________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ઈ.
સ. ૧૯૧૮માં પ્રથથ વિશ્વયુદ્ધ બંધ થતાં ભાવામાં મદી આવવા લાગી. તેજીનાં વર્ષોમાં લકાએ જે માજશાખ અને બ્યસને વધાર્યાં હતાં તે ભાજુએ અને પહેલાંનું જે સાદું' તેમજ કરકસરવાળું જીવનધારણ હતું તે ગુમાવ્યું. આમ છતાં મહારાજા ભાવસિ હજીએ રાજ્યની આમદાનીના ભાગે દારૂના ઈજારા આપવા બધ કર્યાં અને દારૂની આયાત તથા વપરાશ સદંતર બંધ કર્યા.૧૩ આ ઉપરાંત પ્રામત જાણવાના એક ઉપાય તરીકે ‘પ્રજાપ્રતિનિધિ' સભા ઊભી કરવામાં આવી.૧૪ ઓ પાછળ રાજ્ય* વહીવટમાં ‘લોક-અવાજ' દાખલ કરવાના શુભ આશય હતા. આ પ્રકારનાં લાક-ઉપયોગી પગલાંઆથી મહારાજા ભાવસિંહજીને ઉત્તર શાસનકાલ પ્રશંસાપાત્ર બની રહ્યો.
ઠે. ઇતિહાસવિભાગ, ભાવનગર યુનિવર્સિ`ટી, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૨
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પાદટીપ
1. Gazatteer of the Bombay Presidency, Vol. VIII, (Bombay – 1884), pp. 305 - 307
૨. પંડયા, કાળિદાસ દેવશર; ગુજરાત રાજસ્થાન અથવા ગુજરાતનાં દેશી રાજયા, (અમદાવાદ-૧૮૮૪), પૃ. ૩૪૪,
૩. મહેતા, ગારધનદાસ નાગરદાસ, સૌરાષ્ટ્ર ઇતિહાસદન, (પાલિતાણા – ૧૯૩૭), પૃ. ૯૪
૪. ઠક્કર, કપિલરાય : ‘પાછળ નજર’, ભાવનગર સમાચાર, ૧૫ ડિસેમ્બર, ૧૯૪૧, પૃ. ૭ પુ. એજન, ૧૧ ઑગસ્ટ, પૃ. ૩
6. Report on the Administration of the Bhavnagar State, for the year, 1917 – 18, p. 4
7. Report on the Administration of the Bhavnagar State, for the year, 1917 – 18, p. 10 – 11
૮. કળસારકર, નારાયણુજી . : સ્વ. મહારાણી નંદકુવરખા', ભાવનગર સમાચાર, ૧૫ એપ્રિલ, ૧૯૪૧, પૃ. ૪
૯. કવિ, ડાહ્યાલાલ શિવરામ : સ'ગીત ખાળપોથી, (ભાવનગર - ૧૯૧૫), ‘અપ’શુપત્રિકા' માંથી.
પશ્ચિક]
૧૦ ગહિલવાડ રાજપૂત સમાજ : કટાયેલી રાજપૂતી, (ભાવનગર – ૧૯૫૧), પૃ. ૧૫૧
૧૧. નકુવા, ભાવનગર સમાચાર, ૧૫ એપ્રિલ, ૧૯૪૧, પૃ ૧
12. Report on the Administration of the Bhavnagar State for the year, 1903–04
૧૩. મહેતા, ગેરધનદાસ નાગરદાસ, પૂર્વોક્ત ગ્રંથ, પૃ. ૧૦૩
x. Report on the Administration of the Bhavnagar State, for the year, 1918–1919, p. 4
ડિસેમ્બર/૧૯૯૩
For Private and Personal Use Only
[ ૩૧
