________________
વિચારશક્તિનું મહત્ત્વ
૫૧ વિમાને ઝડપી મુસાફરી કરવા લાગ્યા તથા સ્પતનિકે અને બાલચંદ્રો નિમિષમાત્રમાં સેંકડે માઈલનું અંતર કાપવા લાગ્યા એ પણ વિચારથી જ થયું. તેમજ નિબંધ, વાર્તા અને વિવેચને, ગીત, ગરબા અને કાવ્યો, નૃત્ય, નાટકો અને ફીમે તથા વિવિધ પ્રકારના વદે અને સિદ્ધાન્ત એ પણ વિચારની જ પરિણતિઓ છે.
અમારાં જીવનમાં અમે વિચારને ચમત્કાર અનેક વાર નિહાળ્યો છે. તેમાંના એક બે દુષ્ટતે અહીં રજૂ કરવા ઈચ્છીએ છીએ. સને ૧૯૨૬ થી ૧૯૩૦ સુધી અમે અમદાવાદના શેઠ ચીમનલાલ નગીનદાસ વિદ્યાલયમાં મુખ્ય અધ્યાપક હતા, ત્યારે ગુજરાતી, ચિત્રકામ અને ધાર્મિક વિષયોનું શિક્ષણ આપતા હતા. તે વખતે એક વાર પ્રાથમિક ધોરણના વિદ્યાર્થીઓને પ્રશ્ન પૂછળ્યો કે “અભયકુમારની વાત કોણ જાણે છે?' ઉત્તરમાં એક પણ હાથ ઊંચે થયો નહિ. ફરી અમે પ્રશ્ન કર્યો કે “ધન્નાશાલિભદ્રની વાત કેણ જાણે છે?” પરંતુ તેને ઉત્તર પણ એજ મળ્યો. તે વખતે અમારા મનમાં એક વિચાર સ્ફર્યો કે જે આ વિદ્યાર્થીઓને સરળ ભાષામાં આપણી કથા-વાર્તાઓ આપીએ તે જરૂર તેઓ રસપૂર્વક વાંચે અને આપણે મહામૂલો વારસે સચવાઈ રહે. એ વખતે અમે એક પણ પુસ્તક લખ્યું ન હતું, છાપખાનું જોયું ન હતું કે પ્રકાશનને વિધિ જાણતા ન હતા. પરંતુ વિચારની બલિહારી છે. તેણે અમારી પાસે શ્રી શીખદેવ નામનું પુસ્તક લખાવ્યું, તે છપાયું અને પ્રસિદ્ધ પણ થયું. તેમાંથી બીજા ઓગણીસ
