________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વર્તમાન યુગમાં નેવેલેનુ સ્થાન,
બનાવવામાં આવે છે. આવા વેલાનાં વાંચનથી બાળકોના કુમળા મર્ગેજમાં વિષયવિકારે એવુ` સ્થાન લીધુ છે કે જેથી ભવિષ્યમાં પેાતાની સારી જીંદગીમાં પરગ્યતાનું સુખ થાખનારા માળકે અલ્પ સંખ્યામાં માલૂમ પડે છે. આમ સુખરૂપ જીંદગી બનાવવાની અતિ અભિલાષાને આધુનિક નોવેલાનું સ્થાન દોષભૂત છે એમ કેમ ન માની શકીએ?
For Private And Personal Use Only
૨૮૭
હવે આ પદ્ધતિને અનુસરવું અાગ્ય છે એમ સમજવા છતાં કેટલાક સાક્ષર તરીકે મનાતા નેવેલકથાકાર વિદ્વાના અતિહાસિક ીનામાં તે પદ્ધતિને સંસ્કાર કરે છે, અર્થાત્ આ નવલકથામાં પરભાષાના રિસેક નેવેલેાના આદ વિભાગો લઇ ભૂતકાળના મહત્વશાળી પાત્રાને તેમાં ગુંથી અલંકારિક ભાષામાં મહકતા દેખાડે છે, પરંતુ આ રીતે અનુસરવામાં ખાસ તેએ અમુક ભૂલને તા પાધ્યાજ કરે છે અને ઐતિહુાસિક પાત્રાને કાલ્પનિક કથામાં બેસાડી સત્યાસત્યની દરફાર બહુજ વેગળી મૂકાતી જાય છે.
કેટલાક નવલકથાકાર મહાશયે ગુજરાતના ઇતિહાસમાં જૈનમંત્રીએનુ સત્યસ્વરૂપ ચિતરવાના પ્રસંગ આવતાં અણુધટતી કલ્પનાઓના અધિકાંશે ઉપયેગ કરે છે; પણ તેઓએ સૂક્ષ્મ બુદ્ધિથી ઈતિહાસમાં પ્રવેશ કરીને તપાસવું જોઇએ કે “ વનરાજ ચાવડાથી વાધેલા વીરધવલ '' સુધીની વંશાવળીના રાજાએ એ જે રાજ્ય તપાવ્યું–ચલાવ્યુ છે, તે માટેનુ માન કયા કયા મત્રીને ઘટે છે? અને તે મંત્રીએ કયાકયા ધર્મોના હતા. આ દરેકનું વિવેચન પ્રસંગે જનતા સમક્ષ મૂકાશે; પરંતુ અત્યારે તે। માત્ર ચાંપરાજ, વિમલમંત્રી, સુ’જાળ, ઉદાયન, અને વસ્તુપાળ * વિગેરેનાં નામમાત્રથી સ કાઇ સમજી શકશે કે માત્ર ગુજરાતની રાજસત્તાને પ્રમળ રીતે ટકાવનાર કોઇ હાય તા તે ગુજરાતના “ વિષ્ણુ મત્રીઓજ હતા અને તે વાણીયાના હાથમાંથી, ગુજરાતની લગામ સરી પડતાંજ “હિ’દુસ્તાનના નાશ, દેશની ઉથલપાથલ, અને ઐતિહાસિક કલંકિત પ્રસ ંગ ઉપસ્થિત થયા છે. ઐતિહાસિક બાબતોના પ્રકાશ ગુજરાતીમાં ફેલાવવા માટે હૅર નારાયણ વસનજીએ સારે। પરિશ્રમ લીધે છે, પરંતુ તેની અમુક ગ્રંથ ચીતરનારી કલ્રમ તા ભારાભાર ઝેરથી તપ્રાત છે. આગળ વધીને કહું તેા તેઓના અમુઢ પુસ્તકોને તે સુશીલ સ્ત્રીએ કે હિંદના કામળ બાળરત્નાએ હાથમાંજ લેવા ન જોઇએ. ઉપરાંત છેલ્લા વર્ષોમાં રા. રૂ!. મુનશીએ પણ નવલકથાકાર તરીકે સારા પરિશ્રમ આરંભ્યા છે. તેમણે પરભાષાનુ મ થન કરવામાં સારા પ્રયત્ન કર્યાં છે. તેમણે બહાર પાડેલા લોકપ્રિય નાવેલા તપાસશુ તે માલુમ પડશે કે તેમની વેરની વસુલાત માં માઉન્ટ એ× મેન્ટે ક્રીસ્ટેનુ અનુકરણ છે. પાટણની પ્રભુતાએ
