________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫૮
જેના
પકોથ.
અને જેની સાથે પ્રીતિ થાય છે, જેના પર ભાવ આવે છે, જેની સાથે સંબંધ બંધાય છે તેના પર ગુદણિ થવાથી તેની દરેક બાબતની પ્રશંસા કરે છે. તે જે કદિ અભિમાનાદિકથીજ પૂર્વે બતાવેલી કરણ કરતે હોય તે પણું તે તેના ધ્યાનમાં ગુણ રૂપજ ભાસે છે. એટલે નિંદા કે પ્રશંસામાં આપણે મને ભાવજ કામ કરે છે. ગુણ કે દેવ કામ કરતા નથી. બાકી સત્ય રીતે તે આ જગતમાંનાં પ્રાયે સર્વે જ ઢલ જેમ મઢેલો હોવાથી અવાજ સુંદર આપે છે પણ અંદરથી પાલે હોય છે તેવા હેથ છે. કેટલાક મનુષ્ય બાહ્ય ક્રિયાઓ કરવાથી અંદર પિલાણ છતાં પણ પ્રશંસાપાત્ર થાય છે. અંદરનું કોઈ જોવા જતું નથી. પ્રાયે સર્વ તેમજ બને છે, બાકી ખરેખા સર્વગુણ કિંચિત્ પણ દોષ વિનાના તે એક વીતરાગ પરમાતમાજ છે. બીજામાં તે કોઈ ને કોઈ પણ દેશને સદ્દભાવ હોયજ છે. માટે ઉત્તમ છે ગુણ હી થવું તે જરૂરનું છે. બાકી પતે જેના ગુણાનુવાદ કરે છે તેનામાં અન્ય દેશપત્તિ છે જ નહીં એમ માનવાનું નથી. ૭
જ પ્રાણી જાતિ સ્વભાવને લઈને પારકી નિંદાજ કરે છે તેને માટે કરાં અત્યંત કુલિત ઉપમા આપે છે કે–નિંદક પોતાના મુખરૂપ સુવર્ણના કચાળામાં પનિંદા કરવા વડે પારકા મળ-મેલ અથવા વિષ્ટાને ગ્રહણ કરે છે; અથાતુ. અન્ય મનુષ્યના શરીરને–તેના આત્માને પોતાની જીવહાવડે ચાટી ચાટીને–તેના અવગુણ બેલી બોલીને સાફ કરે છે. પારકી નિંદા કરનાર આવું દુગછનીય કાર્ય કરે છે. બાકી જે પારકા ગુણને જ પ્રહણ કરે છે એવા સંત-સજજન
પુરૂષ તે આ જગતમાં કોઈ વીરલા-અ૯પ જ હોય છે. તેમના હૃદયમાં-મનમાં– અંતઃકરણમાં પારકા અવગુણ જેમ શ્રીપાળ મહારાજાને ધવળ શેઠના દુર્ગુણ આવ્યા નહીં એમ આવતા જ નથી. ધવલ શેઠે સમુદ્રમાં નાંખી દીધા. બપકાનું કલંક આપ્યું, છેવટ કટારી લઈને અને મારવા ગયે તે પણું શ્રી પાળ કુમારના હૃદયમાં તેને દેષ વચ્ચે જ નહીં. આવા સંત તે કોઈ વીરલા જ હોય છે. પરંતુ આ વસુંધરા એવા સજજનેવિડે જ નંગભાં કહેવાય છે. ૮.
પ્રાપ્ત કત્તાં કહે છે કે હે ભવ્ય પ્રાણીઓ ! તમે પર પરિવાદ એટલે પરનિંદા કરવાનું વ્યસન-કુટેવ તજી દ્યા અને તે સાથે પિતાને ઉર્ષ આત્મ પ્રશંસા કરવાનું પણ તજી છે. કેમકે જે તમને આમપ્રશંસા કરવાની ટેવ હશે તો તમારાથી પરનિંદા થઇ જ જશે. પોતાને ઉત્કર્ષ બતાવવા જતાં બીજાને અપકર્ષ થાય જ છે. માટે એકની સાથે બીજું પણ તજી દેજે. બીજું તજ તેજ પહેલું તજાશે પરંતુ તેથી લાભ ઘણે થશે. એટલે તમારા સર્વ બાપ નાશ પામશે અને તમે જાનમાં આમપ્રશંસા કર્યા વિના આ
For Private And Personal Use Only