________________
બાબા મુકતાનંદ પરમહંસ “આ મારી છેલ્લી વિદેશયાત્રા છે. પરદેશમાં મારું કાર્ય પૂર્ણ થયું છે. મારે જવાની જરૂર નથી. પરંતુ અહીં મારું કાર્ય બાકી છે. આદિવાસી વિસ્તાર માટે એક મોટી હૉસ્પિટલ, એક શાળા તથા આદિવાસીઓ માટે આવાસો બાંધવા છે. આ કામ માટે મારે નાણાંની જરૂર છે. હું થાકેલો છું. પરંતુ હજુ સુધી મારું કામ બાકી છે. આ વિદેશયાત્રા પછી બીજી વાર હું વિદેશ જવાનો નથી.'' આ અગાઉ આદિવાસી કલ્યાણની બાબાની ઘણી પ્રવૃત્તિઓ ચાલુ થઈ ગયેલી હતી. તેમને માટે ૭૦૦-૮૦૦ જેટલા પાકા આવાસો બંધાયા હતા. એક ફરતી હૉસ્પિટલ ચાલુ કરવામાં આવી હતી. શાળાના મકાનનું બાંધકામ શરૂ થયું હતું. બાબાની ત્રીજી વિશ્વયાત્રા મારી દષ્ટિએ એમના દેહનું જોખમ હતું. કેમ કે હૃદયરોગના બે હુમલાઓ પછી ડૉકટરોએ તેમને કાંઈ પણ પરિશ્રમ નહીં કરવાની ચેતવણી આપી હતી. બાબા વિદેશયાત્રાએથી સુખરૂપ પાછા ફરશે કે કેમ તે વિશે મને પોતાને ચિંતા હતી. બાબા પોતે તે જાણતા હતા, છતાં હજુ તેમનું થોડું કામ બાકી હતું.
ત્રીજી વિશ્વયાત્રાએથી પાછા ફર્યા બાદ એમણે પાછી ચોથી વિશ્વયાત્રાની જાહેરાત કરી. સુરત, અમદાવાદ, દિલ્હીના પ્રવાસો યોજાયા. દરમિયાન તા. રજી ઑક્ટોબરનો દિવસ ઊગ્યો. બીજે દિવસે બાબાના ઉત્તરાધિકારી સ્વામી નિત્યાનંદ પૂના જનાર હતા. બાબાએ એમને રોક્યા અને કહ્યું, ‘‘તું મોડો જજે. કાલે એક સુંદર ભંડારો થવાનો છે.'' બાબાએ ત્રીજી
ઑફટોબરે આશ્રમ ખાતે એક સુંદર ભંડારાનું આયોજન કર્યું હતું. બીજી ઑક્ટોબરની રાત્રે બાબાએ આશ્રમમાં ગોઠવાયેલ
