________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
દાળિય
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિરૂદ્ધ
ગુણદ્રષ્ટિ
-રાજપાલ મ, બારા
વિશાળ એવા આ વિશ્વના ચોકમાં દટલાય માણસોની દાઢે દોષમય થયેલી હોય છે અને તેથી તેઓ સર્વત્ર દેવને જ ભાળે છે, તેવી દષ્ટિવાળા જતા હતા ગુણને ઘડી અછત અવગુણને ઘડે છે. આવા માણસાને વ્યવહારમાં કમળાવાળા કહેવામાં આવે છે. અથાત્ જેની આંખમાં કમળાનું દર્દ થયું હોય તે સર્વત્ર પીળુ જ ભાળે છે, કારણ કે તેની પોતાનાં ષ્ટિ જ પીત્તવણી બની ગયેલ હોવાથી શ્વેત વસ્તુ પણ તેની નજરે પાળી દેખાય છે. આ ડીક જ કહેવાયુ છે ક.
( બંનેનો મુકાબલો )
ચધા દષ્ટિ: તથા સૃષ્ટિ:—જેવી દિશે તેવી ષ્ટિ.
દોષગ્રાહી મનુષ્ય, સુંદર એવા ગુલાબના પુષ્પની સારભ નહીં ગ્રહણ કરે, નયના એવા તેને રંગ પણ તેની ષ્ટિને ખેંચશે નહીં; પરંતુ તેને તે ગુલાબની પાછળના કાંટા જ ખટકશે, તેવા મનુષ્ય કાઈ પણ વસ્તુની શ્વેત બાજુ રહેવાને બદલે તેની કાળી બાજુ જ જોશે, મનુષ્યમાત્ર અપૂર્ણ છે. પૂર્ણતા એક પ્રભુમાં છે તેથી માનવકૃતિમાં ભૂલ થવ સંભવ છે, પરંતુ જો તેને દશા સુદૃષ્ટિવાન હોય તો તે એમ વિચારો કે—આપણે સૈા એક નાવના ઉતારુ હાઇ ડગલે ને પગલે ભૂલને પાત્ર છીએ, પર ંતુ તે ક્ષતવ્ય છે; જ્યારે દોષગ્રા મનુષ્ય ગુણમાં પણ દોષની સભાવના કરશે અને કહેવત મુજન્મ દૂધમાંથી પણ પોરા કાઢશે સામાન્ય મનુષ્યમાં તે ઠીક પરંતુ જગદુદ્ધારક ભગવાન મહાવીરસ્વામી જેવાની દેશન પણ દોષગ્રાહી મનુષ્યતે ન સુણવા જેવી જણાઇ હતી. આ બિના શું સૂચવે છે કે ગુ દિષ્ટને તદ્દન અભાવ અને દોષષ્ટિની પ્રબળ અસર.
ભગવાન વીરસ્વામીના સમયમાં એક લેહપૂર નામના મહાન તસ્કર હતા. તેણે પોતાન પુત્ર રાહિણીયાને પ્રતિજ્ઞા કરાવી હતી કે- બેટા ! ભગવાન મહાવીરના નામથી જે વ્યક્તિ પ્રસિદ્ધ થયેલ છે તે મેટા ઇંદ્રજાલીયા છે, માટે તારે તેનું વ્યાખ્યાન અને તેને એક શબ્દ પણ ક
મન એકલડાલ નથી હાતાં પણ પરિવાર મ`ડળ સાથે જ હોય છે. એનેા સાક્ષાત્કાર થાય છે. એ સડીને સિંધુ-સેાવીર દેશના માલિક સ્વખચાને ઇલાજ શેાધી રહ્યો છે.
6
પરમાત્મા શ્રી મહાવીરનું વચન સ્મૃતિપથમાં તાજી થાય છે. વિચાર થાય છે કે જાણીબૂઝીને એ નરકમાં શા સારું પડવુ' કે પુત્રને રાજ્ય આપી પાડવા ? પુષ્કળ વિચારણાંતે પુત્રને તેા નરકગામી ન જ બનાવવા એવે! નિરધાર થાય છે. પુત્રના કાને આ વાત જતાં તે રીસાઇ
ત્યાં વનપાલકે વધામણી આપી મહારાજાધિરાજ ! ઉદ્યાનમાં પ્રભુ
ય
ચાહ્યા જાય છે. ‘ આપત્તિના આગ-વર્ધમાનસ્વામી સમવસો છે.’ચા
For Private And Personal Use Only
*
આ લેખમાં દેવાને પાત્રા કરવા જવાની અજનરાલાકાં કરવાની કાકત ચિંતનીય છે.