप] किसी बात पर रंज, खेद या पचोतर, पचोतरसौ-वि० [सं० पञ्चोतर] एक सौ व पांच । ____ मनस्ताप करने की क्रिया या भाव, पश्चाताप । -पु० उक्त संख्या का अंक, १०५ । पछम-देखो 'पच्छिम' । -घाट= पच्छिम-घाट' । पच्चंग-पु० [सं० प्रत्यङ्ग] प्रत्यंग (जैन)। पछमाण-वि० १ पश्चिम का, पश्चिम संबधी । २ देखो पच्चखांण (खांणी)-देखो 'पचखांण' । ___पच्छिम'। पच्चर-देखो' फाचर'। पछलारी-वि० १ पाखिर का, अाखिरी । २ देखो 'पाछलो' । पच्चहिमाण-देखो 'पहिचाण, । पछलौ-देखो 'पाछलौ' । (स्त्री० पछली) पच्ची, पच्चीकारी-स्त्री० [सं० पचिता] १ जड़ाई या जमाई | पछवारण-१ देखो 'पछमाण' । २ देखो 'पच्छिम' । का कार्य । २ किसी धातु के पात्र प्रादि पर दूसरी धातु की पछवा-देखो 'पिछवा' । चित्रकारी आदि । पछवाई-स्त्री० [सं० पश्चात] १ सेना का पिछला भाग। पच्चीस-देखो 'पचीस' । २ इस भाग से युद्ध करने की क्रिया । ३ पिछला भाग । पच्चीसी-देखो 'पचीसी। ४ पीछे का कार्य । ५ पश्चिम की अोर की वायु, हवा । पच्छ-१ देखो 'पक्ष' । २ देखो 'पर्छ'। पछवाड़ो-पु० [सं० पश्चात्+वाटः] पीछे का भाग। पीछे का पच्छम-देखो 'पच्छिम'। प्रदेश । पच्छमी-वि० १ पश्चिम का, पश्चिम संबंधी । २ देखो पछवाह-देखो 'पछवाई। __ 'पच्छिम' । पछाणणी(बो)-देखो 'पहचांरगणो' (बी)। पच्छवाण-देखो ‘पछेवारण'। | पछाड़-स्त्री० [सं० पश्चात्-प्रहार] १ उठा कर पटकने की पच्छिम-पु० [सं० पश्चिम] १ पूर्व के सामने की दिशा । क्रिया या भाव । २ सहसा गिर पड़ने की क्रिया या भाव । २ पृथ्वी के पश्चिमी भाग में बसे देश। -घाट-पु० बंबई ३ मूछित होकर गिरने की क्रिया या भाव । के पश्चिम की ओर की पर्वतमाला।। पछाड़णो, (बी)-क्रि० [सं० पश्चात् प्रहार] १ वध करना, पच्छिमि-वि० [सं० पश्चिमी] पश्चिम का, पश्चिम संबंधी । मारना, हनन करना । २ घात करना, वार करना । पच्छी-देखो 'पक्षी'। ३ पराजित करना, हराना । ४ मारना, पीटना। ५ जमीन पच्छेवाण-वि० [सं० पश्चात्-त्वन्] पीछे का, बाद का, | या शिला पर जोर से पटकना, मारना, पाछंटना । ६ कुश्ती पीछे वाला। में गिराना, पटकना । ७ गिराना, पटकना । ८ मात देना । पच्छोकड़ो, पच्छोकडउ, पच्छोकडो-देखो 'पछोकड़ो' । पछाड़ी-स्त्री० [सं० पश्चात] १ पीछे का हिस्सा या पृष्ठ भाग । पच्यासियो-देखो "पिचियासियो' । २ घोड़े के पिछले पांव बांधने की रस्सी। ३ पंक्ति का सबसे पच्यासो-देखो पिचियासी'। अतिम व्यक्ति। ४ बन्दूक छोड़ते समय लगने वाला कुदे पछंटणी (बौ)-देखो 'पछटणी' (बी)। का झटका । ५ देखो 'पछाड़। -क्रि० वि० पीछे, पीछे पछ-पु० [सं० पथ्य] १ व्रत, संकल्प, प्रण । २ त्याग । ३ देखो | की अोर । ___ 'पथ्य' । ४ देखो 'पर्छ । पछाड़ीवाव-स्त्री० बन्दूक छोड़ते समय लगने वाला कुन्दे का पछइ-देखो पर्छ। झटका पछट-स्त्री० १ तलवार, खड्ग । २ प्रहार, चोट । ३ पछाड़। | पछाडणौ (बो)-देखो 'पछाड़णी (बी) । पछटणी (बौ)-क्रि० १ तेज हांकना, तेज चलाना । २ पछाड़ना, पछाताप, पछातापौ-देखो 'पछतावो' । जोर से पटकना । ३ प्रहार करना, मारना। पछि-क्रि० वि० पश्चात, बाद में, पीछे । पछटी, पछट्ट, पछठ-देखो 'पछट'। पछट्टरपो (बी), पछठरणी (बी)-क्रि० १ भेजना, प्रेरित करना । पछिमी-१ देखो 'पच्छिम' । २ देखो 'पच्छिमी' । २ देखो ‘पछटणी' (बी)। पछिलउ, पछिलो-देखो 'पाछलौ' । (स्त्री० पछिली)। For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 ... 939