________________
ઉo
પ્રબુદ્ધ જીવન
એપ્રિલ, ૨૦૧૫
ભાd-udભાd
(૧).
મારો પત્ર (પા. ૯૧) છપાયો છે. તેમાં એક મુદ્રણ અશુદ્ધિ તરફ આજે પૂજ્ય ગાંધીજી વિષે વિશેષાંક અમોને મળેલ છે. આ અંગે ધ્યાન દોરવા માંગું છું. નહિ, પણ ધારસ્તે જોઈએ. આપના જ શબ્દોમાં-“આપે આ વિરાટ કાર્ય સુંદર અને સમૃદ્ધ રીતે (અર્થાત્ “તારો અધિકાર'). પાર પાડ્યું એ માટે આપનો આભાર નથી માનતાં, હૃદય ઝૂકી પડે શેષ કુશળ, છે.” કેવો જોગાનુજોગ – હું ૧૯૪૬, ૪૭, ૪૮ માં ઉમર-૧૨ થી ખૂબ ખૂબ સ્મરણ સાથે, ૧૫, માટુંગા GIP મારા મામાને ત્યાં રહેતો હતો. તે જમાનામાં RSSની
E શાંતિલાલ ગઢિયા, વડોદરા શાખાનો Craze હતો. હું પણ પૂ. ગાંધીજી ગયા તે જ સમયે ત્યાં કોઈ
(૦૨૬૫) ૨૪૮ ૧૬૮૦ ગાર્ડનમાં શાખા ચાલતી હતી તેમાં Join થવા ગયો હતો. બીજે જ
(૪) દિવસે Rss ઉપર પ્રતિબંધ આવ્યો. શ્રી ન.મો. પણ શાખાના વિદ્યાર્થી હમણાંના ઘણાં વખતથી મળાયું નથી તેનો વસવસો છે. પણ, છે! અમે રાધનપુરી બજાર, ભાવનગરમાં રહેતા હતા.
‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ અને ‘રાજવી કવિ કલાપી’ મને સતત તમારી સમીપ જ I યશવંત શાહ -ભાવનગર રાખે છે. ફોન નં. ૦૨૭૮-૨૫૬૩૩૪૧ આ વખતનો અંક ગાંધીજીવન અને કાર્યને સમર્પિત થયેલો છે. (૨).
ખૂબ સુંદર લેખોથી વિભૂષિત, ચિરકાળ સુધી સાચવી રાખવા જેવો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ખરેખર વિશેષ બન્યો. ધન્યવાદ! ‘શાશ્વત આ એક એક Document સમો છે ગાંધી' નિમિત્તે ગાંધીજીના જીવનમાં રમમાણ રહેવાનું બને છે. અહીં કેટલા બધા નામી લેખકોનાં આલેખન તમે આવરી લીધાં છે! ‘ગાંધીજી પછીનું ભારત'-લેખ વાંચી થોડું લખવા મન થયું. એમાંથી મને યાદ કરો છો તે બદલ તમારો આભારી છું. એક જ વાક્ય લઉં: ‘ગાંધીજી પછીનું ભારત એ નિરંકુશ ભારત છે.”
1મોહન પટેલ એમાં ના નહીં. આ તો જન જનના મોઢેથી સાંભળવા મળે. નવું શું?
ઍક્સ શેરીફ-મુંબઈ ક્રિકેટમાં સ્કોર બૉર્ડ લખનાર કે મહાભારતનો સંજય કે આ લેખના
ફોન : ૨૮૭૭-૧૨૯૩ લેખક! વળી લેખક તો એક કદમ આગળ વધીને દેશની વિશાળ સંખ્યાના સુત્રધાર બનીને! “...માત્ર રુદન જ આપણો વિશેષાધિકાર છે. એમ પત્રાચાર માધ્યમે એક અનિવર્ચનીય અને કંઈક વિશિષ્ટ feeling સૂચવે છે !'
થાય જ છે. શબ્દો ઉણા ઉતરે જ. જનેતાનો ભાવ શું શબ્દો? માત્ર એક નાનકડી આડી લીટી Negative ચિહ્ન છે. એવી જ બીજી એક અનુભૂતિ જ. ઊભી લીટી ઉમેરી Positive ચિહ્ન બનાવવા માટે ઉપરથી કોઈ આવે અંક Feb-2015 હાથમાં જ છે. ૨-૩૦ની આસપાસ ઉઘે છેડો એની રાહ જોવાની છે? દેશને આઝાદ કરવા મરી ફીટનાર શહીદો ફાડ્યો. હવે આવું બનતું રહ્યું છે ને રહેશે. યે મેરે આતમા આવાજ છે. આમ રાહ જોઈ બેઠાં હતાં?
માત્ર રૂા. ૨૦૦/- વા. લ.માં? દેશ પરવારી ગયો છે અને એના ‘બેસણામાં દરેકે દરેકે માત્ર કયા શબ્દો, સંબોધનોનો ઉપયોગ કરું! સોનલજી વિશે વાંચ્યું ને રુદન કરવાનું છે! મને તો આ બધું વધુ પડતું લાગ્યું. પછી ધરતીને હરખ જાણે ઉદધિની છોળો આકાશે આંબવાની ચેષ્ટાઓ કરતી હોય અંધકારમાં ડૂબાડી જતા સૂર્ય પછી એક મામૂલી કોડિયું એની પૂરી તેમ લાગ્યું. કહું છું કે જણાઉં કે ધર્મજનો? પૃષ્ઠ-૭માંથી જાણ્યું. આ તાકાતથી આસપાસમાં ઉજાસ ફેલાવે છે. આ જ સત્ય છે.
તો દીવા ઉપર અંધારું કે શું? સાચે જ એક ઓડકાર આતમરામનો મેં Dરમેશ બાપાલાલ શાહ આસ્વાદ્યો. વડોદરા-આણંદ જિલ્લાનું ગામ, ધર્મ ધારયિતી ધર્મ. એ (૩)
પણ પહેલાં ખેડા જિલ્લો હતો. હવે આણંદ જિલ્લો. વડોદરા શહેર ગાંધી વિશેષાંક-ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫ માટે સુ.શ્રી સોનલબેન પરીખને જિલ્લાની ખાસ જાણકારી નહોતી. હા એક વખત મોરારજી તેમજ તંત્રીશ્રીને (આપશ્રીને) અભિનંદન.
દેસાઈ-ધામણા ગામે બબલભાઈ દેસાઈને મળવા જતાં મારા ફળિયાથી ગાંધી તો સર્વથા, સર્વદા અને સર્વત્ર પ્રસ્તુત છે. વિશેષાંકના તમામ થોડુંક દૂર હાઈવે રોડ નજીક ટૂંકું પ્રવચન જેવું આજે ૭૫મા વર્ષે ચગળતો કલમકાર ગાંધીદર્શનના મર્મજ્ઞ છે. તેથી લેખસામગ્રી રસપ્રચુર બની હર્ષ અનુભવું છું. મુદ્દાની વાતો હમણાં નથી કરવી પણ આપના બે શકી છે.
લેખો, વિચારો, મને પણ આવું આ! ગાંધીજીના માતા-પિતા ન જૈન,