________________
અલોકકસનિક નિરૂપણ હેવાથી “કુમાર” અહીં સૌરભનું અલૌકિક પ્રત્યક્ષ, સૌરભત્વ સામાન્ય લક્ષણ પ્રત્યાતિથી શકય છે. ભૂતકાળમાં થયેલું સૌરભત્વ પ્રકારકજ્ઞાન, તાદશ સૌરભત્વ પ્રકારકાલૌકિકમાનસપ્રત્યક્ષની સામગ્રી છે. ઈત્યાદિ આશયથી, ચરિ નામાચરણવાડપિ...ઇત્યાદિ શંકા ગ્રંથ છે. જ્યારે “તથા ઈત્યાદિ સમાધાન ગ્રન્થાશય એ છે કે ઉક્ત રીતે સૌરભવસામાન્ય લક્ષણ પ્રત્યાત્તિથી “કુfમ જનમ્” અહીં સૌરમનું ભાન સંભવિત હોય તે પણ સૌરભત્વનું ભાન સામાન્યલક્ષણ પ્રત્યાત્તિથી શકય નથી કારણ કે ભૂતકાળમાં સૌરભત્વનું જ્ઞાન સ્વરૂપત થયું હોવાથી સૌરભવ સામાન્ય લક્ષણપ્રયાસત્તિથી સૌરભના સંભવિત ભાનની જેમ સૌરભત્વનું ભાન શકય નથી. તેથી તેને ભાન માટે “સંયુક્ત રમતજ્ઞાનવિષયત્વ' સ્વરૂપ જ્ઞાનલક્ષણપ્રત્યાત્તિને માનવી જોઈએ. તાદશજ્ઞાનવિષયવસ્વરૂપપ્રત્યાસત્તિ સૌરભત્વમાં હેવાથી તેનું ભાન જ્ઞાનલક્ષણ પ્રત્યાત્તિથી જ શકય છે. યદ્યપિ સૌરભત્વના અલૌકિકભાનની પ્રત્યે પણ સ્વરૂપતઃ સૌરભવપ્રકારકજ્ઞાનપ્રકારીભૂત સામાન્ય લક્ષણપ્રત્યાસત્તિને કારણે માનીએ તે “સુરભિ ચંદનમ ” અહી સૌરભવના પણ ભાન માટે જ્ઞાનલક્ષણાપત્યાસત્તિને માનવાની આવશ્યકતા નથી. પરન્તુ ધૂમન ભૂલીપટલ જ્યાં જ્ઞા છે. ત્યાં “મેં ધનં નામ' ઇત્યાકારક અનુવ્યવસાયમાં ઘુલીપટલનું ભાન ધૂમત્વાત્મક સામાન્યલક્ષણ પ્રત્યાસત્તિથી શકય નથી કારણ કે ધૂસવજ્ઞાનસ્વરૂપસામાન્ય લક્ષણાપ્રત્યાત્તિ સ્વવિષયધૂમત્વાશ્રય સંબંધથી ઘેલીપટલમાં નથી. તેથી તાદશાનુવ્યવસાયમાં ધૂલીપટલના ભાન માટે જ્ઞાનલક્ષણ પ્રત્યાત્તિને માનવું આવશ્યક છે. ધૂલીપટલમાં ચક્ષુ સંયુક્તમનઃસંયુક્તાત્મસમવેત જ્ઞાન [નાદશ ધૂમ ધૂલીપટલનું જ્ઞાન વિષયવ સ્વરૂ૫. જ્ઞાનલક્ષણપ્રત્યાત્તિ હેવાથી અનુવ્યવસાયમાં ધૂલીપટલનું ભાન થઈ શકશે.
॥ इति ज्ञानलमणाप्रत्यासत्तिनिरूपणम् ॥
