________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
''+
ખમત ખાના.
ત
તંતિ-જન્મ મરણ-નવભ્રમણ ઘટે, અને અન્ય જીવાને પણ ઉન્નતિના માર્ગમાં મદદગાર નીવડે, છેવટે પોતાના આત્માને રાગદ્વેષ કષાયાદિક દોષમાંથી મુક્ત કરી સ્ફાટિક રત્ન જેવા નિળ-નિષ્કષાય અનાવવા ( આત્મા ) પોતે જ સમ થાય એવા અતિ ઉત્તમ હેતુઓને સમજી, દ્રઢ પ્રતીત કરીને આ પવિત્ર ક્રિયાને કેવળ આત્માથી પણે જ આદર કરવા ઘટે છે. પ્રતિક્રમણ સૂત્રમાં, થયેલા દર્પની ( ગુરૂ સમક્ષ ) આલેારાના કરવાનાં એવાં અનેક પ્રસંગેા આવે છે. સાધુ-સાધ્વીને તેમજ શ્રાવક-શ્રાવિકાઓને તે બધા પ્રસંગે આત્માથી પણે સમજી લેવાની અને દંડ શ્રદ્ધા સહિત તેમાં ઉપયોગ રાખી તેના લાભ લેવાની બહુ જરૂર છે. ઉપયેગશૂન્યપણે થતી અથવા બીજાની દેખાદેખીથી સમજ વગર થતી કરણી લગભગ કષ્ટ રૂપ લેખાય છે અને હેતુસહ ઉપયોગ રાખી કરાતી કરણી બહુ ઉત્તમ કુળ સમપી શકે છે. જાઉપયાગવાળા આત્માથીજના પ્રાય: દાષિત થતા જ નથી અને કદાચ કમ યાગે રાષિત થયા હાય તે તેઓ વિલંબ વગર સ્વદેષ શુર્વાદ્રિક પાસે નિ:શલ્યપણે પ્રકાશીને નિર્દોષ બની શકે છે. સરલ સ્વભાવીની જ સિદ્ધિ થાય છે. માયાવીજના મરી પડે તે પણ તેમની સિદ્ધિ થઈ શકતી નથી. તે ઉપર લખમણા અને રૂપી સાધ્વીનાં દષ્ટાંત શાસ્ત્રપ્રસિદ્ધ છે. ફલિતાર્થ એટલે છે કે દોષરહિત થવા માટે વિલખ રહિત માન મૂકી સદ્દગુરૂ સમક્ષ વિનય બહુમાન પૂર્વક શકાર્તિક કોઇ પશુ પ્રકારના શલ્ય રાખ્યા વગર શાન્ત ચિત્તથી પોતાને લાગેલાં પાપ પ્રકાશક. અને ગીતાં–ભવભીરૂ મહારાજ દેષશુદ્ધિ નિમિત્તે જે કંઇ ચેાગ્ય પ્રાયશ્ચિત આપે તે ‘ તત્તિ ’ કડ્ડી, અંગીકાર કરીને પ્રમાદ રર્હિત તે મુજબ વ ન કરવુ', એટલુંજ નહિ પણ તેવા દોષથી અળગા રહેવા-ફરી તે દોષા નહિ સેવવા પૂરતી કાળજી રાખવી. ગમે તેવા ર્નિમત્તથી તત્કાળ ઢોષશુદ્ધિ કરી ન શકાય તે પ્રતિક્રમણૢ સમયે તા તેનું જરૂર લક્ષ રાખવું, આવા વિશિષ્ટ હેતુથી દેવસીય અને રાઇ પ્રતિક્રમણની વિધિ પ્રવર્તે છે. કષાયાદિક પ્રમાદથી તેમ ન થઈ શકયુ' તા પાક્ષિક, ચાતુર્માસિક મને છેવકે સાંવત્સરિક પ્રતિકમણુ પ્રસંગે તે અવશ્ય આપણા પાપની બાલેચના સદ્ગુરૂ સમીપે નમ્રભાવથી નિ:શલ્યપણે કરવીજ જોઇએ. તથાપ્રકારના સુગુરૂના ચોગ ન હોય તેા સ્થાપનાચાર્ય તેમજ પ્રભુ-પ્રતિમા સમીપે પણ નિજ આત્મ ઉપગ જાગૃત રાખીને સામાયિક, પ્રતિક્રમણ પ્રસંગે પાતાનાં પાપની આલાચના કરી શકાય છે. મરણુ-અવસાન વખતે પણ સમકિત શુદ્ધિને અર્થે તેમજ નિજન્નતની યથાર્થ આરાધના નિમિત્તે છેવટ સુધીમાં જે જે અતિચારાદિ દોષા સેવાયા હોય તે સંધળા શાન્ત ચિત્ત રાખીને વ્રુસિત ભાવે આલેાચવા-નિવા યાગ્ય છે. તથા જે સુકૃત કરણી તન મન વચન કે ધનથી કરી-કરાવી હોય તે સર્વે અનુમેાદવા
For Private And Personal Use Only
