________________
મી. વીરચંદ રાધવજી ગાંધી ધાની થઈ. નવા મહારાજા માનસિંગજીના ગાદીએ દુર બદ્રિદાસે શ્રાવક કેમ તરફથી મજકુર કારખાના આવવા પછી મુંડકાનો નિકાલ કરવા શ્રાવકોએ વાળા ઉપર ફરિયાદી માંડી તેમાં શ્રાવક કેમ હારી અરજી કરી તેમાં મીવીરચંદે આગેવાની ભ- અને તેથી ધર્મની લાગણી દુખાવાને બનાવ હોવાથી રેલો ભાગ લઈ ગવરનર લાડ રેને મળીને જૈન કે મને બહુ માઠું લાગ્યું. તેથી મુંબઈની જૈન કર્નલ વોટસન, જે કાઠીઆવાડના પોલિટિકલ એજન્ટ એસોસિએશન ઓફ ઇન્ડિયાએ એકમતે ઠરાવ કરી હતા તેમને મળીને લાંબી મુદત તેની સાથે રહીને, મી. વીરચંદને મજકુર કેસની અપીલમાં મદદ કરપુરાવા વગેરે રજુ કરીને મુંડકાનું સમાધાન કરાવ્યું વાને કલકતે મોકલ્યા. મજકુર કામમાં દસ્તાવેજ કે શ્રાવક લોકે વર્ષના રૂ. ૧૫૦૦૦ દરબારને, ૪૦ વગેરે આગળથી દાખલ નહીં કરેલા હોવાથી એ કામ વર્ષ સુધી આપે, તેથી જાત્રાળુઓ વધુ સંખ્યા- એટલું બધું વિકટ ભરેલું હતું કે ઈ પણ સારે માં જવા લાગ્યા. આ કામને પાર ઉતારવામાં મી. બારિસ્ટર કજીએ હાથમાં લેવાની ના પાડતા હતા ? વીરચંદે બીજાઓ સંગે ઘણી જ મહેનત લીધી હતી. પણું કલકત્તામાં એ કેસ લઢવા સારૂ મી. વીરચંદે ત્યાર બાદ ૧૮૮૬ ના ડીસેમ્બર માસમાં લોર્ડ રેને મહિના રહી બંગાલી ભાષાનો અભ્યાસ કરીને ડોકયુમેંટો શત્રુંજયના ડુંગર ઉપર એક માનપત્ર આપ્યું હતું, વગેરેના તરજુમામાં ફેરફાર બતાવી હાઇકોર્ટમાં નવા તતે માનપત્ર પણ મી. વીરચંદે વાંચી સંભળાવ્યું હતું. રજુમા કરાવીને ભાવાર્થે ફેરવી નાંખ્યા, અને ન સન ૧૮૮૫ માં મેસરસ લીટલ, સ્મીથ ક્રેઅર
પ્રય છે. તે
પુરાવા
પુરા અપીલમાં આપી શકાય નહીં માટે તવારીખ અને નીકલસન સરકારી સોલિસિટરની પેઢીમાં વગેરેના નવા સંબંધ રજુ કરી નીચલી કોર્ટની ભૂલ આરટિકલ્ડ કલાર્ક તરીકે એઓ જોડાયા. અને તે બતાવીને જુનાં પુસ્તકે બતાવી, ત્રાંબા પત્રો તથા શીલા વખતે જેના કેટલાએક આગેવાન શેઠીઆઓએ તેના ફોટોગ્રાફે રજુ કરી કેસ ફતેહમંદ કરી પિસા ધીરીને એમને સારી મદદ કરી હતી.
મજકુર ડુંગર જિન લેકે છે, અને ત્યાં બીજા કોઈ
દાખલ થવા પામે નહીં, એવું હુકમનામું મેળવ્યું ! ત્યારબાદ ઉજનની પાસે મગસીજી પારસનાથના
બાદ પોતાનો સેલિસિટરને અભ્યાસ પાછો મંદિર બાબત શ્વેતાંબરી અને દીગંબરીઓ વચ્ચે
શરૂ કર્યો. એટલામાં અમેરિકામાં ચીકાગોમાં દુનીલગભગ ૧૫ વર્ષથી જે કછ ચાલતો હતો, અને
આના ધર્મ સમાજ તરફથી જનીઓના આચાર્ય શ્રીએક બીજાની હાર જીત થયા કરતી હતી, તે કેસમાં
મદ વિજયાનંદ સૂરીશ્વરજી (આત્મારામજ)ને આર્મમી. વીરચંદ વેતાબરી શ્રાવકો તરફથી મગસીજી
ત્રણ આવ્યું. તેઓ નહીં જઈ શકે એમ હોવાથી ૩-૪ વખત ગયા, અને કોર્ટમાં છેવટ સુધી લઢીને
પોતાના તથા જૈન ધર્મના પ્રતિનિધી તરીકે મી. મંદિર શ્વેતાંબરીઓને કબજે અપાવ્યું.
વિરચંદને મેકલવાનું નક્કી કરવા સારૂં મુંબઈમાં જૈન બાદ સોલિસિટરની પરીક્ષા આવી, પણ ધર્મોના નેને એક સંધ સન ૧૮૯૩ ના જુન માસમાં કામમાં રોકાયેલા રહેવાશી પરિક્ષામાં પાસ થયા મળ્યા, અને સર્વાનુમતે ઠરાવ કરી એમને પ્રતિનિધિ નહીં વળી સન ૧૮૮૦ માં મી. વીરચંદના પીતા તરીકે ચુંટી કાઢી એમની મદદ સારૂ એક માણસ સ્વર્ગવાસી થયા તેમણે મરતાં પહેલાં કહ્યું હતું કે આપ્યું, અને સ્ટીમર “આસામ મારફતે આગમારી પાછળ રડવું નહીં, ભયે ઉતારવો નહીં. સ્મઃ આ માસમાં એ મુંબઈથી રવાને થયા. શાનમાં અણગળ પાણીએ નાહવું નહીં, મરણ ખરચ ટીમર પર રસોઈના ખાસ બંદેબસ્ત સાર વધારે કરે નહીં; અને મરણ પછી તેમ જ કરવામાં આવ્યું. નૂર આપી જુદોજ લોઢાના ચુરહાને બંદેબસ્ત રખા
સન ૧૮૯૧ માં સમેતશિખરના પવિત્ર ડુંગરો વ્યો હતો. અમેરિકા પહોંચી ધમ સમાજમાં જેને ઉપર બેડમ નામના અંગ્રેજે એક ચરબીનું કારખાનું ધર્મોનાં ત વિશે ભાષણ આપ્યું. જન ધર્મના કાઢવું! તે દૂર કરાવવાને કલકત્તાના બાબુ રાયબહા- પ્રતિનિધી તરીક મી. વીરચંદને એટલું બધું માન
