________________
૧૭૦
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
રૂપે વણાયા છે. એ મુખ્ય કારણરૂપ છે. એ વૃત્તાન્તામાંથી અવનવા ગ્રહણ કરવાના ઉપલબ્ધ થાય છે. સંસારના કાર્યોમાં એ દીવાદાંડીની છે અને સાથેાસાથ આત્મશ્રયના પથનુ` દિશાસૂચન પણ કરે છે.
[ વૈશાખ
પદાર્થ પાઠ ગરજ સારે
કમલશ્રીને શ્રીપાલના વિદેશગમનથી હરકેાઇ માતાને દુઃખ થાય તેમ જરૂર દુ:ખ થાય છે છતાં પરિસ્થિતિની ચાખવટ થતાં જ સાચી હિંમત એ દાખવે છે; સાહસ અને પુત્રના શ્રેય આડે ઉભવાતુ નથી તે। એ પસદ્ન કરતી કે નથી તેા નેત્રાને આંસુઓથી ભરી દેતી. આ યુગમાં આવી માતાઓની વધુ જરૂર છે. માતાઓની હાર્દિક પ્રેરણા વિના માયકાંગલાપણુ` કે અકર્માંણ્ય દશા દૂર થવાની નથી. સાહસને નીતર્યા વિના જાત, સમાજ કે રાષ્ટ્રના ઉદ્ધાર શક્ય પણ નથી જ. ‘ દેશમાં અર્ધા રેાટલા મળે તેા પરદેશ ન જવુ'' એ સલાહ આજના કાળમાં બંધ બેસી શકે તેમ નથી જ.
શ્રીપાળની માતાની વાત પ્રતિવર્ષ કણ પર અથડાય છે છતાં જૈન સમાજની મ્હેનાના રાદણા-કુટા ન જાય કિવા અજ્ઞાનમૂલક દોરાધાગા કે વહેમ ન ટળે તા સાંભળવાના કંઇ જ અર્થ ન લેખાય.
પત્ની મયણાએ તે અદ્ભૂત કાર્ય કરી ખતાવ્યું છે. ખુદ શ્રીપાલકુમારના એ માટેના ગૌરવસૂચક વચનાથી એની પ્રતિતી થાય છે. મયણાસુંદરી જેવા રમણીય રત્ના ઘેર ઘેર જન્મે તેા જૈન સમાજની શિકલ જ બદલાઇ જાય. પરમામા શ્રી મહાવીર દેવના સિદ્ધાંતના વિજયધ્વજ સારી આલમમાં ફ્રકી ઊઠે.
આપત્તિને હસ્તા મુખડે ઘેાળી પી જનાર, દુઃખ આવે જરાપણ ગભરાયા વિના ઉદ્યમ ન છેડનાર અને સુખ કિવા વાહવાહ આવતાં એ વેળા જરાપણ ફુલાઇ ગયા વિના સમભાવથી કાર્ય થી રહેનાર આ રાજકુમારી આજની એકવી સમી સદીની લલનાઓ માટે આદર્શ સમાન છે. વિરહ ટાણે એ જેમ ફા ખ્યાલ કરાવે છે તેમ આજ્ઞા શિરસાવદ્ય કરવાની તમન્ના પણ બતાવે છે જ. છાતી માથા કુટવાના કે અન્ય પ્રકારના ઉપાલંભ દેવાના અગર તા અન્ય જાતની નબળાઈ દાખવવાના કંઇ પણ ચેનચાળા વિના એકાદા મંત્રની માફક સ્વામીને લમિંદુ ન ચૂકવાની યાદ આપી હસ્તે મુખડે વિદાય આપે છે.
આ જાતનું ખમીર પ્રગટાવ્યા સિવાય ભાવિ પ્રજામાં આપણા પૂર્વજો વસ્તુપાળ, વિમળશા કે દયાલશા અથવા તે ભામાશા કે જગડુશા જેવા નરરત્ના પાર્ક એ આશા નહીં જ સેવી શકીએ. ( ચાલુ )
ચાસી
