________________
: ૬૨૪:: દ્રવ્યાનુગની મહત્તા :
GR
3
આની ઉપર એક ચાલીસ શૂન્ય-એમ શીર્ષ નથી છતાં છે–એટલે એ શું છે? એ વિચારણા પ્રહેલિકામાં સર્વ મળી ૧૯૪ અંકે આવે છે. કાયમ રહે. જે તેને ધર્માસ્તિકાય વગેરેની જેમ : ૧૮૭૯૫૫૧૫૫૦૧૧૨૫૯૫૪૧૯૦૦૯૬૯ સ્વતંત્ર દ્રવ્ય માનવામાં આવે તે અસ્તિકાય ૮૧૩૪૩૦૭૭૦
૬૧૯૭૭૭૪૭૬૫૭ માનવું જોઈએ. અસ્તિકાય નથી એટલે એ રપ૭૩૪૫૭૧૮ , , . . અંકે ઉપર દ્રવ્ય નથી. વાસ્તવિક રીતે કાળ એ દ્રવ્ય નથી. ૧૭૦ શૂન્ય ચ, અંકની સંખ્યા (૩) કાળ એ પર્યાય છે?— થાય છે એ સવાયા ગણાય છે. જે કાળ એ દ્રવ્ય નથી, અને છે, તે શું અહિં સુધી વર્ષ ગણત્રીમાં આવે છે. છે? એ જિજ્ઞાસા ઊભી રહે. દ્રવ્ય અને પયોય - અહિંથી આગળ કાળની ગણત્રી અસં- એ બેજ વસ્તુ છે, દ્રવ્ય ન હોય તે પથાય છે ખ્યાત વર્ષની છે. એ સમજવા માટે ઉપમા એમ સ્વાભાવિક રીતે માનવું જોઈએ. અથોત્ માત્ર કામ આવે છે. અસંખ્યાત વને પલ્ય- કાળ એ સર્વ દ્રવ્યને વર્તના લક્ષણ પર્યાય જ પમ, દસ કેડાછેડી પલ્યોપમને એક સાગરે છે. તે તે પદાર્થોમાં પર્યાનું પરાવર્તન થયા પત્ર, દસ કેડીકેડી સાગરોપમની એક અવસ- કરે છે. પર્યાના થતા પરિવર્તનને કાળ રૂપે પિણ અને એટલા જ પ્રમાણની એક ઉત્સ- ઓળખવામાં આવે છે. તે તે પર્યાની તે તે પિણી. અવસર્પિણી–ઉત્સર્પિણું એ બે મળીને પદાર્થોમાં વર્તના એ કાળ છે. અર્થાત્ કાળ એ એક કાળચક થાય છે અને એવા અનન્ત કાળ- વતના સ્વરૂપ પર્યાય છે. ચકે એક પુદ્ગલ પરાવર્ત થાય. આ સર્વ પ્રારબ્ધ વિના પુરૂષાર્થ નકામે છે. વ્યાવહારિકકાળનું સ્વરૂપ છે.
તે તમારા ભાગ્યમાં શું લખાયું છે તેનું સંપૂર્ણ જ્ઞાન અન્યદર્શનમાં બ્રહ્માના દિવસ સુધી કાળની ગણત્રી કરવામાં આવી છે.
રેખા વિજ્ઞાન શાસ્ત્રથી આ કાળને અવલંબીને આયુષ્યની ગણત્રી જાણી શકાય છે. જેમાં ભાગ્ય, પુરૂષાર્થ, થાય છે. તે તે પદાર્થો કેટલા કાળ-નવા જૂને સ્ત્રી, સંતાન, ધન, વૈભવ, આરોગ્ય, ધંધે, છે તે પણ આને આધારે સમજાય છે. વિદ્યા વગેરે અનેક બાબતનું જ્ઞાન તમારી
આ સર્વને આધારે કાળ એક દ્રવ્ય છે. રેખાઓ પરથી તમે જાતે જ કરી શકે છે. કા, પારણા વ્યાજબી લાગે. અને વ્યવહારનય સંપૂર્ણ માહિતીવાળો દેશી અને ઇંગ્લીશ કાળ એક દ્રવ્ય છે. એમ માનવું એ પધ્ધતિને આ પહેલે જ ગ્રંથ છે. પણ ઉચિત છે.
આ સુંદર છપાઈ, ૧૦૧ આટ ફટાઓ હેવા (૨) કાળ દ્રવ્ય છે કે નહિ?
- છતાં કિંમત માત્ર રૂ. ૧૦) ટપાલખર્ચ સાથે. કાળ એ દ્રવ્ય છે એમ વિચાર્યા પછી
– લખો :પણુ- કાળ એ દ્રવ્ય છે કે નહિ? એ પ્રશ્ન ઊભે રહે છે. કારણ કે જીવાદિ પદાર્થોની માફક ડો. પી. પી. ટાપર, રવિવારપેઠ, નાશીક કાળ એ અસ્તિકાય નથી. કાળ અસ્તિકાય સોમચંદ ડી. શાહ - પાલીતાણા
