________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૯૦
શ્રી જન ધર્મ પ્રકાશ
કહાણી. એમાં આસપાસ બેઠેલા સ્નેહીઓ “દાઝયા પર ડામ દેવા જેવું' કરે છે! મારો જ વાંક કહાડે છે અને ડોસાની વાતને ટેકો આપે છે. એ વેળા મારી કરુણ સ્થિતિને પાર પૂર્ણ ડીગ્રીએ પહોંચે છે.
હા, એક વાત દીવા જેવી મને સમજાય છે કે જયારથી આપને સમાગમ થયો અને મેં મારે પાપપૂર્ણ ધંધે છોડી દીધો ત્યારથી તે સર્વે મારાથી વિપરીત થયા છે. પણ દુઃખ તે એ છે કે–એ અંગે જરા પણ મનદુઃખ આપ્યા વિના એ સૌને હું સુખી કરવા પ્રયાસ કરું છું ત્યારે પણ સીધે અર્થ લેવાને બદલે અવળો અર્થ લે છે અને નકામો સંતાપ જન્માવે છે ! અજાયબી તે એ છે કે તેમનું મન પ્રફલિત બને અને એ દરમિયાન વ્યાધિનું દુઃખ ભૂલાય એ સારુ મેં સુંદર કંઠે ગાનાર અને સારંગી જેવા મધુર વાજિંત્રને પ્રબંધ કર્યો. જગતમાં સંગીતમાં હજારોના દિલ ખેંચવાની જાદુઈ શકિત છે અને એ ચાલતું હોય ત્યારે હરકોઈ સંતપ્ત આત્મા પોતાનું દુઃખ ભૂલી જાય છે એ માટે બે મત છે જ નહીં એ કારણે તે નાદને પાંચમે વેદ કહેવાય છે. આપે મને કહેલું કે તીર્થંકર ભગવાન પણ માલકોશ રાગમાં જ ઉપદેશ આપે છે; અને શ્રોતાઓ શાંતિથી વાણીરૂપે વહેતે ઉપદેશ સાંભળે છે.
મંત્રીશ્વર ! મારા આ સુકાર્ય માટે યશ તે દૂર રહ્યો એને બદલે ઉપાલંભની સરિતા વહી રહી છે એને સાર એટલો જ કે અલ્યા ભૂખ, શા સારુ આવા અખતરા કરી આ દરદીનાં દુઃખમાં વધારો કરે છે ? શા માટે દુશ્મન પણ ન કરે એવું આચરણ કરે છે ? - આ વાર્તાલાપ મંત્રીશ્વર અભય અને કાલસંકરિક કસાઈના પુત્ર સુલસ વચ્ચે ચાલી રહ્યો છે. સુલસને મુનિશ્રી સાથે વાત કરતે આપણે જોયેલ. આદ્રકમુનિની વિદાય લઈ મંત્રીશ્વર અભય જયાં નગર તરફ પાછા ફરવાની તૈયારીમાં છે ત્યાં સુલસને લઈ આદ્રકમુનિના શિષ્ય પહોંચ્યા. ટૂંકમાં મંત્રીશ્વરને સર્વ વાત કહી. એક આત્મા અધર્મના માર્ગેથી પાછા વળી ધર્મને રસ્તે પગ માંડવા ઉત્સુક હોય, તે એવાને ખભે આપવો, સર્વ પ્રકારની હાય કરવી એ તે અક્ષય કુમારને ગળથુથીમાંથી પાઠ મળ્યો હતો. વણિક, શ્રેણીની સતા નંદાએ બાલુડાનું પ્રાથમિક જીવન માતામહના ઘરમાં વ્યતીત થયું હતું. વ્યવહારીઆને ધર્મ જ પિટવરામાં પુન્યવરે કરવારૂપ હતા. બેનાતટ નગરમાં મહાજન વસ્તીમાં-આવા પ્રસંગને દિ ઊગ્ય પ્રાપ્ત થતાં એવા સંસ્કારી સ્થાનમાં ઉછરેલ અભયકુમારે તરત જ મહારાજને કહ્યું કે
પૂજ્યશ્રી, આ સુલસ ભલે વયમાં નાનો હોય, પણ તેના વિચાર ઉચ્ચ છે. હું એને આ પાપના ધંધામાંથી બચાવી લઇશ. આજથી એ મારો મિત્ર થયો છે.
મગધ જેવા મોટા દેશના મહામંત્રીને શારે જવાબદારી નાનીસૂની તે ન જ હોય. આમ છતાં એમણે પોતાના સમયના વિભાગ પાડ્યા હતા. ગૃહકાર્ય અને રાજ્યચિંતા ઉપરાંત માનવજીવનનું એક બીજું અને અતિ અગત્યનું ય છે અને તે આત્મકલ્યાણનું. એ પોતે સમજતા હોવાથી પ્રાતઃકાળને સંધ્યા પછીનો અને નિદ્રા પહેલા અમુક સમય ફાજલ પાડીને એ વેળા ધાર્મિક વિચારણા કરવાને કમ બાંધ્યો હતો અને એનું પાલન કરાઇથી કરતા. એ વેળા કોઈ પણ સંસારી વાત કરી શકાતી નહીં. રાજયનું અગત્યતા
For Private And Personal Use Only
