________________
૧૨ જ્ઞાન, ધન, યૌવન, સત્તા વગેરે અભિમાન જગાવનારા તત્વ છે. જ્ઞાનને પચાવવાની પાત્રતા વિનય છે. આપણને મળતું જ્ઞાન અહંકાર પેદા ન કરી બેસે તે ખાતર વિનયધર્મનું પાલન પ્રાણની જેમ કરવું જરૂરી છે,
વિનાશને ચેાથે માર્ગ, કુસંગતિ.
આ માર્ગ સૌથી વધુ ખતરનાક છે. ખરાબ સબતની અસર જાણે-અજાણે અને તે પણ વાયુવેગે થયા વિના રહેતી નથી. બાલ્યાવસ્થા કે વિદ્યાર્થી અવસ્થામાં એ અસર ખૂબ જલદી થાય છે. કારણ કે જીવન હજી કોરી સ્લેટ જેવું છે. ખરાબ સેબત થતાં થઈ જાય છે પણ પાછળથી ખ્યાલ આવ્યા પછી પણ એની અસરોને જલદી ભૂંસી શકાતી નથી.
મહાન ધર્માત્માઓના, સંસ્કારી મા-બાપના સંસ્કારી છોકરાઓ પણ ખરાબ સેબતે ચઢી જતાં તદ્દન બગડી ગયાના દેખાતે અમે નજરે જોયાં છે, સાંભળ્યાં છે અને વાંચ્યાં છે. * એક જેન મા–બાપે પિતાના પુત્રના સંસ્કાર માટે ચૌદ–ચૌદ વર્ષ કાળજી કરી. થાય તેટલા પ્રયત્નોથી પુત્રને સંસ્કારી બનાવ્યું. મા-બાપ પિતે પણ ઘણું ધર્મશીલ હતાં.
પણ કોઈ એવી એક કાળઘડી આવી. સ્કૂલમાં એક સીધી (નિરાશ્રિત) ના છોકરા સાથે ભાઈબંધી થઈ. ધીરે ધીરે એનો સંપર્ક વધી ગયે. સંસ્કારી જૈન બો પણ