________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૫
અંક ૫ મે ]
વીરવિલાસ પાવકુમાર –“ પણ મહારાજ ! ધર્મનું મૂળ તો દયા છે એ તે તમે હમણાં સ્વીકારી ગયા. આટલી વાત પણ ન જાણો અને છતાં ગુરુ પાસેથી કોને કુંકાવવા માત્રથીગુરુમંત્ર લેવાથી ધમી થઈ ગયા એમ માનો એમાં વળ્યું શું ?” ,
કમઠ—“ તું પણ બકવાદે ચઢયો છે, લાકડામાં જીવની વાત કરે છે, અમે દયા પાળતા નથી એવું જાણતો હે તા બતાવ, ખાલી વાતો કરી મારા તપમાં ભંગ પડાવવાથી શું?”
પાથકુમાર—“ અરે યોગી મહારાજ ! તમારા ગુરુએ તમને ખરે ધર્મ બતાએ નથી, માત્ર સુખ મેળવવા ખાતર કાયાકષ્ટ જ શીખવ્યું જણાય છે. એમાં ખરો ધર્મ સમજ નથી. આ તો ખરી રીતે બને જ સળગાવી રહ્યા છે ! જરા સમજો અને અર્થપરિણામ વગરના દેહદમનને છેડે ! ”
કમર્ડ—-“તું ઘેડા ખેલાવી વનનાર રાજવી ધર્મમાં અને યોગમાં સમજે શું ? , પિતાને મત પણ બતાવતો નથી અને લાકડામાં જીવની વાત કરે છે. તારે રસ્તે પડી જા અને સમજ્યા વગરની માયાકૂટ છેડી દે. ” - પાશ્વકુમાર –“તમે જંગલમાં રહે કે વરતીમાં રહે, જ્યાં સુધી દયામય ધર્મને એળખતાં નથી, ચેતનને પારખતાં નથી, બાહ્ય કષ્ટ અને આત્માની પ્રગતિનો સંબંધ જાણતાં નથી અને માત્ર દે૯૬મનમાં માને છે તયાં સુધી તમારી તપ ફાકટ છે, નિ'-ળ છે, માયાવી છે.”
કમઠ– અમને લાગે છે કે તારું ભાષણ પૂરું થશે જ નહિ. મેં અનેક વાર સવાલ કર્યો કે અમારા ધર્મમાં ભૂલ બતાવ, લાકડામાં જીવ બતાવે અને અમે દયા પાળતાં નથી કે જાણતાં નથી તે સાબિત કરે, ખાલી ડોકડમાક બલવાથી કે વાણીવિલાસ કરવાથી શું ?'
પાર્શ્વકુમાર—“ એમજ છે તે જુઓ. ”
બાદ સેવકને હુકમ કરી બળતા લાકડામાંથી એક લાકડું ખેંચી કઢાવે છે. તેને સેવક પાસે ચીરાવી તેમાંથી જેનું શરીર બળી રહ્યું છે તેવા એક સર્પને બહાર કઢાવે છે. મૃત્યુ સન્મુખ • પડેલો સર્પને સેવક-મુખે નેમસ્કારમંત્ર સંભળાવે છે, જેના પ્રભાવથી સર્ષ મરણ પામી ધરણંદ્ર થાય છે. આ સર્વ બનાવ નજરે જોઈ કમ તાપસ ખસીઆણા પડી જાય છે, જનતામાં પ્રતિષ્ઠાહીન થઈ જાય છે અને પિતાને લેકસમૂહ વચ્ચે હલકા પાડનાર પાર્શ્વકુમાર તરફ દૈવી બની જાય છે.
આખા સંભાષણમાં ઉપરનું વિલાસ ગેય કાવ્ય રજૂ થઈ ગયુઆ ચિત્ર અતિ મનોજ્ઞ છે. જાહેર રસ્તા પર કમઠની ધૂણી અને ઘોડા પર બેઠેલ રાજકુમાર પાર્શ્વકુમાર કુપવા ગ્ય છે. દુજારની મેદની સમક્ષ તાપસ અને રાજ કુમાર વચ્ચે થયેલ વાર્તાલાપ વિચારવા રોગ્ય છે. જાહેરમાં થયેલ ચર્ચામાં મેગીને અહં ભાવ અને પાર્વ કુમારની સભ્ય ભાષા
ખ્યાલમાં રાખવા ગ્ય છે. આ પ્રસંગ ચિત્રપટને શોભાવે તે અને હૃદયંગમ હાઈ સ્થાયી કરવા યોગ્ય જણાતાં અત્ર તેને પુનરુદ્ધાર કર્યો છે.
મૌક્તિક
For Private And Personal Use Only