Book Title: Ketlak Madhyakalin Shabdo Author(s): Jayant Kothari Publisher: ZZ_Anusandhan View full book textPage 1
________________ केटलाक मध्यकालीन शब्दो जयंत कोटारी अधिवासियां तरुणप्रभसूरिकृत 'षडावश्यक बालावबोध' (संपा. प्रबोध पंडित) मां अधिवासियां शब्द वपरायो छे ने संपादके एनुं मूळ सं. अधिवासित दर्शावी 'worshipped by means of perfumes' (धूप आपी पूज्या ) एवो आप्यो छे. संस्कृत अधिवासितनो 'धूप आपी सुवासित करेलुं एवो एक अर्थ छेज, परंतु 'षडावश्यक बालावबोध' मां आ शब्द जे संदर्भमां वपरायो छे त्यां ते अर्थ बंधबेसतो नथी. आ कृतिमां राजा अपुत्र मरण पामतां राज्यना प्रधान पुरुषे राजानी शोध माटे पांच "दिव्य अधिवासियां" एम कहेवामां आव्युं छे. दिव्य एटले परीक्षा अर्थेना चमत्कारो राजा तरीके जेनी पछी बरणी थाय छे ते विद्यापति पासे आवतां घोडो बारव करे छे वगेरे घटनाओ आ पछी निरूपाई छे. देखीती रीते ज अहीं अधिवासियांना 'सुगंधित कर्या' एवा अर्थने अवकाश नथी. प्राकृत कोश अहिवासिअ ( अधिवासित) शब्द सज्ज करेलुं, तैयार करेलुं' एवो आपे छे ते ज अहीं अभिप्रेत जणाय छे : पांच दिव्य तैयार कर्यांी, नक्की कर्यं. अनिवड 'आरामशोभा रासमाळा (संपा. जयंत कोठारी ) मां अनिवड शब्द आ प्रमाणे चपरायेलो मळे छे : मत द्यउ कोइ पासि अनिवड आइवा रे संपादके सं. अनिवर्तमांथी व्युत्पत्ति सूचवी अनिवडनो अर्थ 'साव ? एकदम ?' एम नोध्यो छे. देखीती रीते ज, संदर्भमां कईक बेसी शके तेवा अर्थनो तर्क करवामां आव्यो छे. मूळ तरीके दर्शावल सं. अनिवर्त आवो अर्थ भाग्ये ज आपी शके. 'जिनराजसूरि-कृति-कुसुमांजलि' (संपा. अगरचंद नाहटा ) मां अनिवड शब्द अनेक वार वपरायो मळे छे. जेमके, (१) अनिवड थातां वार न लागइ जे सगा. (२) न कहइ फेरि वचन जउ किसा, तई अनिवड जाणी तो दिसा दीसउ वड वयरागि जिसा, ए वइराग कहउ किण मिसा. (३) पलकमांहि अनिवड हुअउ रे, तिण तुझनइ साबासि रे. (४) सीख करै वाटै मिल्या रे, वीछडवानी बार, ते तो अह्म सुं सीख न का करी रे, अनवड जेम विचार. [33] Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.orgPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7