________________
વાંક માનવજાતિના કે પ્રાણીઓના ?
આ ભૌતિકવાદના જમાનામાં મેાટાનુ દૂરદર્શીપણું દૂર મુકાઈ ગયું છે, એથી જ વિ. ષ્યમાં થવાવાળાં માઠાં પરિણામેા તરફ લક્ષ્ય ન ખેંચાય એ સહજ વાત છે. પરંતુ જ્યારે સાક્ષાત્કાર થશે ત્યારે જ આંખા ઉઘડશે અને Penny wise and pound foolish જેવી સ્થિતિનું ભાન થશે.
આ ભૌતિકવાદના જમાનામાં એવાં પણુ કાર્યાં આજે નિઃસ'કાચ ભાવે કરી લેવાય છે, કે અ'તમાં પશ્ચાતાપના અવસર ઉભા થાય છે. દા. ત. જંગલા ખાલી કરાવવામાં, ઝાડા કપાવવામાં જે માટો ભાગ ભજવ્યેા અને જેથી પ્રજાની સામે નિવેદન મુકીને લાખાના ખર્ચે પણ ફ્રીથી એકડા છુટવા જેવી દશા ઉપ સ્થિત થઈ છે.
એકબાજુ જ્યારે રામરાજ્ય સ્થાપવાની વાતા થાય છે ત્યારે ખીજી માજીએ રામના સાથી અને સહચારીઓના નાશ કરવાની કર્ણવેધક વાતા સંભળાય છે, ત્યારે શુ આવી દશામાં રામરાજ્યની સ્થાપના થઇ શક્શે કે? પરંતુ
આ પરિસ્થિતિ ઉત્પન્ન થવાનું મૂળ કારણ તે એ છે, કે વાંદરાઓ ફલાહારી પ્રાણી છે. એને પેાતાના આહાર જો જગલામાં મળી જતા હાય તે તે માણસેાના ક્ષેત્રોમાં આવી શામાટે અન્ન ભક્ષણ કરે. પર’તુ તેમના જીવનનિર્વાહના કારણરૂપ જંગલેાના સત્યાનાશ કરી નાંખ્યા તેથી તેમને માનવાના અન્નક્ષેત્રમાં આવીને અન્નભક્ષણ કરવાની ફરજ પડી, તેમાં વાંક માનવજાતિને કે વાંદરાના ? પણ કહેવત છે કે, સખલે કે। દોષ નહિ’ એ અનુસાર વાઘે માર્યાં માનવી તેને શું ઇન્સાફ ” જેવી પરિસ્થિતિ ઉભી થઇ છે.
પરંતુ સૃષ્ટિના અટલ મહાનિયમા જે સત્ય અને ન્યાયની ભૂમિકા ઉપર નિર ંતર
શ્રી રુષભદાસ જૈન
પ્રવૃત્તિશીલ છે, તે નિયમ માનવ જાતિને તેની ભયંકર ભૂલનું કટુ ફૂલ આપ્યા વગર કાં રહેવાના છે. જેમ સસલાં પેાતાની આંખ આડા કાન કરીને મનના લાડવા ખાય છે કે મને વાઘ કયાં જોવાના છે, તેવી જ જાતની સસલાવૃત્તિ આપણું રક્ષણ ક્યાં સુધી કરી શકશે. આજે અતિવૃષ્ટિ, અનાવૃષ્ટિ, ધરતીકંપ, અકસ્માત અને તીડાના ઉત્પાત જે ચારે બાજુથી સ ંભળાઇ રહ્યો છે,તે આપણી ભૂલનું જ પરિણામ કેમ ન હોય ! પ્રકૃતિની મહાસત્તા આગળ આપણી ભૂલે ક્યાં સુધી છુપી રહી શકવાની છે. પ્રકૃતિના જે અટલ નિયમેા સૂક્ષ્મથી સૂક્ષ્મ અને સ્થુલથી સ્કુલ પદ્મા તથા કિડીથી કુંજર જેવા પ્રાણીઆથી ભરેલ વિરાટ વિશ્વની સર્વાંગ સુંદર વ્યવસ્થા ચલાવી રહ્યા છે; તે નિયમેાનું ઉદ્ઘઘન કરનાર માનવ પ્રજા પેાતાનું શું રક્ષણ કરી શકશે. આપણે ઘણીવાર અખતરા ખાતર વીએ છીએ. પરતુ સાથે સાથે પ્રકૃતિની મહાઅનધિકાર ચેષ્ટા કરી ક્ષણિક આનદ મેળસત્તા તેનું ભયંકર પ્રતિકૂળ ને તાત્કાલિક ફળ આપી દે છે. દા. ત. આંધ્રમાં અનાજના ક્ષેત્રોમાં દાને ઝેરી ગાળીઆ ખવડાવીને મારી નાખવામાં આવ્યા, તે જ દિવસે તે જ આંધ્ર દેશ ઉપર પ્રકૃતિના જે મહાપ્રકાપ થયે
કાઇથી અજ્ઞાત તેા નથી જ કે જે ભય’કર વાવાઝાડાને લીધે ખેતીના રક્ષણનું ભક્ષણ તે થઇ ગયું પર`તુ સાથે સાથે ખેતીના આધારભૂત અનેક ઢારાની પણ ખુવારી થઇ ગઈ અને “વિછીનું ઝેર ઉતારતાં સાપ કરડયાં ” જેવી
પરિસ્થિતિ ખડી થઈ.
એટલે કે આપણે ક્ષણિક સ્વાની ખાતર દુરંદેશીપણું વાપર્યા સિવાય કેટલાંક કાર્યો કરી લઇએ છીએ તેથી આપણને મહાન વિકટ પરિસ્થિતિના પાણા [મહેમાન] ખનવું પડે
