________________
તંત્રીની નોંધ
૪૯૭
સ્થાને વિગેરેમાં ઉઘાડી ભૂલો કરવા ઉપરાંત જૈન સાધુઓ ગમે તે કારમાં ચિતરી શકાય. લાલા લજપતરાયને કામણ-મણ કરતા હતા એવું બતાવવા એક શીલાને પંજાબની ધારાસભામાં દાખલ થવાને વિચાર થતાં જૈન પ્રસંગ શોધે છે-ક છે. આ આખી વાત તદ્દન કેમે તેમણે જૈનધર્મ વિરૂદ્ધ લખેલા લેખે માટે વિરોધ બનાવટી હોય એમ એની વસ્તુ વાંચતાં તુરતજ લાગે તેવું જાહેર કર્યો હતો, અને તે પુસ્તકની પુનરાવૃત્તિમાં તે છે. કુમારપાળ મેવાડના રાજાની દીકરીને પરણ્યા એ વાત વિરોધી લખાણો સુધારી લેવા તેમણે વચન આપ્યું હતું. ઇતિહાસથી સાબીત થઈ નથી અને અસલ રાસમાળામાં રે મુનશી માટે જૈન કોન્ફરન્સે વિરોધ જાહેર કર્યો છે, ફાર્બસ સાહેબે માત્ર ઝમેર શબ્દ લખે તે પર ફુલગુંથણ અને મી. મુનશી જે તેઓ એતિહાસિક પાત્રને બેટી કરી એકાદ પૃષ્ઠની વાર્તા તેના ગુજરાતી ભાષાંતરકારે વગર રીતે ચિતર્યો છે તેમ સાબીત કરી ન આપે, તે પછી આધારે દાખલ કરી દીધી; તેના પર આ ચાળીશ પૃષ્ટની પુનરાવૃત્તિમાં તે સુધારી લેવા જેટલી સરલતા કેમ ન દાખવે વાર્તા કોઈ કલ્પનારૂઢ મગજે ગોઠવી દીધી છે. ઐતિહાસિક તે અમે સમજી શકતા નથી. જેનબંધુઓએ પોતાને વિરોધ પાત્રાલેખનમાં આવી ગડબડ કરવાનો કેઈ લેખકને હકક તે પુસ્તક પ્રગટ થયાં તે વખતે જ જાહેર કરેલ છે, અને નથી અને એ રીતે કેમ કોમ વચ્ચે વૈમનસ્ય વધે છે. રા. મુન્શી ધારાસભામાં ચુંટાય કે ન ચુંટાય, પણ સત્ય આ સંબંધમાં એ માસિકના અધિપતિને રૂબરૂમાં મળતાં હકીકતને સ્વીકાર કરવામાં અથવા તેમના તરફથી સ્પષ્ટ તેમણે જૈનમ તરફને લંબાણ ખુલાસો બીજા મહિના ખુલાસો પ્રગટ કરવામાં કેમ ઢીલ કરતા હશે તે વિચારવા (માઘ) ના અંકમાં પ્રગટ કર્યો છે અને એમને ઈરાદે જેવું છે. જૈન કોન્ફરન્સે પ્રગટ કરેલા વિરોધ ચાગ્ય અવસરે જૈન કેમની લાગણી દુઃખવવાને હતો નહિ એમ મુક્ત છે. રા. મુનશી પાસેથી યોગ્ય ખુલાસે લેવાની, નહિ તે કંઠે જાહેર કરી જૈન ધર્મના અનુયાયીની લાગણીને યોગ્ય તેમના તે પુસ્તક સામે સ્પષ્ટ વિરોધ જાહેર કસ્તાની માન આપ્યું છે. એમણે જે મીઠાશ અને પ્રેમથી જૈન અમે ભલામણ કરીએ છીએ. કેમના આગેવાનોની વાત સાંભળી અને ખુલાસે આ અને પ્રકટ કર્યો તેમાં બંને પક્ષકારનાં દીલને શાંતિ થઈ ૩-કરછ પ્રકરણ, (૨) દિગબરી ભાઈ: છે અને કેમ વચ્ચે થતી વિના કારણુની અથડામણ અટકી
એની મનોદશા. છે, શેઠ પરશોતમ વિશરામ માવજીએ બતાવેલી વિશાળતા અમે ગત વૈશાખના અંકમાં આ સંબંધે (૧) માટે તેમને અભિનંદન ઘટે છે અને આ કાર્યને સંતેષ
“શું કહેતાંબરીઓએ દિગંબર ભાઈઓને માર્યા?” એ કારક ફડચે લાવવા માટે કાર્ય કરનારને માન ઘટે છે. આ દાખલાનું અનુકરણ સર્વત્ર થાય તે એકંદરે કચવાટના
પ્રશ્ન પર ઉહાપોહ કરીને તેનો જવાબ ના છે એમ બતાવી પ્રસંગે દૂર થતા જાય અને ધર્મ ધર્મ વચ્ચેનું વૈમનસ્ય આપ્યું હતું પણ તે સંબંધી હવે દિગંબરભાઈઓને અટકે. આ સ્થિતિ એકંદરે ઇચ્છવાગ છે અને બને “બમ્બઈ દિગમ્બર જૈન પ્રાતિક સભાકા સાપ્તાહિક
પત્ર જન મિત્ર તા. ૧૪-૭-૧૭ ના મુખ પૃષ્ઠ (૨) મી. મુનશી અને જેન–મુંબઈની ધારાસભામાં ઉપર જણાવે છે કે, ગ્રેજ્યુએટસ તરફથી ચુંટાયેલ સભાસદે રાજીનામું આપ- “ યહ માલમ હુઆ હૈ કિ-રિષભદેવજીમે' હત્યાવાથી મી. મુનશીએ તે જગ્યા માટે ઉમેદવારી કરી છે કાંડ કે સમય શ્વેતામ્બર લેગ નિગ્ન પ્રકાર છે – અને જૈનબંધુઓને તે બાબતમાં મત આપવાની તેમણે માગણી કરી છે. મી. મુનશી ગુજરાતના એક શ્રેષ્ઠ લેખક
આમ કહી ૨૫ જણના નામ આપે છે તેમાં અને નવલકથાકાર છે. પાટણની પ્રભુતા, ગુજરાતનો નાથ, અમુક અમુક નિશાની કરી કહે છે કે, રાજાધિરાજ વિગેરે તેમની વાર્તાઓ ગુજરાતમાં સુપ્રસિદ્ધ ૩ મહાશય રિષભદેવજી કમેટી કે મેમ્બર હૈ. છે. ગમે તે કારણે આ પુસ્તકમાં આવતા જૈન એતિહાસિક તથા ૫ મહાશય ઉદયપુરાદિ કે વેતાંબર જૈન લેગ પાત્રોને તદ્દન જુદા આકારમાં હલકી રીતે ચિતરવાનો
હૈ. પરતુ (અન્ય) સબ ૧૭ મહાશય રાજયકતેમણે પ્રયાસ કર્યો છે. રા. મુનશી જેવા વિદ્વાન માણસને
ર્મચારી હી હૈ એસા ભી માલૂમ હુઆ હૈ. ઈસ ઐતિહાસિક પાત્ર સાથે આવી રીતની રમત રમવાનું શું
- કારણ હશે તેની અમને ખબર પડતી નથી. ઇતિહાસપ્રસિદ્ધ પરસે સ્પષ્ટ જાના જાસકતા હૈ કિ ઇન સબ પાત્રે તે વાર્તામાં કલ્પાયેલ પા નથી હોતા, કે જેઓને તાંબરી રાજ્યકર્મચારિયાને હી રીષભદેવમું
