________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જેને ધર્મ પ્રકાશ.
જીવનની મુશ્કેલીઓનું પણ એવું જ છે. પુખ્ત વયનાં માણસ પણ એથી ઘણી વખત ગભરાયેલા જોવામાં આવે છે, પણ તેમણે પિતાની ઉન્નતિને અર્થે ગમે તેટલા પરિશ્રમથી પણ હિંમત રાખી તે તે મુશ્કેલીઓ દૂર કરવી જ જોઈએ, હિમતે મરદાં તે મદદે ખુદા, દુ:ખની પાછળ સુખ, અંધકારની પાછળ પ્રકાશ, અસ્ત પછી ઉદય” એ આદિ કહેવતોથી કોણ અજ્ઞાત છે? છતાં કેટલા છેડા એના ઉપર લક્ષ આપે છે ? જેમ જેમ આપણે મુશ્કેલીઓનું નિવારણ કરીએ છીએ તેમ તેમ આપણે નવા નવા અનુભવ મેળવવા સાથે અમૂલ્ય પાઠો શિખીએ છીએ. વૃદ્ધ માણસો સલાહ પૂછવા ચેપગ્ય કે મત લેવા ગ્ય કેમ હોય છે, તેનું કારણ? કારણ એજ કે તેમણે ઘણે ઠેકરો ખાધેલી હોય છે, ઘણું કસોટીમાંથી પસાર થયેલા હોય છે, ઘણુ મુશ્કેલીઓના ડુંગરા ઓળગેલા હોય છે અને એદ્વારા ઘણું નવું નવું શિખેલા હોય છે. જો કે આપણે તો ઘણી વખત “સાઠી બુદ્ધિ નાઠી’ કહી તેમને તિરસ્કારતા હઈશું અથવા તેમનું મૂાય એવું કરતા હઈશું; પણ આ આપણું સાહસ છે-અજ્ઞતા છે. આપણે હજી તેમના જેવા થવામાં ઘણું બાકી છે. મહાન પુરુષોની જીવનચચા તપાસ. તમને સ્પષ્ટ જણાશે કે તેઓ મુશ્કેલીથી પરાજિત થતા નથી. અથાગ પરિશ્રમ, અખૂટ ધૈર્ય અને અંગત કાર્યની સિદ્ધિમાં સંપૂર્ણ વિશ્વાસ સહિત તેઓ આગળ અને આગળ વધતા જ રહ્યા છે અને તેને પરિણામે જ તેઓ મહાન થયા છે. વિજ્ઞથી ભય પામી કાયર પુરૂષે કાર્ય આર. ભતા જ નથી, કેટલાક આરંભે છે પણ વિશ્ન નડે છે કે તરત જ અટકી જાય છે. માત્ર ઉત્તમ પુરુષો જ એવા હોય છે કે ગમે તેટલીવાર વિનો નડે તે પણ આરંભલું કાર્ય છેડતા જ નથી અને નવાં નવાં શિક્ષણ તથા અનુભવ મેળવવા પૂર્વક આરબ્ધ કાર્યને અંતે જ પહોંચે છે. (આને માટે મહાત્મા ગાંધીજી, લેકમાન્ય તિલક વિગેરે દેશનાયકેની કાર્યપદ્ધતિનું ઉંડું અવલોકન કરો.) તમારે આગળ વધવું કે પાછા હઠવું એ તમારા પોતાના જ હાથમાં છે.
મુશ્કેલી વિજય પ્રાપ્તિનું કારણ છે. એની ખરી પ્રકૃતિ-સ્વરૂપ સમજવા માટે અત્યારે આપણામાં છે એના કરતાં વધારે દૂરંદેશી અને વિશાળ બુદ્ધિની જરૂર છે. મકેલી વિના વિકાસ અથવા ઉન્નતિ થઈ શકે નહિ. માણસને જેમ વધારે મુશ્કેલીએમાંથી પસાર થવું પડે તેમ લાભકારક સમજવું. એ મુશ્કેલીઓમાંથી છૂટવા માટે તેને વિશેષ શક્તિઓ એકઠી કરવી પડે છે, તથા તે બળવાન બને છે. ખરી રીતે કોઈ પણ સ્થિતિ મુશ્કેલ હોઈ શકે નહિ, છતાં આપણને તે મુશ્કેલ લાગતી હોય તે તેમાં આપણું ડહાપણનાં ખામી હોવી જોઈએ.
For Private And Personal Use Only
