________________
ખાસ જાણવા લાયક વસ્તુઓ
૫૫૩
સમજાવવા પ્રયત્ન કરે. તેમને ખોટું લાગે એ રીતે વર્તવું નહીં, કેમકે તેમને આપણું ઉપર અવર્ણનીય ઉપકાર છે. - માતાએ નવ માસ સુધી ઉદરમાં રાખી, ભાર વહન કરી, અનેક વેદનાઓ આપણે માટે સહન કરી છે વિષ્ટામૂત્રાદિ મલિન તોથી આપણે વ્યાધિ ભેગવતા હોઈએ તે વખતે ક્ષુધા, તૃષા, વેઠી અનેક ઉપચારે કરી, આપણું શુદ્ધ બુદ્ધિથી પાલન કરે છે. આ સિવાય પક્ષ રીતે પણ તેમના ઉપકારને ઝરે નિરંતર વહ્યા કરે છે. ખરેખર, માતપિતા તે જગતમાં કલ્પવૃક્ષ સમાન છે.
અંતિમ તીર્થકર મહાવીરસ્વામી ત્રિશલાદેવીના ઉદરમાં આવ્યા પછી માતા દુઃખી થશે, એમ ધારી કિંચિત વખત અચલાયમાન રહ્યા તેટલામાં તો માતાએ અનેક કલ્પાંત કર્યા, મૂચ્છ ખાઈ ધરતી ઉપર ઢળી પડ્યાં. તે જ વખતે ભગવંતે અભિગ્રહ કર્યો કે માતા-પિતા સ્વર્ગ ગયા પછી જ દીક્ષા ગ્રહણ કરવી. અહા ! પુત્રની પૂજનીય બુદ્ધિ તરફ દષ્ટિ * કરે ! રામ અને લક્ષ્મણ તેમજ પાંડેએ માતાપિતાની જે * સેવા કરી છે, તેનું વર્ણન સહસ્ત્ર જિલ્લાથી કરવું મુશ્કેલ
છે. તેમના કરેલા ઉપકારને બદલે આપણે વાળી શકવાના
નથી તે પણ નિરંતર તેમને ધર્મ-રસ્તે જોડવા પ્રયત્ન કરી - ભક્તિ કરવી જોઈએ.
સાહેબકે દરબારમેં, સાચે કો સરપાવ; જૂઠ તમાચા ખાયગા, ક્યારેક ક્યા રાવ,