________________
પ્રજા શાંત રહેત. પણું આમ ન બન્યું: ઊલટું ગુજરાત કોંગ્રેસ સમિતિના મંત્રી ઠાકોરભાઇ દેસાઇએ
: ક્લ્યાણ : ઓકટોબર ૧૯૫૬ : ૫૬૫ :
સંપાદન કર્યાં છે. પણ જો જે ડિએ કોંગ્રેસવાળા પ્રજાને દગે! દેશે તે, અને સેવા કરવાને બદલે માલિક
તથા ગાંધીજીના હરિજન પત્રાના ભૂતપૂર્વ તંત્રીની જશે તથા ધણીપણું આદરશે તે। હું કદાચ જીવુ કે ન જીવું પણુ આટલા વર્ષોના અનુભવના આધારે આ આગાહી કરવાની હું હિંમ્મત કરૂં છું કે, દેશમાં મળવા ફાટશે. અને ધોળી ટોપી વાળાને પ્રજા વીણી–વીણીને મારશે, અને કેાઇ ત્રીજી સત્તા તેનેા લાભ લેશે.
મગનભાઇ દેસાઇએ ઉશ્કેરણીજનક ભાષણા કરી, સત્તાશાહી માનસને પડધે પાડયા, જેના પરિણુામે ઉશ્કેરાયેલા માનસ પર વધુ ઉશ્કેરાટ વ્યાપ્યા. અને તેનું એ પરિણામ આવ્યું કે, તાજેતરમાં ભારતના વડાપ્રધાન ૫. શ્રી જવાહરલાલજીનાં વ્યક્તિત્ત્વને પણ આંચકામાં મૂકી દે તેવું બન્યું. કાબરની ખીજી તારીખે ૫. જવાહરલાલજીએ અમદાવાદમાં લાલ દરવાજે જે ભાષણ કર્યુ. તેજ ટાઈમે તે સ્થળથી દૂર હૈ લેા કાલેજના મેદાનમાં સરકારી કે મ્યુ॰ પાલિટીના સાથ વિના મહાગુજરાત પરિષદનું ભાષણ થયું, સામાન્ય વકતા હોવા છતાં ૩ લાખ ઉપરની માનવમેદની ત્યાં હતી. ૫. જવાહરલાલજીના વ્યાખ્યાનમાં ૧૫
લાખની મેદની હતી જનતા પરિષદના સરસામાં ૭૦ હજાર માનવ મહેરામણ રહેતો. મારારજીભાની સભા હતી, તે વેળા જનતા કરફ્યુના કારણે કાઈ ગયું નહતું. આમ આ આંદલન હાલ તો વાતાવરણમાં ગાજી રહ્યું છે, પણ આ બધી શક્તિઓ દેશના કેાઈ સ્થાયી હિતમાં કશા જ મહત્ત્વને કાળા આપી શકતી નથી. તે ખેદજનક જ ગણી શકાય.
ભાષાવાદ, પ્રાંતવાદના આ બધા તાષાના દેશના ભાવિ ઇતિહાસનાં પૃષ્ઠોપર કયા શબ્દોમાં અકાશે એ એક ગૂચવતા પ્રશ્ન છે.
આજે વારે-તહેવારે કાંગ્રેસીતંત્રમાં ગોળીબારા થઇ રહ્યા છે. પ્રજાથી અલિપ્ત રહી, પ્રજાને તરછેડવાની મનેત્તિ કે ધડ કાંગ્રેસના આગેવાનામાં જે આવી રહ્યો છે, તેનું પરિણામ પ્રજાનાં માનસપર આજે સ્પષ્ટ રીતે કોંગ્રેસી લોકો માટે નફરતરૂપે આવ્યું છે ગાંધીજીએ દીલ્હીમાં જ્યારે કોંગ્રેસીઓનાં હાથમાં સત્તાના સૂત્રો સોંપાઇ રહ્યા હતા, તે દરમ્યાન જે ભવિષ્યવાણી ઉચ્ચારી હતી, તે આજે પણ કોંગ્રેસના ખલે જનપ્રિય તાના શિખરે ચઢીને જાતભાતને ભૂલી જનારાઓ માટે ‘રૂક જાવ'ની ચેતવણી આપે છે. ગાંધીજીએ એગસ્ટ૧૯૪૭ના દિવસેામાં કહ્યું હતું કે, ‘ આપણી રાજસત્તા બ્રિટીશેની માફક બંદુકને જોરે ટકી નહિ શકે, અનેક પ્રકારના ત્યાગ અને તપવડે કોંગ્રેસે પ્રજાને વિશ્વાસ
ગાંધીજીના ૯ વર્ષ અગાઉ કહેવાયેલા આ શબ્દોને આજે પશુ કોંગ્રેસના પ્રત્યેક અનુયાયીએ દિલમાં કાતરી રાખવા જેવા છે, જો એ શબ્દો ભૂલાયા તે ગાંધીછની ભવિષ્યવાણીને સાચી પડવાને કાલ નજીકમાં છે, એમ તેઓ રખે ભૂલે.
દ્વિભાષી રાજ્યની રચનાના જે મુંબઈના પ્રદેશ માટે નિણૅય લેવાઇ ગયા છે, તે રાજ્ય પુનર્રચના નવેબરની પહેલી તારીખથી દેશમાં પ્રારંભાઇ જશે, તેમાં ૧૭ રાજ્યો એકભાષી થનાર છે. અને ૧૪મુ દ્વિભાષી થનાર છે, જે મુંબઇ રાજ્યના નામથી
સભેાધાશે. તેમાં વિદર્ભ, મરાઠાવાડ, કચ્છ, સૌરાષ્ટ્ર, ગુજરાત, આદિ પ્રદેશ મલીને રાજ્ય બનશે. તેની વસતિ પાંચક્રોડની ગણાય છે. ૨ લાખ ચેારસ ભાઈલને તેના વિસ્તાર થશે. ધારાસભામાં તેના ૪૩૪ સભ્યા ચૂંટાઈને આવશે, જેમાં ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર, તથા કચ્છ પ્રદેશની ૧૫૪ . એકા રહેશે અને મહારાષ્ટ્રને ૨૮૦ ખેડૂકા મલશે, દિલ્હીની લોકસભામાં મુંબઇ રાજ્યની ૬૬ ખેટકા રહેશે, અને રાજસભામાં ૨૭ સભ્યાને ખેઠકા મલરો, હાલ દેશની પુનઃરચનાની જે હવા ફેલાઈ રહી છે, તેમાં જે યાજનાએ અને વ્યવસ્થાની વાતે દેશભરમાં વહેતી મૂકાઇ રહી છે, તેનું પરિણામ તેા ભવિતવ્યતા ઉપર આધાર રાખે છે, છતાં એટલું તે। કહી શકાય કે, જેટલે અંશે ભારતની પ્રજા પરમાથ પરાયણુ, સ્વાત્યાગી, તથા સાદાઈ, સંયમ, અલ્પ જરૂરીયાત, ઇત્યાદિ ગુણેને જીવનમાં ઉતારશે, તથા સાત્ત્વિક ભાવનાને ખીલવશે તેટલે અંશે અભ્યુદ્ય માટે આશા રાખી શકાય. બાકી; કાઇ કાછના ઉદય કરી શકે તેના કરતાં પોતે પોતાની જાતનું ભલું કરવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે, એમ કહેવુ થાય છે. તા॰ ૪-૧૦-૫૬