________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સ
શ્રી પ્રશ્નોત્તરસા
શતક-સા
3 : (૨૯) : બ અનુ. આચાર્ય શ્રી વિજયમહેન્દ્રસૂરીધરજ મહારાજ
પ્ર૦—(૧૧૮) સાધુ અને શ્રાવકે કેટલાની સાક્ષીએ પચ્ચખાણુ કરવું ?
—આત્મસાક્ષીએ, દેવસાક્ષીએ અને ગુરુસાક્ષીએ પચ્ચખાણ કરવું. પ્રથમ આત્મસાક્ષીએ, પછી દેવસાક્ષીએ, પછી ગુરુસાક્ષીએ કરવુ તેમ યોગશાસ્ત્રના ત્રીન્ન પ્રકાશમાં કહ્યું છે‘તતો. ગુ "મસ્થળે પ્રતિત્તિપુરસનું વિશ્વીત વિશુદ્ધા
त्मा प्रत्याख्यानप्रकाशनम् ' ભાવા -ત્યારપછી મિલ ચિત્તવાળા વંદનપૂર્વક ગુરુ પાસે પચ્ચખાણ કરે ! ૧૧૮ ॥
પ્ર—(૧૧૯) છદ્મસ્થ સાધુએ પડિલેહણ છે પરંતુ કેવલીયા પડિલેહ કરે કે નહિ ?
ઉ—તે વસ્ત્રાદિ વસ`સક્ત જણાય તે ધ્રુવલીયે। પ્રતિલેખના કરે છે, તે સિવાય નહિ. છદ્મસ્થને તે વજ્રપાત્રા ૬ વસંસત હોય કે ન હેય પરંતુ પ્રતિલેખના અવસ્ય બે વાર કરવી જોઈએ. એધનિયુક્તિમાં શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામી કહે છે કેपाणीहि संसत्ता पडिलेहा हुंति कैवलीणं तु ॥ संसत्तमसंसत्ता छउसत्याण तु पडिलेहा ॥ १ ॥ ભાવા–વને વાત લાગેલ હાય તે કૈવલી પડિલેહણુ કરે છે અને છદ્મસ્થને તે વાત લાગેલ હોય કે ન હોયતે। પશુ- પડિલેહણા કર જ જોઇએ ! ૧૧૯
1
ઉ—આ જિનાજ્ઞાવિરુદ્ધ જ જાય છે, કાષ્ટ પણ સૂત્રમાં આ વિધિ કહેલ નથી. વલી શાસ્ત્રમાં જ્યાં મુખવસ્ત્રિકા ો અધિકાર છે ત્યાં કાઇ પણ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
तणं सा मियादेवी तं कट्ठसगढिये अणुકરવટું માળી લેજેય મૂમિવર તેળેત્ર વાળા उबागच्छत्तो चपुडेण वत्थेणं मुहं बंधमाणी, भगवं गोयमा एवं वयासी तुम्भेविण भंते मुहपोत्तियाए मुद्दे बंधह, तरणं से भगवं गोयमा मियादेवीए एवं वृत्ते ममाणे मुहपोत्तियाए मुद्दे बंधइत्ति' ભાવાર્થ-ત્યારપછી મૃગાવતીદેવી તે કાષ્ઠની સગડીને ખેંચતી જ્યાં ભોંયરું છે. ત્યાં આવે છે, આવીનેં ચારપડા મુખ વરૂવડે બાંધતી ભગવાન ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-હે ભગવંત, તમે પણ મુહપત્તિવડે સુખ
બાંધે, ત્યારપછી ભગવાન્ ગૌતમસ્વામી મુહપત્તિવ્ડ મુખ બાંધે છે. આ પાઠથી હંમેશા મુખવસ્તિકાવડે મુખ આંધનારા લિંગીયે। સૂત્રના ઉત્થાપક હોવાથી મટ્ટામિાદષ્ટિ અને સમ્યગૂદ્રષ્ટિ વાતે અદ્રષ્ટગ્
પ્ર—(૨૦) આધુનિક કેટલાક લિંગીયા-મુખવાળા જાણુવા. આગમમાં કહ્યું છે કે લે નિળનિડ્વા હંમેશા દોરાવડે મુખે મુખવસ્તિકાને બાંધી વાળ વચને માતિ અદ્ય મન્નતિ રાખે છે તે જિનાજ્ઞાનુસારી છે કે વિરુદ્ધ ?
सम्मदिट्टीणं तसपि संसारवुडिदकरं ॥ १ ॥
સ્થળે દોરાનું નામ નથી, તથા સુધ સ્વામીથી આરંભીને અવિચ્છિન્ન પર પરાવડે કાઈ પણ ધર્મગચ્છને વિરો દોરાવડે મુખવસ્તિકા આંધવાનું દેખાતુ નથી, આ કારણથી દોરાવડે મુહપત્તિ બાંધવી, એ જિનાગમ અને સુવિહિત આચરણથી વિરુદ્ધ જ છે, બીજું ગણુધરાદિકે પણ યથાવસરે મુખે મુહપત્તિ બાંધી હતી, હંમેશા નહિ. તે હ ંમેશા ખાંધી રાખતા
હોય તે। શ્રી વિપાક સૂત્રના પાઠ અસ'ગત થઇ જાય. અગીયારમાં અંગ વિપાક સૂત્રના પાઠ જણાવે છે કે
ભાવાર્થ-જે જિનવચનથી વિરુદ્ધ વચન લે છે અને તે પ્રમાણે માને છે. તેમનું દર્શન પણ સભ્યષ્ટિને સંસારવર્ધક છે. ।। ૧૨૦ ॥ ( ૧૭ )
For Private And Personal Use Only
