________________
આજની કન્યા:
શ્રી ગાંધીજી આજની કન્યાઓ વિષે લખી ગયા છે કે, “ આજના જમાનાની માળાને પેાતાની પાછળ અનેક ભમરાઓ ભમે એ ગમે છે. જોખમી વાટે ચાલવાનું તે પસંદ કરનારી છે. તે કપડાં પહેરે છે તે ટાઢ, તાપ ને વરસાદથી શરીરનું રક્ષણ કરવા સારૂ નહિ પણ લેાકાનુ ધ્યાન પેાતાની તરફ આકર્ષવાની દૃષ્ટિએ પહેરે છે. રંગો, પાઉડરા વિગેરે લગાડીને અને ખીજાથી નાખી ભાત પાડીને કુદરત ઉપર તે સુધારા કરે છે. ”
આ અભિપ્રાયદ્વારા મહાત્માજીએ વસ્તુ સ્થિતિનું ચાગ્ય દિગદર્શન કરાવ્યું છે; પણુ એ વસ્તુસ્થિતિનુ મૂળ પાશ્ચાત્ય વિજેતાઓની સંસ્કૃતિક પરિવર્તનની નીતિ સાથે સંકળાએવુ છે, તે એ સાથે ન વીસરાવું જોઇએ.
સ્ત્રી માત્રના આત્મા પવિત્ર અને પૂજ્ય હાય છે. એના ઉપર જ શુદ્ધ સ ́સ્કાર અને માતું સિ'ચન કર્યું હોય તે। શ્રી દેવી અને છે. તેને અશુદ્ધિના માહક માર્ગે વાળી હાય તા તે સ્વૈરિણી અને છે પણ તે માટે શ્રી જવાબદાર ન ગણાય. તેને માટે તે એ અશુદ્ધિના ઘડનારાઓ અને તેને ઉત્તેજનારા ઢોષપાત્ર લેખાવા જોઇએ.
-શ્રી મફતલાલ સઘવી
સ્ત્રી અને પુરૂષ એ પ્રકૃતિનાં એવાં લેહચુંબકી અડધિયાં છે કે તેમને જ્યાં સુધી પતિભાવે જોડવામાં ન આવે ત્યાં સુધી તેમને ભગિની, પુત્રી કે માતૃ સંબંધ સિવાય, વડીલ વગની ગેરહાજરીમાં ચાલુ સહવાસ કે સ્પ તે શું પણ સાધમાં પણુ આવવા દેવાં એ તેમને પર્વતના શિખર પરથી ગબડાવી દેવા ખરાખર છે. ને ગબડતાં–ગખડતાં તેા કાઈક વિરલ આત્મા જ ખચી શકે.
પુરૂષનું આકષ ણુ સ્ત્રી અને તેનુ સૌન્દ્રય છે. વસ્ત્ર, અલંકાર, ટાપટીપ કે હાવભાવ તે તેમાં નહિ જેવા જ ભાગ ભજવે છે. કેટલીક વખત તા સાદાઇ અને અતડાશ ઉલટાં વધારે આકષ ક થઈ પડે છે. સ્ત્રીએ સાદાં વસ્રા પહેરતી મનીને પરપુરૂષની સજોડમાં જો પવિત્રતા સાચવી જ શક્તિ હૈાત તા આદિ યુગના ઋષિવાને મને જાતિની મર્યાદા ન જ માંધવી પડત ને વસ્ત્રાલંકાર જ જો આકષ ણુ હાત તે મૂંડાયલ સાધ્વી સરસ્વતી પર મેાહનાર અવતિપતિ ને માટી ને જીણુતામાં દટાયેલી આડણ જસમા પર માહનાર ગુર્જરેશ્વર સિદ્ધરાજે તેમનામાં ક્યું કામણુ નિહાળ્યું હતું?
કન્યાએ પુરૂષાના શિકારમાંથી ખચવાને રસિકતાને તિલાંજલિ આપવી એ કરતાં પુરૂષ શિકારીના સંસગČને તિલાંજલિ આપી, પેાતાની અને આવનાર પતિની વૃત્તિને સતાષવા ને સ્ત્રી–ત્વ વિકસાવવા રસિકતાને ખીલવવી એ શુ ખાટુ ? રસિકતા વિનાના સંસારતા પ્રજાના નેવુ ટકા વને ઝેરથી ચે વધારે કડવા લાગશે.
લેડ મેકોલેએ હિંદના કેળવણી તન્ત્રની ગૂંથણી કરતાં એ તે ધારી જ મૂકેલું', કે આ કેળવણી વિકાસ પામીને અમુક ભૂમિકાએ પહેાંચતાં જ તે સ્ત્રીઓને પણ પેાતાનામાં ભેળવી દેવાની ભાવના જન્માવશે. ને એ ભાવના આય સ્ત્રીત્વના પાશ્ચાત્ય રંગી પરિવર્તન સાથે આ સાંસ્કૃતિના મૂળભૂત તેજને અને પિવવ્રતાને હઠાવવામાં પણ મહત્વના ભાગ ભુજ
વસ્ત્રા જો ટાઢ, તડકાથી બચવાને માટે જ પહેરવામાં આવતાં હાય તેા તે પહેરવાની જ “વશે, એ ન સમજી શકે એટલા તે અબુદ્ધિ-જરૂર નથી. વસ્ત્ર વગર દેવાઈ જતા પશુની જેમ માન નહેાતા. માનવીનું પણ ટાઢ, તડકાથી તેા રક્ષણ થશે.
