Book Title: Padyatra Sanghni Adhyatmik Parimal Author(s): Fatehchand Z Shah Publisher: Z_Jain_Darshan_Mimansa_ane_Anya_Lekho_005246_HR.pdf View full book textPage 4
________________ [ ૧૨૦ ] જૈન દર્શન મીમાંસા શ્રીમદ્ વિજ્યાનંદસૂરિજી શું કહે છે? હે સચ્ચિદાનંદ ઘન સ્વરૂપ આત્મન્ ! અનાદિ કાળની પીડા રૂપી રાત્રિ હવે દૂર થઈ છે, માટે જાગૃત થએ મિથ્યાત્વરૂ પી વિપરીત ભાવવાળો આગ્રહ તજી જિનેશ્વર કથિત તત્ત્વજ્ઞાનમાં અત્યંતપણે પ્રેમ કરે. આ પદમાં એમ દર્શાવે છે કે આ આત્મા અત્યાર સુધી નિદ્રામાં હતો. હવે કર્તા કહે છે કે જિનેશ્વર પ્રભુ જેવું આવું સબળ આલંબન મળ્યું, મનુષ્ય જન્મ અત્યંત પુણ્યની રાશિ એકઠી થવા પછી પ્રાપ્ત થયે તે હવે કયાં સુધી તું ઉલ્લીશ ? શાસ્ત્રકારોએ સ્વપરને વિવેક થવો એને જ આમાની જાગૃતિ કહી છે અને એ જાગૃતિ મિથ્યાવાસના દૂર થવાથી જ થાય છે. આત્મા કેણ છે તેને અને તેની આસપાસના સંયોગોને શું સંબંધ છે ? વાસ્તવમાં વિચારે તે જન્મ વખતે જે કાંઈ સાથે લાવ્યા નથી તે મૃત્યુ પછી શું સાથે લઈ જવાનો છે? જે જે પૌદ્ગલિક ધૂળ સંબંધે જન્મ પછી તેણે પિતાની આસપાસ વીંટાળ્યા છે, તેને બંધ માત્ર ઉપચરિત છે. તત્ત્વદષ્ટિએ આત્માને કાંઈ લાગતું વળગતું નથી. જે હર્ષ શેકમાં કે સુખ દુઃખમાં તે અન્ય નિમિત્તો દેખીને મગ્ન થાય છે, તે મૂળ સ્વરૂપમાં તેના પિતાના હેતા નથી. માત્ર પૂર્વની ટેવ, અભ્યાસ અને સંસ્કારથી પરિચિત થયેલા આત્માઓમાં તેની અસર શીધ્ર થાય છે અને નવાં કર્મોને ઉપાર્જન કરી આત્મજાગૃતિથી બેસી રહે છે. જ્યારે વિવેકદષ્ટિસંપન્ન પુરૂષો સ્વપર વસ્તુને ગુરૂદ્વારા-શાસ્ત્રદ્વારા નિર્ણય કરી લે છે પછી અનાદિ કાળની વાસનાઓ ઉપર દરરોજ પ્રબળ કુહાડાઓ મારી તેનું બળ ક્ષીણ કરતા હોય છે અને આમદર્શનમાં આગળ વધતા હોય છે-એ વિવેકદષ્ટિવડે જ એમની અનાદિ તીવ્ર મેહની પીડા દૂર થવા પછીની જાગૃતિ બને છે. એ જાગૃતિમાં બહિરાત્મભાવ (Subjective Condition) દૂર થઈ આભા અંતરાત્મ–ભાવ (Objective condition)માં પ્રવેશ કરે છે. તે સમયે તેને જિનદર્શન -સત્યદર્શનના તમાં પ્રતીતિ થાય છે અને શુદ્ધ ભાર્ગ ઉપર તે ઉભે. રહે છે; હવે તે અત્યારસુધી ભૂલે પડ્યો હતો, ત્યાંથી મૂળ રસ્તા Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.orgPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
