________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
છાપણામાં મલાવી અપૂર્વ સમભાવ. જરૂર જણાતી નથી ત્યાં જણાય છે કે સાંસારિક ભાવ-લેક પ્રવાહ-લકીક પ્રવૃત્તિ અનુસરણ અથવા પારમાર્થિક રીતે પણ તેને ઉત્તમ જાણી તેને મનેભાવ પૂર્ણ કરવાની વૃત્તિ એ બધી હકીકત તેમને અપમાત્ર પણ અસર કરનારી થતી નથી. તેમની તો માત્ર એક આત્મહિતમાં જ પ્રવૃત્તિ છે. પ્રાર્થના કરનાર-ભક્તિ કરનાર કે શુભ પ્રયાસ કરનારને બદલે આપવાનું કામ પિતાનું નથી, તેને બદલે તે તેના મનોભાવ પ્રમાણે મળે જ છે-મળે જ છે. એમ ચોકસ માન્યતા હોવાથી વીતરાગ દશાની સન્મુખ થયેલા પરમાત્માએ છરણ શેઠ કે નવીન શેઠમાં ભિન્નતા વિચારી જ નથી અને પિતાના અત્યુત્તમ સમભાવનું દર્શન કરાવ્યું છે.
છદ્મસ્થપણામાં પણું જેમને આ ઉચ્ચ સમભાવ છે તેમને વીતરાગપણામાં સંપૂર્ણ સમભાવ હોય તેમાં કાંઈ આશ્ચર્ય નથી, શ્રી પાર્શ્વનાથ પરમાત્માના ચરિત્રમાં પણ આજ સમભાવ તેમના છાસ્થપણાના વર્તનમાં દેખાઈ આવે છે. જે વખતે પૂર્વ ભવનો વેરી કમઠ કે જે તે વખતે મેઘ કુમાર નિકાયમાં મેઘમાળી નામે દેવતા થયેલ છે તે અન્ય ઉપસર્ગો કરીને પ્રાંતે જળવૃષ્ટિને ઉપસર્ગ કરે છે અને પાર્શ્વ પ્રભુને પ્રાણાંત કણમાં લાવી મૂકે છે, તે વખતે આસન પ્રકાથી આવેલા ધરણે તે ઉપસર્ગનું નિવારણ કરી પરમાત્માની ઉપર છત્ર ધારણ કરે છે અને અનેક પ્રકારની ભક્તિ કરે છે. આ પ્રસંગે પાર્શ્વપ્રભુના મનોભાવનું ચિત્ર જ્ઞાની મહારાજ એવું આલેખે છે કે તેમાં પાર્શ્વનાથનો તો બંને પ્રત્યે--કમઠ ને ધરણેન્દ્ર પ્રત્યે સમભાવ છે. એક પ્રાણાંત ઉપસર્ગ કરનાર અને બીજે તેમાંથી બચાવનાર–તેનું નિવારણ કરનાર પરમ ભક્ત તે બંનેની ઉપર એક સરખે ભાત છે. * કમઠ પર દ્વેષ ભલે ન હે એવી સમતા ઘણુ ઉત્તમ જને પણ ઈષ્ટ માને છે અને યથાશક્તિ તેનું અવલંબન કરે છે, પરંતુ ધરણેની ઉપર રાગ ન થાય-પ્રેમ ન આવે તેની ભક્તિથી ચિત્ત સંતુષ્ટ ન થાય તેના ઉપર અમૃત ભરેલી દષ્ટિ પણ ન નાખવામાં આવે છે તે તદ્દન અસંભા. હકીકત છે, ન બની શકે એવી છે, છદ્મસ્થ મનુષ્યના ગ્રાહ્યમાં તો તે આવી શકે તેમ નથી. પરંતુ તે ઉગ છે, અપૂર્વ છે, અમાનુષી છે, દેવી છે ઈત્યાદિ જે ઉચ્ચ ઉપમા આપી શકાય તેને તે લાયક છે. એમાં તે સંદેહ નથી. કારણ જે ભક્તિમાન ઉપર આવી મધ્યસ્થ દશા હોય તે જ અભક્ત, પી, શત્રુભા વહન કરનાર ઉપર સમભાવ રહી શકે-તે વિના રહી શકે નહીં. જ્યાં ભક ઉપર, રાગી ઉપર, પ્રેમી ઉપર રાગદશા વર્તે છે ત્યાં તેથી વિપરીત વર્તનવાળ ઉપર ઘેડે અથવા વધતે અંશે અવશ્ય ષભાવ હેથજ. ભલે બહાર તેને દેખા ન આવે, તેવો ભાવ અન્યને જણાવા ન દે, મનને સંવરી રાખે પણ તે ભા -: ઉદભવ્યા વિના નો નજ રહે. એટલે સર્વથા દ્વેષ દૂર કરવા ઇચ્છનારે રાગી
For Private And Personal Use Only
