Kumarpal Charitra

Author(s): Manilal Nabhubhai Dwivedi
Publisher: Government Press

Page 4

ઢીને નિમવામાં આવ્યા હતા, તેમની પાસે આ ગ્રંથનુ ગુજરાતી ભાષામાં ભાષાન્તર કરાવવામાં આવ્યું છે.
આં ગ્રંથમાં નવ સગુ પાડવામાં આવેલા છે.
સર્ગ ૧ લાઃ-વનરાજ રાજાએ વસાવેલા અણહિલ્લ પાટક ( પાટણ ) શેહેરનું વર્ણન, ત્યાં મૂળરાજના વૃશના મીમવેવ રાજ્ય કરતા હતા, અને જયંતી નામની એક રાણી હતી, અને ખીછ કામલતા નામની વેશ્યાને તેણે રાણી બનાવી હતી. કામલતાને પેટે ક્ષેમાન નામના પુત્ર થયો. અને જયંતીને શ્રીફ્ળ નામના પુત્ર થા. કુતારા નામની મરૂ રાજની કન્યાને ક્ષેમરાજ, અને નયા ( મીનલદેવી ) નામની કર્ણાટક દેશના રાજાની કન્યાને શ્રી કણૅ પરણ્યા હતા. શ્રી કર્ણે એના પિતાના સ્વર્ગવાસ થયા પછી રાજ્યાસને ખેઠે. એક વખતે અગણ્ય લાવણ્ય ગુણવાળી માતંગ કન્યા ઉપર તે આશક થયા. તેની સાથે રતીના લાભ થયા વગર એનુ શરીર શોષણ થવા લાગ્યું, એ જોઇ બુદ્ધિમાન મત્રિએ શત્રિને સમયે એની રાણી મીનલદેવીને માત ંગ કન્યાના વેષ ધરાવી રાજા પાસે મેાકલી. રાજાએ તેની સાથે આનંદ ભાગવ્યા. તે સમયે મીનલદેવીએ યુક્તિથી રાજાના હસ્તની વીટી કાઢી પોતે હાથે પેહેરી લીધી, અને તે પૂર્ણ કામ થઇ. બીજે દિવસે રાજા ઘણા પશ્ચાત્તાપ કરવા લાગ્યા, અને પોતે કરેલા અઘટિત કૃત્યથી દૂષિત થએલા દેહને ચિતાગ્નિમાં આહુતી આપવાના નિશ્ચય કર્યું. તે સમયે મત્રીયે પેાતાના પ્રપચ ખુલ્લા પાડી રાજ્યને વિતદાન આપ્યુ.
એ મીનલદેવીએ તે વખતે ગર્ભ ધારણ કરેલા તેથી તેને સિદ્ધાન ( નવÉિä ) નામે સિહ જેવા પરાક્રમી પુત્ર થયા. તે કોઇ શુભ મુહૂતેમાં પોતાની મેળેજ રાજ્યની ગાદીએ બેસી ગયા. તેથી રાજાએ હર્ષ પામી એના રાજ્યાભિષેક કર્યેા. ત્યારે પછી સિદ્ધરાજને નાહની વર્ષના મૂકી કર્યું સ્વર્ગે ગયા. ખાર વર્ષની વયમાં એણે માલવ Tરાપર ચઢાઇ કરી યુદ્ધથી ધાર નગરી ( ધાર ) તું રાજ્ય સ્વાધીન