________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સત્ય, શાંતિ અને અહિંસાને મંત્ર સૌથી પ્રથમ આપનાર,
ભગવાન મહાવીર.
(લેખક–લાલચંદ્ર ભગવાનદાસ ગાંધી ) જેમણે વિશ્વના કલ્યાણને ઉત્તમ માર્ગ દર્શાવ્યા, સમસ્ત વિશ્વમાં શાંતિ સ્થપાય, સર્વત્ર સર્વ કઈ પ્રાણી માત્ર સુખી થાય તે જેમણે સતત સદુપદેશ આ ચ, અહિંસા પરમધર્મને મર્મ સમજાવ્યા, વિશ્વ-મૈત્રીનું વિજ્ઞાન આપ્યું, અને સ્વયં આચરી બતાવ્યું તે ભગવાન મહાવીર આજથી અઢી હજાર વર્ષો પહેલાં આ ભારતભૂમિને પાવન કરી ગયા. ૨૪૭૭ વર્ષો પહેલાં એમની પવિત્ર ઉપદેશધારા ભારતવર્ષમાં ચાલુ હતી. સૂર્યને ઉદય પૂર્વ દિશામાં હોય છે તેમ તેમને જન્મ આજથી ૨૫૪૯ વર્ષો પૂર્વ પૂર્વદેશમાં થયો હતો. ક્ષત્રિયકુંડ નગરમાં મહારાજા સિદ્ધાર્થને ત્યાં મહારાણી ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણીની કુક્ષીથી ચૈત્ર શુક્લ ત્રયોદશીના પવિત્ર દિવસે તેમને પ્રાદુર્ભાવ થયો હતો. એ મહાપુરુષના જન્મની વિશિષ્ટ આગાહી તરીકે માતાને મંગલકારી ૧૪ સ્વને આવ્યાં હતાં. મહારાજાનાં કુલ, કુટુંબ અને રાજ-ભવન આદિમાં ઋદ્ધિસમૃદ્ધિ વગેરેની વૃદ્ધિ થઈ હોવાથી માત-પિતાએ તેમનું ગુણનિષ્પન્ન “ વર્ધમાન ” એવું નામ પ્રકટ કર્યું હતું. તેમની અદ્ભુત વીરતાએ તેમને મહાવીર' નામથી પ્રખ્યાત કર્યા હતા. જગતને માતૃ-ભકિતને ઉત્તમ આદર્શ પાઠ તેમણે પિતાના જીવનના પ્રારંભમાં શીખવાડ્યો હતો. ગર્ભાવસ્થામાં પોતાના હલન-ચલનથી માતાને કષ્ટ ન થાય એ હેતુથી તેઓ સ્થિર–નિશ્ચલ થઈને રહ્યા હતા, પરંતુ એથી માતાને ચિંતા-ઉગ થતો જોઇ તેઓ સહજ ફરક્યા હતા. માત-પિતાને પોતાની પ્રત્યે એવો અસીમ પ્રેમ જોઈ એ રાની મહાત્માએ એ અવસરે એક અભિગ્રહ(નિયમ) લો અને કે માતા-પિતાની હયાતી સુધી હું શ્રમણ(સાધુ) થઈશ નહી.
માત-પિતાના વચનને માન આપી મહાવીરે યશોદા નામની રાજકુમારી સાથે લગ્ન કર્યા હતાં અને તેમને એક પુત્રીની પ્રાપ્તિ થઈ હતી.
મહાવીરની ૨૮ વર્ષની વય થતાં તેમના માતા-પિતા સ્વર્ગવાસી થયાં હતાં. એ પછી તેમણે પ્રવજ્યા માટે વડીલબંધુ નંદીવર્ધન પાસે અનુમતિ માગી હતી, પરંતુ “માત-પિતાના તાત્કાલિક વિરહ-દુઃખમાં તેમનો વિયોગ પિતાને વધારે દુઃખકારક થશે” એમ જણાવી બંધુએ પિતાને આશ્વાસન માટે બે વર્ષ વધારે રોકાવા આગ્રહ કર્યો. બંધુના વચનને માન આપી મહાવીર બે વર્ષ ગુરથ અવસ્થામાં પણ શીલ-સંપન્ન સાધુ જેવું જીવન ગાળી રહ્યા, તેમાં છેલ્લા વર્ષમાં મહાવીરે સતત દાન-ધર્મ પ્રવર્તાવ્યું હતું. મહાવીરે ત્રીસ વર્ષની ભરજુવાનીમાં રાજવૈભવ અને સાંસારિક મોહને ત્યાગ કરી પ્રવજ્યા-દીક્ષા સ્વીકારી-જીવન પર્યત મન, વચન અને કાયાથી પાપકારી પ્રવૃત્તિ ન કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી, સંયમના ઉચ્ચ માર્ગે પ્રયાણ કર્યું. રાગ, દ્વેષ, કામ, ક્રોધાદિ દુજેય આંતરિક શત્રુઓ પર વિજય મેળવવા આ મહાન વીરે અદ્દભુત વીરતા દર્શાવી હતી.
For Private And Personal Use Only
