Jain Dharm Prakash 1980 Pustak 096 Ank 09

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

સતી મૃગાવતી
હિન્દી મુળ લેખક : શ્રી મધુકર મુનિ ગુજરાતી અનુવાદક: હિમાંશુ રમણીકલાલ મહેતા-ભાવનગર. મૃગાવતિ એક અત્યંત સુંદર સ્ત્રી હતી. શારીરિક સૌદર્યની સાથે સાથે તેનામાં અનેક વિશિષ્ઠ ગુણ હતા. ધીરતા, વીરતા, તેજસ્વિતા વગેરે મહારાજ ચેટકની તે પુત્રી હતી, અને કૌશામ્બી નરેશ શતાનીકની રાણી.
મહારાજ શતાનીક ઘણાં શાંત અને કલાપ્રેમી રાજા હતા. એક વખત મહારાજે સુંદર ચિત્રશાળા બનાવવાને નિશ્ચય કર્યો. એક પ્રખ્યાત ચિત્રકારને બોલાવીને રાજાએ પિતાની ઈચ્છા વ્યકત કરી અને તેને માટેની બધી જ સાધન-સામગ્રી દેવાનું વચન. દીધું. ચિત્રકાર પિતાની કલાને ચમત્કાર દેખાડવા માટે કામમાં લાગી ગયો. એક દિવસ તે ચિત્ર બનાવી રહ્યો હતો, ત્યારે મહેલની અટારી ઉપર રાણી મૃગાવતી ઊભી હતી ચિત્રકારને તેને અંગુઠો દેખા ચિત્રકારે માત્ર અંગુઠા પરથી રાણી મૃગાવતીનું સુંદર ચિત્ર તૈયાર કરી નાખ્યું પરંતુ તેની પીંછીથી રાણીની જાંધ પર એક ટપકુ પડી ગયું ચિત્રકારે આ જોયું તેણે તે ટપકું ભુંસી નાખ્યું પરંતુ બીજીવાર પાછું ત્યાં જ ટપકુ પડ્યું. બે ત્રણવાર આવું બન્યું ચિત્રકાર સમજી ગયા કે રાણીની જાંધ પર તલ હૈ
સંધ્યાના સમયે રાજા પિતે ચિત્રશાળા જેવા અ, વ્યા સુ દર રંગબેરંગી ચિત્ર જોઈ રાજા આનંદ પામ્યો ચિ જોતાં જોતાં તેની નજર મંગાવતિના ચિત્ર પર પડી એક ક્ષણ તે તેને લાગ્યું કે આ મૃગાવતિ જ ઊભી છે, બીજી ક્ષણે તે સમજી ગયો કે આ તે મૃગાવતિનું ચિત્ર છે. રાજા ધ્યાનથી ચિત્ર જેવા લાગે અચાનક જાધના તલ પર તેની નજર ગઈ અને તેની બધી જ પ્રસન્નતા ગાયબ થઇ ગઈ રાજા ક્રોધથી પ્રજી ઊઠયે ગમે તેમ પણ મૃગાવતિની સાથે આ ચિત્રકારને અનુચિત સંબંધ છે. નહિ તે મારી રાણીના જાંધ પર તલ છે તે બીજુ કેણ જાણી શકે ? બસ, આ શંકાથી રાજા એ ચિત્રકારને ફાંસીએ ચડાવી દેવાને હુકમ કર્યો.
મંત્રી ચિત્રકારની કલાથી પરિચિત હતા. તેણે કહ્યું. મહારાજ રાણીનું ચિત્ર દેરીને ચિત્રકારે એક અપરાધ જરૂર કર્યો છે, પરંતુ આપના મનમાં જે શંકા છે તે બેટી છે. મહારાણી મૃગાવતિ એક મહાસતી છે, અને ચિત્રકાર પણ બીચારે નિર્દોષ અને સજજન વ્યક્તિ છે.
રાજા એ કોધમાં કહ્યું - નહિ તે ઘણે દુષ્ટ છે તેણે મારા અતઃપુરને કલંકિત કર્યું છે. નહિ તે તે રાણી મૃગાવતિની જાંઘ પર તલ છે કેવી રીતે જાણી શકે ?
F-(૬)