________________
૨ ૬
પ્રબુદ્ધ જીવન
નવેમ્બર, ૨૦૦૯ જૈન પારિભાષિક શબ્દકોશ
a ડૉ. જિતેન્દ્ર બી. શાહ
(ઑક્ટોમ્બર ૨૦૦૯ના અંકથી આગળ) ૫૮૬. પ્રમાદ
પ્રમાદ એટલે આત્મ વિસ્મરણ અર્થાત્ કુશળ કાર્યોમાં આદર ન રાખવો, કર્તવ્ય, અકર્તવ્યની સ્મૃતિ માટે સાવધાન ન રહેવું તે. आत्म विस्मरण अर्थात् कुशल कार्यों में अनादर, कर्तव्य-अकर्तव्य की स्मृति में असावधानी । The mental feeling to be looked for in this connection is made up of the various impulses
of attachment and aversion as also carelessness is pramhada or negligence. ૫૮૭. પ્રમોદ (ભાવના): પોતાથી વધારે ગુણવાન પ્રત્યે આદર કરવો અને તેની ચડતી જોઈ ખુશ થવું તે.
अपने से अधिक गुणवान् के प्रति आदर रखना तथा उसके उत्कर्ष को देखकर प्रसन्न होना । Gladness means to evince respect for one superior to oneself in merit and to feel
pleased on seeing him flourishing. ૫૮ ૮, પ્રયોગક્રિયા : શરીર આદિ દ્વારા જવા આવવા આદિ કષાય પ્રવૃત્તિ કરવી તે.
शरीर आदि द्वारा आने-जाने आदि में कषाययुक्त प्रवृत्ति ।
Kriya of the form of a bodily operation like coming, going etc. vitiated by passion. ૫૮૯. પ્રયોગજ
જે શબ્દ આત્માના પ્રયત્નથી ઉત્પન્ન થાય છે તે પ્રયોગજ કહેવાય છે. जो शब्द आत्मा के प्रयत्न से उत्पन्न होता है वह ।
The sound produced through effort on the part of a soul is prayogaja or voluntary. ૫૯૦ પ્રવચનભક્તિ : શાસ્ત્રમાં શુદ્ધ નિષ્ઠાથી અનુરાગ રાખવો.
शास्त्र में शुद्ध निष्ठापूर्वक अनुराग रखना ।
Feeling of devotedness towards a scriptural text. ૫૯૧. પ્રવચનમાતા : પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિને પ્રવચનમાતા કહેવાય છે.
पाँच समिति और तीन गुप्ति को प्रवचनमाता कहते है ।
A common designation for the five samitis and three guptis. ૫૯ ૨, પ્રવચન વત્સલત્વ : વાછરડા ઉપર ગાય રાખે છે તેમ સાધર્મિક ઉપર નિષ્કામ સ્નેહ રાખવો, તે “પ્રવચન વત્સલ્ય'.
जैसे गाय बछडे पर स्नेह रखती है वैसे ही साधर्मियों पर निष्काम स्नेह रखना।
Feeling of disinterested love towards the co-religionists. ૫૩. પ્રવીચાર
વિષય સુખનો ભોગ विषय सुख का भोग।
Sexual enjoyment. પ૯૪. પ્રવ્રાજક
જે પ્રવજ્યા આપે તે પ્રવ્રાજક તે આચાર્યનો એક પ્રકાર છે. जो प्रव्रज्या देते है वो प्रव्राजक है । वह आचार्य का एक प्रकार है।
He who offers pravrajya is called pravrajaka. It is one of the sub type of acharya. ૫૯૫. પ્રશંસા
સાચા કે ખોટા ગુણોને પ્રગટ કરવાની વૃત્તિ તે “પ્રશંસા'. सच्चे या झूठे गुणों को प्रकट करने की वृत्ति । To praise oneself means to publicity point out as belongings to oneself merits that
might or might not exist in oneself. ૨૦, સુદર્શન સોસાયટી, ૨, નારણપુરા, અમદાવાદ-૩૮૦૦૧૩.
(વધુ આવતા અંકે)
