________________
છે શોથા
હરિજને અને મંદિર પ્રવેશ શાસ્ત્ર વિરુદ્ધ થઈને જાય તેમાં પાપ છે, તેવા મંદિરમાં [મુંબઈ સમાચાર-આચાર્ય જયેન્દ્ર દુકાળ ] તેઓનો પ્રવેશ નહી થવાથી જેટલે અંશે ધર્મની
હરિજનાને મંદિરપ્રવેશ નહી કરવા દેવાથી પ્રણાલિકા અને વિધિ જળવાયાં અને તેટલે અંશે. તેમને કેટલા ફાયદા થયા? અને તે કયા પ્રકારના?” ધર્મનું સંરક્ષણ થયું અને તે સંરક્ષણ કરવા દેનાર, હરિજનોને તેમના મંદિરમાં તે પ્રવેશ છેજ જેમાં અને કરનાર બન્ને પુણ્યભાગી થયા. બનારસના શાસ્ત્રાધારે તેમનો પ્રવેશ સંમત નથી અને તેઓ સ્મશાન ઘાટના (ડોમ) અંત્યજ ભાઈની વાત જાણીતી વામાં પાપ નથી. હિંસા નથી; આવું વચન તે હિંસક શાસનમાં જેવું મળી આવશે તેવું બીજી કોઈ ધરવચન છે. દયાળુ હદયની આ વાણી નથી. આ તે તીના પડમાં પણ નહિ મળે. સર્વજ્ઞ પરમાત્માનું શાસન છે. તેની વિશાળ દષ્ટિ છે. પરમાત્માને એ જ ઉપદેશ છે કે, એકેન્દ્રિયથી લઈ કે કોઈ પણ જીવ–આત્મા આપણું બુરૂ કરે, આપ- પંચેન્દ્રિય સુધીના તમામ આત્માનું રક્ષણ કરો, ભલે ણને સતાવે તોપણ તેનું રક્ષણ કરે. પછી ચાહે પછી આપણે બધાનું રક્ષણ ન કરી શકીએ પણ તે તે જાનવર હોય કે મનુષ્ય હોય!
આપણું અંતરમાં તે તમામ પ્રાણીગણની રક્ષાની જ જે શાસનમાં આટલી બધી ઉગ્રતા, લોકકલ્યા- ભાવના હેવી જોઈએ. તે પણ સ્વાર્થથી નહિ; કેવળ ણની ભાવના, સફલ્મમાં સૂમ પ્રાણીની પણ રક્ષાનો પરમાર્થ વૃત્તિથી કરાયેલું રક્ષણ, પળાયેલી દયા-તે જ ઉપદેશ, બુરું કરનારની અને બુરું ચિંતવનારની પણ અહિંસા અને તે જ પરોપકારવૃત્તિ કહેવાય. રક્ષા, તેનું પણ ભલું થાઓ એ જ એક ભાવના સ્વાર્થવૃત્તિથી દયા કોણ નથી પાળતું. કસાઈ" જેમાં સમાયેલી છે.
પણ પિતાના બાળ-બચ્ચાનું રક્ષણ કરે છે. સૌ ચાહે ગમે તે દેશનો હોય, ગમે તે વેશ હોય, પોતપોતાના કુટુંબનું રક્ષણ કરે છે. પણ વાસ્તવિક ગમે તે નિ હોય, ગમે ત્યાં રહેતો હોય. અજ્ઞાનમાં રીતે તે દયા ન કહેવાય, તે કહેવાય સ્વાર્થવૃત્તિ. અજ્ઞાન, અપરાધીમાં અપરાધી પ્રાણીનું પણ રક્ષણ સ્વાર્થવૃત્તિથી દેશનું, ગામનું કે ઘરનું રક્ષણ રો. એજ એક ઉપદેશ પરમાત્માનો હતો, અને છે, કરીએ તો તે દયા કે અહિંસા નહિ પણ અહિંસા, દયા'. ગત સમક્ષ તેમણે “મિરી રે રમe” કે પરોપકાર તે તેજ કહેવાય છે, જેમાં પરમાર્થવૃત્તિ એ સત્રને લલકાર્યું અને જગતને ઉત્તમોત્તમ માર્ગ સમાયેલી હોય. નિઃસ્વાર્થવૃત્તિ અને શુદ્ધબુદ્ધિની. દર્શાવ્યો. જૈનાચાર્યોએ પણ બૃહ@ાંતિસ્તોત્રમાં ઉચાર્યું અહિંસા એ જ અહિંસા છે અને એમજ ધર્મ છે કે, બનાવામાં શાંતિ ર્મવતુ તમામ દેશવાસીઓ સમાએલો છે અને મહાન ફળદાયક છે. ત્રણેય કાળમાં શાંતિ અનુભવે.
જેનો એક સરખેજ ઉપદેશ છે. એમ નહિ કે, ઘડીમાં રાયે વિશ્વનું કલ્યાણ થાઓ. સૌ કોઈ પર આમ ને ઘડીમાં તેમ. જૈનશાસનના સિદ્ધાંતો ત્રણેય તિ-પરોપકારમાં રક્ત રહો. સધળાય જીવોનાધળા કાળમાં અબાધ્ય છે જેમાં જરાય વિસંવાદિતા નથી. છે નાશ પામો અને સર્વત્ર સૌ સુખી થાઓ.” માટે જ તે આરાધ્ય છે, યથાર્થ છે, અને તેની જ
આવી ઉચ્ચ ભાવના જે શાસનમાં સમાયેલી છે આજ્ઞાપાલનમાં આત્મકલ્યાણ રહેલું છે. તે શાસનની અજોડતા અને તેની કેટલી વિશાળદષ્ટિ શ્રી જૈનશાસનની અડતા, તેની વિશાળતા સો.
છે તે સહેજે આ પરથી જણાઈ આવશે. કોઈ સમજી આત્મકલ્યાણના પૂનિત પંથે વિચરે * હિંસા અને અહિંસાનું સંપૂર્ણ સ્વ૫ જેન- અને સત્યસ્વરૂપ સમજે એજ એક અભિલાષા.
